Các tập đoàn bán lẻ nước ngoài tăng tốc mở rộng tại Việt Nam

Thị trường tiêu dùng nội địa, với sức bật mạnh mẽ sau đại dịch và triển vọng kinh tế sáng sủa, đang chào đón một “thập kỷ vàng” đầy hứa hẹn.

Xu hướng tăng tốc mở rộng

Trên thực tế, sự tăng tốc của các thương hiệu quốc tế đang được thúc đẩy bởi sự phục hồi mạnh mẽ và những tín hiệu thị trường tích cực. Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 11 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 6.377,7 nghìn tỷ đồng, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước, một tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động.

Động lực này được củng cố bởi niềm tin tiêu dùng gia tăng, mặc dù vẫn còn nhiều thách thức. Một số khảo sát gần đây, như của Worldpanel by Numerator, ghi nhận sự thận trọng của người tiêu dùng do áp lực tỷ giá và lạm phát, nhưng tổng thể, tầng lớp trung lưu Việt Nam vẫn thể hiện sự sẵn sàng chi tiêu trở lại. Hơn nữa, sự bùng nổ của ngành du lịch, với 19,1 triệu lượt khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm, tăng 20,9% so với cùng kỳ, đang “bơm” một lượng cầu khổng lồ vào các ngành hàng liên quan đến trải nghiệm và mua sắm.

Bên cạnh đó, theo báo cáo của SHS Research, giai đoạn 2025-2030 được dự báo là “thập kỷ vàng” của bán lẻ Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) có thể đạt 12,05%/năm, thuộc nhóm cao nhất khu vực. Dự báo này dựa trên quy mô dân số lớn, cơ cấu dân số trẻ, và thu nhập bình quân đầu người liên tục được cải thiện, những yếu tố nền tảng tạo nên một thị trường tiêu dùng bền vững.

Trong bối cảnh đó, các tập đoàn nước ngoài không chỉ mở rộng quy mô mà còn đầu tư sâu vào việc thích ứng với văn hóa địa phương, nhằm nắm bắt dòng chảy tiêu dùng đang tăng tốc.

Aeon, Tập đoàn bán lẻ hàng đầu Nhật Bản, xác định Việt Nam là thị trường trọng điểm trong chiến lược vươn ra nước ngoài. Sau khi công bố kế hoạch tăng gấp ba quy mô tại Việt Nam, Aeon đang đẩy nhanh việc mở rộng hệ thống Trung tâm Bách hóa Tổng hợp và Siêu thị (TT BHTH & ST) và các trung tâm thương mại (TTTM) mới. Dự kiến đến năm 2026-2027, Aeon sẽ khai trương TTTM tại nhiều địa phương trọng điểm như Đà Nẵng, Hạ Long, Thanh Hóa và có kế hoạch mở rộng mạnh mẽ xuống các tỉnh miền Tây và phía Bắc. Ông Tezuka Daisuke, Tổng Giám đốc Aeon Việt Nam, nhấn mạnh: “Với tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ và thị trường năng động, chúng tôi xác định Việt Nam là một trong những thị trường chiến lược quan trọng nhất của Aeon bên cạnh Nhật Bản”.

Central Retail, “gã khổng lồ” bán lẻ đến từ Thái Lan, cũng đặt mục tiêu đầu tư từ 45 đến 47 tỷ baht (khoảng 1,38 đến 1,44 tỷ USD) cho hoạt động mở rộng đến năm 2027. Tập đoàn này dự kiến sẽ xây thêm từ 4 đến 6 TTTM GO! quy mô lớn và từ 12 đến 15 cửa hàng Mini GO! mới trong ba năm tới, nâng tổng số điểm bán hàng trên toàn quốc.

Bên cạnh các “ông lớn” siêu thị, các thương hiệu chuyên biệt cũng đang tạo ra những tín hiệu bất ngờ. Sự thành công vượt dự kiến của cửa hàng pop-up Jins, chuỗi kính mắt Nhật Bản, với hơn 2.000 đơn đặt hàng trước đã nhanh chóng thuyết phục họ mở ba cửa hàng cố định tại TP HCM chỉ trong một tháng. Tương tự, MUJI cũng đang đẩy mạnh nâng cấp cửa hàng flagship và đặt mục tiêu đạt 20 cửa hàng vào năm 2026, khẳng định Việt Nam là thị trường tăng trưởng nhanh thứ ba toàn cầu của hãng, chỉ sau Nhật Bản và Trung Quốc.

