Tốt nghiệp đại học chuyên ngành kế toán nhưng chàng trai xứ Thanh, sinh năm 1992 lại bén duyên và khởi nghiệp với trồng nấm sạch và nghiên cứu kỹ thuật tự động hóa dây truyền trồng nấm tự động
Có thất bại nhưng chưa bao giờ chùn bước
Xuất thân từ một gia đình thuần nông, chàng trai Lê Trọng Thiện, sinh năm 1992, xã Đông Khê, huyện Đông Sơn (Thanh Hóa) luôn ước mơ được làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Biến ý tưởng thành hiện thực, nhờ sự chịu khó, cần cù, vừa làm, vừa học hỏi, vừa tích lũy kinh nghiệm, đến nay mô hình phát triển kinh tế với nghề sản xuất nấm và chế tạo máy thiết bị tự động hóa quy trình trồng nấm đã “gặt hái” được nhiều thành công.
Thiện cho biết cơ duyên đã đến với anh khi năm 2014, anh đến Hợp tác xã nấm Đông Hòa. Được chứng kiến, trải nghiệm mô hình trồng nấm của các thành viên trong hợp tác xã, tôi đã tìm hiểu và “mê” nghề này lúc nào không hay. Tuy nhiên, đối với một người với kiến thức về nông nghiệp, về cây nấm là con số không nên thời gian đầu, tôi gặp rất nhiều khó khăn, từ việc thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm tới đầu ra sản phẩm cũng không ổn định. Có thời điểm nấm bị bệnh không cho thu hoạch hoặc có khi được vụ thì giá lại rớt thê thảm thương lái không thu mua, có khi rơi vào cảnh tay trắng, Thiện cho biết.
Nhưng bước qua tất cả khó khăn, nhờ ý chí nghị lực kiên cường cùng sức trẻ chàng trai 9X đã thành công. Khi thời gian sau đó, anh đã sản xuất thành công hơn 20 nghìn phôi nấm các loại. Từ những loại nấm được trồng đại trà như sò trắng, sò nâu,... anh đã nghiên cứu trồng những loại nấm đòi hỏi kỹ thuật, có giá trị kinh tế cao như nấm linh chi, nấm hoàng đế... Sản phẩm nấm của anh cung cấp cho các cửa hàng thực phẩm sạch trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Nhưng đam mê chưa dừng lại ở trồng nấm, chàng trai trẻ đã lặn lội đường xá xa xôi tham quan một số trại trồng nấm trong và ngoài tỉnh để học hỏi, từ đó cải tiến thành những phương pháp phù hợp nhất.
Anh chia sẻ, dấu ấn quan trọng nhất phải kể đến năm 2017, chuyến đi tham quan xưởng sản xuất máy phục vụ trong quy trình trồng nấm tại Trung Quốc được xem là bước ngoặt quan trọng, tiếp thêm “ngọn lửa” đam mê của mình đối với những phôi nấm. Tại đây, khi được tận mắt chứng kiến dây chuyền sản xuất, lắp ráp nhiều loại máy, thiết bị góp phần tự động hóa từ công đoạn nuôi cấy phôi đến đóng bịch sản phẩm.
Trở lại quê hương, anh luôn trăn trở tự hỏi bản thân: “Tại sao mình không học tập trên những loại máy của nước bạn để cải tiến phù hợp với nhu cầu của thị trường trong nước nhằm tự động hóa nghề trồng nấm?”.
Nghĩ là làm, anh Thiện cùng một người bạn là kỹ sư đã nghiên cứu, vay vốn mua nguyên liệu, sản xuất ra những loại máy trong dây chuyền sản xuất phôi nấm. Sau nhiều lần thử nghiệm thất bại, anh Thiện không giấu được xúc động khi chứng kiến phôi nấm đầu tiên trồng thành công bằng những loại máy do chính bản thân mình chế tạo ra. Đến nay, anh Thiện cùng đồng nghiệp đã sản xuất thành công 7 loại máy trong dây chuyền sản xuất phôi nấm, như: Máy sàng mùn cưa và phá bịch nấm thải, máy trộn nguyên liệu... Trong đó, có 2 loại máy độc quyền được anh nghiên cứu để khắc phục một số hạn chế so với các loại máy trên thị trường là máy đóng bịch trục quay và lò hấp phôi nấm tự động. Không tự hài lòng với những gì đã có, đầu năm 2018, anh thành lập Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại thiết bị công nghiệp Việt để thuận lợi trong việc quảng bá sản phẩm. Chỉ trong 2 năm trở lại đây, anh Thiện đã có gần 20 hợp đồng với nhiều công ty trong và ngoài tỉnh, cung cấp máy trong dây chuyền sản xuất phôi nấm. Mỗi năm, doanh thu đạt hơn 2 tỷ đồng, xưởng sản xuất của anh hiện đang tạo việc làm cho 4 lao động thường xuyên với thu nhập 10 triệu đồng/người/tháng. Vừa qua, dây chuyền tự động trồng nấm của anh Thiện đã đoạt giải nhất trong cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp trong đoàn viên, thanh niên tỉnh Thanh Hóa lần thứ 4, năm 2019”.
