Cẩn trọng "bẫy tiêu dùng" từ thẻ tín dụng

Theo Ngân hàng Đầu tư Trung Quốc CICC, nợ tiêu dùng của quốc gia này đã tăng lên 33.000 tỷ CNY cuối năm 2017, tương đương 40% GDP. Tỷ lệ này đã tăng gấp đôi kể từ năm 2011.

Nỗi lo của Trung Quốc

Dư nợ tín dụng tiêu dùng tăng mạnh đã làm cho núi nợ của Trung Quốc ngày một cao lớn hơn, điều này chủ yếu do thói quen chi tiêu bằng thẻ tín dụng của giới trẻ Trung Quốc.

Giới chuyên gia ước tính nợ hộ gia đình của Trung Quốc bằng khoảng 80% tổng thu nhập, đồng nghĩa tiêu dùng sẽ sụp đổ nếu các hộ gia đình trả tất cả các khoản nợ cùng một lúc.

Một nghiên cứu trên 54 nền kinh tế của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế cho thấy, nợ hộ gia đình sẽ tác động tiêu cực đến tiêu dùng nếu nợ vượt quá 60% GDP.

Tỷ lệ này của Trung Quốc, mặc dù cao hơn so với hầu hết các nước đang phát triển khác, nhưng thấp hơn tỷ lệ của EU và Mỹ (lần lượt là 60% và 80% GDP). Tuy nhiên, sự khác biệt có thể thu hẹp nhanh chóng nếu Trung Quốc không được kiểm soát được nợ tiêu dùng.

Cảnh báo cho Việt Nam

Theo Hiệp hội thẻ ngân hàng Việt Nam, đến nay toàn thị trường có 53 tổ chức phát hành thẻ với tổng số lượng thẻ phát hành hơn 104 triệu thẻ các loại. Trong đó, thẻ tín dụng mới chỉ chiếm 3,53%. Thanh toán thẻ và điện tử hiện mới chỉ chiếm 8,6% tổng giá trị thanh toán.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia tài chính cảnh báo rằng, mặc dù các ngân hàng tại Việt Nam khá cẩn trọng trong việc cấp thẻ tín dụng, nhưng không loại trừ khả năng sẽ bỏ qua nhiều nguyên tắc kiểm định, khiến thẻ tín dụng trở thành "bẫy tiêu dùng", làm gia tăng nợ tín dụng tại Việt Nam.

"Đối tượng dân số trẻ đang được nhiều ngân hàng nhắm đến do nhu cầu mua sắm nhiều. Nhưng đây cũng là đối tượng chưa có nguồn thu nhập ổn định cũng như không tính toán được khả năng phân bổ thu nhập để trả nợ nếu sử dụng thẻ tín dụng. Do đó, các ngân hàng nên siết chặt hơn nữa biện pháp kiểm soát để tránh rơi vào tình trạng dồn ứ nợ như Trung Quốc", ông TS. Hiếu cảnh báo và khuyến cáo, khi sử dụng thẻ tín dụng, người dùng nên đảm bảo các khoản vay chỉ dưới 50% thu nhập để đảm bảo khả năng trả nợ.