Trong khi chỉ có khoảng 30 tỷ USD tiền mặt, Masayoshi Son- nhà đầu tư Nhật Bản sẽ phải nỗ lực rất lớn để thực hiện lời hứa với ông Donald Trump.
Masayoshi Son vừa gây ấn tượng với Tổng thống đắc cử Donald Trump bằng cam kết chi 100 tỷ USD vào trí tuệ nhân tạo và công nghệ liên quan tại Mỹ khi có mặt tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida hôm 16/12.
Nhưng điều khiến nhiều nhà quan sát ngạc nhiên là CEO của tập đoàn công nghệ SoftBank Group không có sẵn 100 tỷ USD. Để thực hiện lời hứa này, ông có lẽ sẽ phải tiến hành một kế hoạch huy động vốn lớn, vay nợ hoặc bán một phần tài sản công ty.
Cam kết của tỷ phú Nhật không đi vào chi tiết cụ thể, nhưng ông nói rằng số tiền này sẽ tạo ra 100.000 việc làm trong vòng 4 năm. Tổng thống đắc cử thậm chí còn yêu cầu Masayoshi Son nhân đôi số tiền lên 200 tỷ USD ngay tại chỗ. “Tôi sẽ cố gắng. Nhưng tôi cần sự hỗ trợ của ngài”, Masayoshi Son nói.
Hiện nay, tài sản lớn nhất của công ty là Arm, đơn vị thiết kế linh kiện chip – một lĩnh vực chịu ảnh hưởng bởi các chính sách trợ cấp, thuế quan của Mỹ, cũng như quan hệ với Đài Loan và Trung Quốc.
SoftBank cũng có cổ phần trong ByteDance, công ty đối mặt với khả năng bị cấm TikTok tại Mỹ nếu không bán hoặc thay đổi quyền sở hữu ứng dụng này trước tháng 1. Tại cuộc họp báo vừa qua, ông Trump nói ông sẽ “xem xét TikTok.” SoftBank còn sở hữu cổ phần trong nhiều công ty phát triển xe tự hành – một lĩnh vực mà cố vấn của ông Trump muốn thay đổi các quy định liên bang.
SoftBank có lợi ích dưới thời ông Trump. Công ty từng chịu thiệt hại lớn khi kế hoạch sáp nhập giữa Sprint (thuộc sở hữu của SoftBank) và T-Mobile vấp phải sự phản đối từ chính quyền Obama. Sau đó, chính quyền Donald Trump đã phê duyệt thương vụ này.
Cũng giống năm 2016, cam kết đầu tư mà Masayoshi Son đưa ra do ông Trump thắng cử “phần lớn lặp lại những gì SoftBank đã lên kế hoạch,” Kirk Boodry, nhà phân tích tại Astris Advisory, nhận xét hôm thứ Ba. Đó vẫn là kế hoạch đẩy mạnh AI của SoftBank nhưng cam kết có thể mang lại lợi ích nhờ mối quan hệ gần gũi với ông Trump.
Tuy nhiên, việc tạo ra 100.000 việc làm trong bốn năm là một thách thức. Công nghệ, đặc biệt là AI, nổi tiếng không hiệu quả trong việc tạo ra việc làm. Chính SoftBank chỉ có 65.000 nhân viên. Đơn vị chip Arm của họ chỉ có 7.000 nhân viên. Trong khi đó, Meta – công ty trị giá 1,6 nghìn tỷ USD sở hữu Facebook, Instagram và WhatsApp – có 72.000 nhân viên. Các trung tâm dữ liệu AI chỉ cần vài chục nhân viên.
SoftBank cũng cần nhiều tiền hơn để thực hiện cam kết. Theo S&P Global Market Intelligence, công ty có khoảng 30 tỷ USD tiền mặt và 142 tỷ USD nợ tính đến ngày 30/9. SoftBank đã cam kết giữ phần lớn số tiền mặt này như một khoản dự trữ trong trường hợp suy thoái, đồng thời cam kết tránh vay thêm nợ đáng kể.
Masayoshi Son dự kiến một phần số tiền sẽ đến từ các nhà đầu tư bên ngoài, theo một nguồn tin quen thuộc với kế hoạch. Nhưng danh tiếng của ông trong việc quản lý tiền của nhà đầu tư đã bị ảnh hưởng sau Quỹ Vision Fund 100 tỷ USD ra mắt năm 2017. Quỹ này gặp nhiều thất bại, như công ty xây dựng Katerra, nhà cho vay Greensill Capital và Zume – một startup làm pizza bằng robot.
Khi Masayoshi Son cố gắng huy động Quỹ Vision Fund thứ hai, ông bị nhà đầu tư từ chối và phải tự cấp vốn. Hiệu suất của nó đã giảm 37% sau khi rót tiền vào thời điểm thị trường đạt đỉnh. Quỹ Vision Fund đầu tiên vẫn có lãi, nhưng hiệu suất vẫn kém xa thị trường chứng khoán và ngành công nghệ nói chung, theo WSJ. Các khoản đầu tư kém hiệu quả nhất của quỹ có thể kể đến WeWork, startup không gian văn phòng đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản sau khi SoftBank rót hơn 16 tỷ USD.
Theo các nhà quan sát, Masayoshi Son dường như đã háo hức tạo dấu ấn lớn trước Tổng thống sắp tới của Mỹ, giữa thời điểm các CEO, nhà đầu tư và nhiều nhân vật có ảnh hưởng khác cũng đều muốn lấy lòng ông Trump.
Tuần trước, hàng loạt công ty và CEO đã đồng ý quyên góp 1 triệu USD vào quỹ nhậm chức của Tổng thống đắc cử đảng Cộng Hòa, bao gồm Meta hay Amazon.com – những doanh nghiệp từng đóng góp hậu hĩnh nhất cho đảng Dân chủ trước bầu cử.
Những động thái chính sách của chính quyền Trump có thể dẫn đến biến động lớn về giá trị trong ngành công nghệ. Ngành này phụ thuộc rất nhiều vào các chính sách liên bang trong các lĩnh vực như thương mại toàn cầu, sáp nhập, đầu tư nước ngoài và tiền mã hóa. Nhiều công ty công nghệ có hợp đồng trị giá hàng tỷ USD với các cơ quan chính phủ, nhưng không nhiều trong số họ được lòng ông Trump khi ông từng công khai chỉ trích một số lãnh đạo công nghệ trên mạng xã hội.