Brexit "mắc kẹt" chính trường Anh mâu thuẫn cực độ

Tiến trình Brexit đang tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức sau khi Thượng viện Anh ngày 6/9 thông qua dự luật nhằm ngăn chặn kịch bản Brexit không thỏa thuận vào cuối tháng 10 tới bằng cách buộc Thủ tướng Boris Johnson phải tìm cách trì hoãn kế hoạch Brexit.

Dự luật này buộc Thủ tướng Johnson phải đề nghị EU gia hạn tư cách thành viên của Anh tại liên minh thêm 3 tháng (tức đến ngày 31/1/2020) nếu Quốc hội - hoặc không thông qua được một thỏa thuận Brexit hoặc đồng ý rời EU không thỏa thuận vào ngày 19/10.

Tuy nhiên, Thủ tướng Boris Johnson tuyên bố, ông sẽ không đề nghị trì hoãn Brexit tại hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) vào tháng tới, nhưng thay vào đó sẽ hối thúc để đảm bảo một thỏa thuận cho việc rời khỏi khối một cách suôn sẻ.

Điều này đã dẫn tới việc Bộ trưởng cấp cao Amber Rudd quyết định từ chức, để thể hiện sự phản đối trước cách thức Thủ tướng Boris Johnson đưa đất nước ra khỏi cuộc khủng hoảng chính trị, xã hội lớn nhất kể từ chiến tranh thế giới lần thứ hai.

Có thể thấy, chính trường Anh đang phải trải qua những thời điểm biến động lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua: Từ quyết định tạm treo Nghị viện Anh của Thủ tướng Anh Boris Johnson, cho tới việc Hạ viện, Thượng viện Anh đều bỏ phiếu thông qua dự luật trì hoãn Brexit, nhằm ngăn chặn 1 Brexit không thoả thuận. Đồng thời, Hạ viện Anh cũng đã bác bỏ luôn cả khả năng tổng tuyển cử sớm. 

Theo giới quan sát, đây được xem là một “thất bại kép” của Thủ tướng Anh trong tuần vừa qua. Động thái này khiến người ta nhớ tới thời kỳ đen tối trước đây của chính quyền tiền nhiệm, khi có tổng cộng 36 bộ trưởng từ chức vì bất đồng quan điểm với cựu nữ Thủ tướng Theresa May.

Đúng như dự đoán của nhiều chuyên gia, việc Vương quốc Anh có Thủ tướng mới cũng chưa thể xoay chuyển được tình thế bế tắc như dưới thời bà Theresa May. Nỗ lực của Quốc hội Anh đang khiến tiến trình Brexit trở nên khó đoán định hơn bao giờ hết.

Hiện tại, những khả năng có thể xảy ra là hoặc Brexit không thỏa thuận, hoặc Anh sẽ buộc phải từ bỏ hoàn toàn việc rời khỏi EU. Đây được coi là hai viễn cảnh khó có thể chấp nhận đối với đa số cử tri Anh. 

Trong khi đó, Kit Juckes, chiến lược gia ngoại hối toàn cầu tại Hiệp hội Genere Generale cho biết, nền kinh tế Anh đang trở nên ngày càng tiêu cực và không hề có động lực. Các báo cáo kinh tế cho thấy, nền kinh tế Anh đang có dấu hiệu rơi vào suy thoái.

Sau khi tăng trưởng chỉ đạt 0,2% trong quý II, nền kinh tế Anh quốc có thể chỉ tăng 0,1% trong tháng 7. Các nhà kinh tế từng dự đoán một sự phục hồi trong quý III thì nay đã bắt đầu hạ thấp triển vọng của họ.

"Các nhà đầu tư đang ngày càng chần chừ hơn khi tiến trình Brexit ngày càng trở nên khó đoán định hơn bao giờ hết. Nếu chính phủ Anh không tìm được tiếng nói chung, dòng đầu tư vào Vương quốc Anh sẽ tháo chạy trong vòng nửa tháng tới. Ngay trong thời điểm hiện tại, đã có nhiều khuyến cáo không nên đầu tư vào Vương quốc Anh trước thời điểm 31/10", chuyên gia Kit Juckes cho biết.

Đồng thời, điều này cũng làm đồng bảng Anh đã giảm xuống mức thấp nhất so với đồng USD kể từ tháng 1/2017. Tỷ giá tham chiếu giữa đồng bảng Anh so với đồng USD giảm xuống còn 1,1972 USD/ bảng. Đồng bảng Anh yếu cũng khiến hàng nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn, dẫn tới việc giá của một số mặt hàng tiêu dùng tăng cao, gây ra nguy cơ gia tăng lạm phát. 

Tuy nhiên, sau các sự kiện gần đây, Thống đốc ngân hàng Mark Carney đã điều chỉnh các ước tính lạm phát và cho rằng mức này có thể tăng đến 5,5%. Điều này sẽ đặt Ngân hàng Anh vào một tình huống khó khăn trong việc quyết định có nên tăng lãi suất để giải quyết lạm phát hay cắt giảm để kích thích tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù vậy, chính quyền Anh đang nỗ lực đưa ra các biện pháp để trấn an các nhà đầu tư và các doanh nghiệp. Bộ trưởng Tài chính Sajid Javid hôm thứ 4 cho biết, quốc gia này sẽ chấm dứt thập kỷ thắt lưng buộc bụng bằng một sự thúc đẩy lớn nhất với chi tiêu của chính phủ trong 15 năm.

Tuy nhiên, giới doanh nghiệp nước Anh cho rằng, đây chỉ là một hạt muối bỏ bể, nếu nội bộ chính quyền Anh vẫn tiếp tục chia rẽ, quốc gia này sẽ tiếp tục chìm sâu vào khủng hoảng và suy thoái trong những tháng cuối năm 2019.