“Chìa khóa” của Smart city

Ông Thanh khẳng định: Với trọng tâm của “thành phố thông minh”, thì yếu tố con người là quan trọng, sau đó mới đến quản lý và công nghệ. Bởi vậy, cần giúp tăng giá trị sinh hoạt cộng đồng và bản sắc cho đô thị, thay vì làm đô thị trở nên máy móc, vô hồn.

- Vậy theo ông, các yếu tố cốt lõi của một Smart city?

Phải quy hoạch xây dựng một hạ tầng hiện đại, đồng bộ ở những lĩnh vực định ứng dụng các "thông minh" như như giao thông, bệnh viện, trường học... Các lĩnh vực này phải được quy hoạch trong hệ thống nền móng quản lý đô thị bài bản. Và đặc biệt, cần phải có "chính quyền thông minh", "lãnh đạo thông minh", gồm những người có tài, có tâm, minh bạch, bởi chính quyền thông minh sẽ biết ra quyết sách đúng, lựa chọn đúng lĩnh vực ưu tiên, quyết định mức đầu tư phù hợp và biết cách duy trì thành quả cho Smart city.

Về mặt con người, các thành phố cần chú trọng về chất lượng nguồn lực vận hành, có cơ chế phù hợp để thu hút nhân lực chất lượng cao. Về mặt vận hành hệ thống, cần rà soát các giải pháp và chuẩn hóa các thiết lập bảo mật của hệ thống theo những tiêu chí chuyên ngành. Đồng thời, triển khai các giải pháp có khả năng tự động phát hiện các lỗ hổng bảo mật trên các sản phẩm đang được sử dụng... Bên cạnh đó, xây dựng hệ thống quản trị thành phố thực sự thông minh và an toàn là bài toán cần tính đến. Dù là Thành phố mới xây dựng hay hình thành từ những khu vực phát triển, việc cân bằng giữa chức năng và an ninh đô thị luôn là vấn đề tất yếu và là quyền lợi của người dân.

- Theo ông đâu là giải pháp để đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực?

Theo tôi, thứ nhất cần chú trọng đến kỹ năng mềm. Đây luôn là điểm yếu của nhân lực Việt Nam nói chung nhưng đặc biệt cần nhấn mạnh đối với ngành IT. Những vị trí cao trong bậc thang sự nghiệp trong ngành này đều đòi hỏi nhiều hơn những kiến thức về kỹ thuật. Ví dụ, vị trí Project Manager (quản lý dự án) đòi hỏi các kĩ năng giao tiếp, thuyết trình, trình bày ý tưởng, thuyết phục đối tác, quản lý thời gian và tiến độ… Điều này không phải người làm ngành IT nào ở Việt Nam cũng đáp ứng được.

Thứ hai, cập nhật về công nghệ nên được tích hợp vào giáo trình dạy công nghệ thông tin trên toàn quốc. Một khảo sát gần đây của VietnamWorks cho thấy giới công nghệ Việt Nam đang quan tâm khá nhiều đến các khái niệm dữ liệu lớn, lập trình di động, công nghệ đột phá trong khởi nghiệp và mã nguồn mở. Tất cả các khái niệm này đều đã phổ biến trên thế giới, nhưng tại Việt Nam, giáo trình tại các trường dạy CNTT vẫn ít khi đề cập đến.

- Nhưng không thể chỉ đổ lỗi cho nhân lực, thưa ông?

Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng được ít nhất 3 thành phố thông minh trong giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn đến năm 2025, nhưng định nghĩa, tiêu chuẩn về smart city tại Việt Nam còn khá mơ hồ.

Dù thế giới đã có bộ tiêu chuẩn ISO dành cho Smart city, gồm 18 chỉ số thuộc 6 lĩnh vực: Người dân thông minh, Kinh tế thông minh, Môi trường sống thông minh, Chính quyền số thông minh, Đời sống thông minh và Giao thông, liên lạc thông minh nhưng vẫn chưa có một bộ tiêu chuẩn chính thức đối với việc triển khai smart city tại Việt Nam. Ngoài ra, Hội nghị quốc tế về Thành phố Thông minh cũng xác định: kinh phí quá lớn cũng là khó khăn lớn khi triển khai smart city.

- Xin cảm ơn ông