CẢM XÚC XUÂN: Tết này có ai rửa ngói, quét vôi?

NGUYỄN MINH NGỌC HÀ (Hội VHNT tỉnh Bình Dương)• 28/01/2022 09:40

Công đoạn rửa ngói, quét vôi ngày giáp tết có lẽ là lâu và kỳ công nhất.

>>CẢM XÚC XUÂN: Màu hoa trên giàn giáo công trình

Như bao đứa trẻ khác trên đời, tôi cực kỳ mong Tết đến. Vì Tết sẽ được ăn ngon, mặc đẹp - lý do nghe chừng bình dị với trẻ con thời nay nhưng lại là nỗi mong đợi cháy lòng của lũ trẻ chúng tôi ngày ấy.

Từ đầu tháng chạp là tôi đã thấy Tết thập thò ngoài ngõ khi ba lục tục dỡ ngói xuống để cọ rửa. Năm nào cũng vậy, công đoạn dọn dẹp này có lẽ là lâu và kỳ công nhất.

Ba tôi vốn kỹ tính, việc dọn dẹp nào mà qua tay ông thì y như rằng sạch bong. Tôi rất sợ những lần ba sai mấy việc vặt trong nhà, bởi tôi có làm đi làm lại kiểu gì cũng không vừa ý ba, chỉ khi nào ba xắn tay áo vào để “hốt hụi chót” thì ông mới hài lòng.

Ngói được dỡ từng phần, ba tôi chà rửa xong là lợp lại ngay, nhà trên trước rồi mới xuống nhà dưới. Ba thường dặn phải xem xét từng viên ngói cẩn thận, bỏ đi những viên bị nứt hay dễ thấm nước vì quá cũ, có như vậy mới đảm bảo được mái nhà quanh năm không dột mưa, lọt nắng.

Quét vôi đón tết được nhiều gia đình thực hiện.

Rửa ngói, quét vôi được nhiều gia đình thực hiện vào những ngày giáp tết.

Tường nhà cũng được ba tôi “tân trang” lại. Ông cẩn thận lấy bàn chải sắt chà đi những chỗ rêu mốc rồi mới quét vôi mới. Nhà người khác chỉ quét một lớp vôi màu, riêng nhà tôi thì phải hai lớp: lớp lót trắng bên trong và lớp màu bên ngoài. Tuy mất gấp đôi thời gian nhưng sẽ khiến tường nhà đều màu, không bị trộn lẫn với màu vôi cũ và tất nhiên là đẹp hơn.

Tết thời đó, nhìn nhà nào mái ngói sạch sẽ, tường được quét vôi thơm tho là người ta khen đàn ông nhà ấy siêng năng, giỏi giang, xứng là trụ cột của gia đình. Mỗi khi cô bác láng giềng khen vậy, ba tôi chỉ tủm tỉm cười bảo rằng mấy việc nặng nhọc, mình là đàn ông nên phải gánh vác cho vợ con đỡ cực.

Ở cái xóm này, chuyện rửa ngói, quét vôi ăn Tết là bình thường. Nhưng bất thường ở chỗ không phải nhà nào cũng làm, mà nếu có làm thì cũng năm nghiêm, năm nghỉ, có nhà mấy năm mới làm một lần. Duy nhất gia đình tôi năm nào cũng làm, mà còn làm hết luôn cả hai mới chất!

>>CẢM XÚC XUÂN: Nhà Hùm đón tết

Lớn thêm một chút, hiểu chuyện thêm chút nữa thì tôi thấy xót ba. Ôm một bụng thắc mắc lâu ngày không chịu nổi, rốt cuộc có một hôm tôi cũng đem chuyện này hỏi ông: “Sao nhà mình không năm làm, năm nghỉ như người ta? Như vậy ba đỡ cực hơn”.

Ba cười xòa rồi từ tốn giải thích: “Cực thì có cực thiệt. Nhưng con nghĩ xem, cái nhà nó che nắng che mưa cho mình quanh năm, Tết đến mình mặc áo mới thì cũng phải cho cái nhà mặc áo mới với chứ!”.

Tôi hiểu ra và chẳng còn thắc mắc nữa, thay vào đó, mỗi năm tôi đều cố gắng phụ giúp ba dọn dẹp nhà cửa nhiều hơn, cẩn thận hơn.

Đó là Tết ngày xưa, Tết trong ký ức của riêng tôi. Chớp mắt đã mười năm trôi qua. Mười năm tôi không còn thấy hình dáng ba tất bật dọn dẹp, không còn được ngửi mùi tường vôi mới những ngày giáp Tết, không còn được nghe những lời khen ngợi ba từ hàng xóm láng giềng.

Nhà tôi bây giờ đã thay mái ngói bằng mái tôn, tường vôi bằng sơn nước. Không phải mẹ con tôi chuộng những vật liệu tiên tiến, không phải vì quên nếp nhà cũ xưa mà bởi vì thiếu vắng đàn ông, vì ba tôi đã theo ông bà về bên kia thế giới.

Tôi còn nhớ rất rõ, những ngày cuối năm theo chân ba đi tảo mộ, mỗi khi nhìn ba thắp mấy nén hương và lâm râm khấn vái mời ông bà cùng về quây quần bên con cháu, mắt tôi đều rưng rưng và lòng bồi hồi biết bao cảm xúc. Những lúc ấy là dịp để tôi hoài niệm về quá khứ, nhớ lại những người đã khuất, biết ơn nguồn cội và tôi bỗng thấy thương ba mẹ nhiều hơn.

Lễ Chạp năm nay, tôi không chỉ mời ông bà về ăn Tết, mà còn có cả người cha kính yêu. Không biết khói hương làm mắt tôi cay hay vì tôi đang khóc mà khung cảnh trước mắt cứ nhạt nhòa, nhạt nhòa...

Tôi dường nghe trong gió tiếng ba thì thầm: Tết này có ai rửa ngói, quét vôi?

Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phát động diễn đàn “CẢM XÚC XUÂN” khởi tạo không gian để bạn đọc viết lên những cảm xúc chất chứa tâm tư tiễn đưa năm cũ, đón năm mới; nguyện vọng, sáng kiến, hiến kế để thích ứng tốt hơn với dịch bệnh; phản ánh cô đọng các vấn đề của cuộc sống địa phương cũng như đất nước.
Bài viết có thể dưới dạng thơ hoặc văn xuôi, bút ký, tùy bút, tản văn,… gửi về địa chỉ email camxucxuan@dddn.com.vn.
Tác giả để lại địa chỉ và số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ.
Trân trọng cảm ơn.