Ngoài những tên tuổi quen thuộc, các nhà bán lẻ Hàn Quốc cũng không đứng ngoài cuộc chơi. Lotte Mart, hoạt động tại Việt Nam từ 2008, hiện có 15 cửa hàng và dẫn đầu thị trường với sản phẩm thương hiệu riêng (PB) chiếm 15% doanh số. Họ tập trung vào xu hướng K-food, mở “Cooking Kitchen” tại năm cửa hàng lớn, cung cấp hơn 380 món ăn sẵn. Emart, sau khi bán 100% cổ phần cho THACO Group, vẫn nhận phí bản quyền và hỗ trợ vận hành qua THISO Retail. Họ đặt mục tiêu mở 10 siêu thị đến 2025 và 20 hypermarket đến 2026, nhắm doanh thu 1 tỷ USD, nhằm dẫn đầu phân khúc hypermarket.

Chiến lược “bản địa hóa”

Theo các chuyên gia phân tích, sự thành công của các nhà bán lẻ ngoại trong giai đoạn mới này nằm ở khả năng “bản địa hóa” (localization) sâu sắc. Thị trường Việt Nam, với hơn 1,4 triệu cửa hàng tạp hóa và 8.300 chợ truyền thống, vẫn còn một tỷ trọng lớn thuộc kênh bán lẻ truyền thống. Điều này buộc các doanh nghiệp FDI phải tìm ra công thức kết hợp giữa sự tiện lợi hiện đại và sự gần gũi truyền thống.

Ông Tetsuya Nagaiwa, Giám đốc điều hành MUJI Việt Nam, khẳng định chiến lược của họ không phải là sao chép nguyên mẫu: “Chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển các mặt hàng được sản xuất dành riêng cho Việt Nam”. Điều này được thể hiện qua việc MUJI không chỉ bán đồ gia dụng mà còn thiết kế các sản phẩm phù hợp với lối sống Việt Nam như áo mưa, mũ bảo hiểm cho người đi xe máy, và đồ nội thất bằng gỗ cao su địa phương.

Chiến lược này cũng được áp dụng bởi các tập đoàn siêu thị. Aeon, với công thức tích hợp bếp sản xuất bánh mì và đồ ăn chế biến sẵn ngay trong TTTM, đảm bảo sản phẩm tươi mới với giá cả hợp lý, tạo nên sự khác biệt rõ rệt so với đối thủ. Điều này cho thấy các nhà bán lẻ ngoại đã chuyển từ việc đơn thuần cung cấp sản phẩm sang việc tạo ra một hệ sinh thái trải nghiệm mua sắm tích hợp với văn hóa và thói quen tiêu dùng địa phương. Theo ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam (AVR), đổi mới công nghệ là yếu tố sống còn. Nếu không, ngành bán lẻ sẽ khó đạt tăng trưởng vượt bậc trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt.

Tuy nhiên, thị trường bán lẻ cũng đang phải đối mặt với làn sóng tái cấu trúc mạnh mẽ. Thương mại điện tử, với mức tăng trưởng chi tiêu trực tuyến hơn 41% trong nửa đầu năm 2025 (theo Metric.vn), đang tạo sức ép lớn, buộc các nhà bán lẻ truyền thống phải đẩy mạnh chuyển đổi số.

Một thách thức khác là xu hướng “tiêu dùng xanh” đang định hình hành vi mua sắm. Cứ ba người tiêu dùng Việt Nam thì có một người sẵn sàng trả giá cao hơn cho các sản phẩm thân thiện với môi trường, một tỷ lệ cao hơn mức trung bình khu vực. Điều này đòi hỏi các nhà bán lẻ phải tích hợp các tiêu chuẩn bền vững vào chuỗi cung ứng và danh mục sản phẩm của mình.

Trong bối cảnh đó, cuộc đổ bộ của các tập đoàn ngoại không chỉ là thách thức mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp nội địa. Sự minh bạch hóa trong kinh doanh, được thúc đẩy bởi các chính sách như Nghị định 70/2025/NĐ-CP về hóa đơn điện tử, đang giúp kênh hiện đại phát triển nhanh hơn, hứa hẹn một thị trường cạnh tranh lành mạnh và văn minh hơn.

Nhìn chung, Việt Nam với những cơ hội bứt phá to lớn, đang thực sự bước vào một giai đoạn tăng trưởng quan trọng. Đối với các thương hiệu toàn cầu, đây là thời điểm không thể trì hoãn để dồn lực đầu tư, đồng thời phải thực hiện chiến lược “địa phương hóa” một cách khéo léo và bài bản nhằm chinh phục một trong những thị trường tiêu dùng năng động nhất hành tinh.