Nhu cầu hiện đại hóa quân sự tăng vọt đã khiến các startup AI quốc phòng trở thành điểm đến nóng nhất của dòng vốn mạo hiểm châu Âu.
Trong bối cảnh châu Âu đẩy nhanh quá trình tái vũ trang để đối phó các rủi ro địa chính trị, NATO thống nhất nâng mức chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP. Thị trường quốc phòng khu vực châu Âu đang mở rộng nhanh chóng, tạo dư địa lớn cho các startup ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tham gia và hút vốn đầu tư.
Tác động trực tiếp từ chiến sự Nga - Ukraine khiến hàng loạt quốc gia châu Âu tăng mạnh ngân sách quốc phòng. Dòng tiền công mở rộng đã nhanh chóng kéo theo sự chú ý của giới đầu tư, những người đang tìm cách khai thác chu kỳ chi tiêu quân sự mới của khu vực.
Song, Anh và Đức mới là hai thị trường chứng kiến bước nhảy vọt rõ nhất. Các vòng gọi vốn lớn đều quy tụ về những startup tại hai quốc gia này, nhờ lợi thế về hệ sinh thái công nghệ, chính sách hỗ trợ và năng lực phát triển các giải pháp huấn luyện - mô phỏng chiến trường thế hệ mới.
Báo cáo Đánh giá Chiến lược Quốc phòng của chính phủ Anh hồi tháng 6 đề xuất tăng chi tiêu cho công nghệ mới và đơn giản hóa quy trình mua sắm, cũng như công bố gói đầu tư công nghệ trị giá 5 tỷ bảng Anh.
Từ năm 2026, Đức dự kiến tăng chi tiêu quốc phòng thêm hơn 100 tỷ euro, mức kỷ lục kể từ ngày thống nhất. Berlin cũng đang điều chỉnh lại quy trình mua sắm nhằm mở rộng cánh cửa cho các công ty khởi nghiệp công nghệ tham gia cung ứng cho quân đội.
Theo David Ordonez, cộng tác viên cấp cao của Quỹ Đổi mới NATO, sức hút của Anh và Đức đến từ việc sở hữu nguồn nhân lực khoa học chất lượng cao, định hướng quốc gia xem công nghệ quốc phòng là động lực tăng trưởng mới, và một nền công nghiệp đủ lớn để thương mại hóa nhanh các đổi mới đột phá.
Theo Dealroom, các nhà đầu tư đã bơm tới 4,3 tỷ USD vào lĩnh vực này kể từ đầu 2022. Con số này gần gấp 4 lần lượng vốn huy động trong giai đoạn 4 năm liền trước đó, phản ánh sức nóng của thị trường.
Các nhà sản xuất máy bay không người lái trang bị AI của Đức là Quantum Systems và Helsing lần lượt đạt mức định giá thị trường 3 và 12 tỷ euro trong năm nay, sau các vòng gọi vốn trị giá hàng trăm triệu euro.
Ở Anh, PhysicsX, nền tảng sản xuất có nhiều hợp đồng với ngành quốc phòng, đã kêu gọi thành công 155 triệu USD trong năm nay. Cùng thời điểm, Cambridge Aerospace - startup tập trung vào công nghệ đánh chặn tên lửa - cũng được cho là nhận khoản vốn 100 triệu USD hồi tháng 8.
Tekever - tân kỳ lân của ngành - đã công bố hợp đồng cung cấp UAV cho Không quân Hoàng gia Anh hồi tháng 5. Cùng lúc, Helsing tiếp tục mở rộng danh mục hợp đồng chính phủ tại Anh, còn Anduril của Mỹ lại ghi dấu ấn với thỏa thuận 30 triệu bảng Anh cho hệ thống UAV tấn công trong tháng 3.
Nhiều startup quốc phòng của Mỹ khi mở rộng sang châu Âu cũng chọn London làm điểm đặt chân đầu tiên, coi đây là bàn đạp thuận lợi để tiếp cận toàn bộ thị trường trong khu vực.
“Nhờ mối quan hệ đặc biệt giữa Mỹ và Anh, London trở thành bàn đạp lý tưởng để tiếp cận phần còn lại của thị trường châu Âu,” Enrique Oti, Giám đốc chiến lược của Second Front Systems, nhận định.