Anh Lê Trọng Thiện, chia sẻ: Hiện nay, các sản phẩm nấm ăn, nấm dược liệu không còn xa lạ với người tiêu dùng. Tuy nhiên, các sản phẩm nấm không rõ nguồn gốc, xuất xứ hoặc được nhập từ Trung Quốc có thời gian sử dụng bất thường gây nghi ngại cho người tiêu dùng trong nước. Trong khi đó, ngành sản xuất nấm ở nước ta mặc dù có ưu thế về nguồn nguyên liệu, thời tiết bốn mùa thuận lợi cho canh tác đa dạng các chủng loại nấm, song sản phẩm nấm vẫn chưa phát triển xứng tầm, đạt kỳ vọng về một "Sản phẩm quốc gia”.
Thành công không đến từ may mắn
Là người con lớn lên trên vùng quê có truyền thống nghề trồng nấm tại xã Đông Hòa (Đông Sơn), từ kinh nghiệm thực tế của bản thân đã trồng thử nghiệm, sản xuất các loại nấm ăn, nấm dược liệu kết hợp với vốn kiến thức chuyên môn về cơ khí cũng như điện tự động hóa. Năm 2017, chúng tôi xây dựng ý tưởng sản xuất thử nghiệm những loại máy móc tự động hóa các công đoạn trồng nấm. Đến đầu năm 2018, cơ bản các loại máy đã hoạt động ổn định và được sản xuất, hợp đồng với các công ty, hợp tác xã, hộ kinh doanh ngành nấm trên khắp cả nước. Và để có ngày hôm nay với những thanh niên khởi nghiệp từ niềm đam mê, trau dồi kiến thức và chưa bao giờ chịu khuất phục trước số phận vì vậy thành công không đến từ may mắn, anh Thiện chia sẻ.
Tháng 9/2018, anh cùng bạn mình quyết định thành lập công ty TNHH Sản xuất & Thương mại Thiết bị Công nghiệp Việt. Công ty sau khi đi vào hoạt động đã nghiên cứu sản xuất thành công các loại sản phẩm: Lò hấp phôi nấm tự động sử dụng điện 3 pha, máy đóng bịch nấm tự động trục ngang, máy trộn đa năng, máy phá bịch nấm thải và sàng mùn, máy sấy và băng tải tự động. Đây cũng là các sản phẩm hiện đang nhận được nhiều đơn đặt hàng khắp trong cả nước.
Anh Thiện cho biết trong năm 2019, anh đã ký kết thành công hợp đồng trị giá cả tỷ đồng cung cấp máy trong dây chuyền sản xuất phôi nấm với nhiều công ty. Không dừng lại ở việc chế tạo và cung cấp dây chuyền máy móc phụ trợ sản xuất nấm. Hiện anh cùng đồng nghiệp “nuôi” ý tưởng hướng tới xây dựng dự án: “Thiên Phú Smart Airfarm - Nông trại tự động hóa nghề nấm kết hợp du lịch trải nghiệm” với mục tiêu đến năm 2022 cung cấp ba nhóm sản phẩm, dịch vụ chính gồm: Chế tạo và cung cấp máy móc, thiết bị phụ trợ ngành nấm; sản xuất và phân phối sỉ các dòng sản phẩm nấm ăn, nấm dược liệu; dịch vụ tham quan trải nghiệm nghề nấm. Dự án tin tưởng với bước tiến mới trong công nghệ chế tạo máy móc phục vụ trồng nấm, việc đầu tư vào lĩnh vực này trong tương lai sẽ trở thành doanh nghiệp hàng đầu của Việt Nam trong nghề chế tạo máy móc tự động hóa chuyên phục vụ ngành nấm với mức giá hợp lý từ những sản phẩm mang tính đột phá.
Với mong muốn hướng nghiệp mở rộng sắp tới, anh Thiện đã xây dựng Đề án “Máy tự động trồng nấm kết hợp nông trại trải nghiệm”. Dự tính trong năm 2020 sẽ triển khai thực hiện.