Cần thiết xóa độc quyền vàng miếng

GIA NGUYỄN• 23/03/2024 11:00

Xoay quanh câu chuyện của thị trường vàng, để giải quyết vấn đề về giá, theo chuyên gia, việc xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng là cần thiết...

>> Sửa Nghị định 24/2012: Cần bắt đúng... “bệnh”

Mới đây, tại cuộc họp với Phó thủ tướng Chính phủ - Lê Minh Khái, Ngân hàng Nhà nước đã đề xuất thay đổi phương án sản xuất vàng miếng, bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, thực hiện cấp phép sản xuất vàng miếng cho một số doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện. Đồng thời, đề xuất thực hiện cấp hạn mức sản xuất vàng miếng trong từng thời kỳ phù hợp với mục tiêu chính sách tiền tệ và sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô.

Theo Ngân hàng Nhà nước, việc xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng sẽ phù hợp với kinh nghiệm quốc tế, tăng cung vàng miếng trên thị trường, giải quyết được vấn đề chênh lệch giá.

Ngân hàng Nhà nước đã đề xuất thay đổi phương án sản xuất vàng miếng, bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng - Ảnh minh họa: ITN

Xoay quanh vấn đề đã nêu, để giải quyết vấn đề của thị trường vàng, đặc biệt là về vấn đề giá, các chuyên gia cho rằng, việc xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng là cần thiết.

Nhìn nhận về đề xuất mới đây của Ngân hàng Nhà nước, chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, việc NHNN không còn nắm giữ độc quyền thương hiệu vàng SJC cũng như trao quyền nhập khẩu vàng cho nhiều đơn vị sản xuất, kinh doanh vàng sẽ giúp cung cầu trên thị trường cân bằng hơn. Đồng thời, động thái này cũng giúp kéo giảm sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới

Điều này cũng có nghĩa khi có nhiều thương hiệu vàng miếng, nhiều công ty sản xuất sẽ đáp ứng đủ nhu cầu thị trường, nguồn cung vàng không bị thắt chặt thì tình trạng vàng miếng không còn bị khan hiếm. Những người có nhu cầu mua vàng để tích lũy làm tài sản phòng ngừa rủi ro sẽ không còn phải bị mua với giá rất đắt đỏ như hiện nay.

các chuyên gia cho rằng, việc xóa xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng là cần thiết - Ảnh minh họa: ITN

Các chuyên gia cho rằng, việc xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng là cần thiết - Ảnh minh họa: ITN

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, nếu không xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng sẽ rất khó để ổn định thị trường vàng trong nước.

“Nếu Ngân hàng Nhà nước không đưa ra giải pháp, không gỡ bỏ thương hiệu vàng quốc gia của SJC, tôi e rằng, thị trường sẽ tiếp tục biến động”, vị chuyên gia này bày tỏ,

Đồng thời lưu ý, Ngân hàng Nhà nước nên giao việc nhập khẩu vàng cho những nhà kinh doanh vàng có uy tín, có khả năng. Ngân hàng Nhà nước có thể giao quota để những đơn vị đó nhập khẩu vàng theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước. Trước mắt, nếu Nghị định 24/2012/NĐ-CP chưa điều chỉnh mà muốn ổn định thị trường vàng thì cần nhập khẩu vàng dồi dào hơn để đáp ứng nhu cầu và cân bằng thị trường.

Đồng quan điểm nêu trên, một số chuyên gia cũng cho rằng, các đề xuất mới đây của Ngân hàng Nhà nước cho thấy cơ quan này đã lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, doanh nghiệp, hiệp hội trong suốt thời gian qua xung quanh câu chuyện quản lý vàng. Việc Ngân hàng Nhà nước thay đổi hai trụ cột quan trọng của Nghị định 24/2012/NĐ-CP, là bỏ độc quyền thương hiệu vàng miếng SJC và cho nhập khẩu vàng sẽ giúp thị trường vàng trở nên hiệu quả và lành mạnh hơn. Bởi, lâu nay sự độc quyền về nhập khẩu vàng và thương hiệu vàng miếng SJC của Ngân hàng Nhà nước đã tạo ra sự chênh lệch không chỉ với giá vàng thế giới, mà cả các thương hiệu vàng trong nước khác, dù chất lượng vàng tương đương nhau.

Liên quan vấn đề này, trước đó, ông Nguyễn Thế Hùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cũng cho rằng, nếu không xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng thì sẽ không có giải pháp nào để ổn định thị trường.

“Phải tách bạch về quản lý Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước chỉ quản lý về ngoại hối, làm thế nào điều tiết được dự trữ ngoại hối bằng vàng hoặc ngoại tệ; còn cơ quan này lại can thiệp cả chuyện sản xuất bao nhiêu vàng miếng bán ra thị trường. Phải bỏ độc quyền mới giảm được chênh lệch giá vàng với thế giới”, ông Hùng khẳng định.

Đồng thời cho hay, không nên quan trọng hóa vàng miếng. Nên coi vàng miếng cũng như các mặt hàng vàng khác có chất lượng tương đương, vàng miếng cũng giống như vàng nhẫn 9999. Hay người dân có thói quen mua vàng miếng vì dễ tích trữ, dễ bảo quản và thành tập quán, cần phải thay đổi.

Bên cạnh đó, vị Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cũng lưu ý, nên có chính sách phù hợp. Không cho nhập khẩu vàng để sản xuất vàng miếng nhưng trước mắt cần cho nhập khẩu để sản xuất vàng trang sức bởi loại vàng này xuất khẩu được.

“Muốn lưu thông với thế giới phải nhập khẩu, phải có nguồn nguyên liệu. Muốn nhập khẩu phải cấp quota, lại cơ chế xin - cho như trước thì cũng khổ doanh nghiệp. Do đó, không nên kiểm soát bằng số lượng nhập khẩu mỗi năm mà nên kiểm soát việc doanh nghiệp có ngoại tệ để nhập khẩu không. Như thế, tỷ giá mới ổn định được”, vị này bày tỏ.

Được biết, trước những biến động liên tục của thị trường, tại Công điện số 23/CĐ-TTg ngày 20/3/2024 về tăng cường các biện pháp quản lý thị trường vàng. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu, tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước để khẩn trương thực hiện ngay các giải pháp theo quy định để bình ổn, ổn định thị trường vàng. Bên cạnh đó, đánh giá toàn diện, phân tích kỹ lưỡng và có các giải pháp hiệu quả, kịp thời, đúng quy định, theo nguyên tắc thị trường để xử lý ngay tình trạng chênh lệch giữa giá vàng miếng trong nước và vàng quốc tế ở mức cao trong thời gian qua…