Chuẩn hoá ngành hàng chuối xuất khẩu

>>>“Vua chuối” Võ Quan Huy và chiến lược “vạn người mê”

Thị trường xuất khẩu chuối tươi của Việt Nam có cơ hội ngày càng rộng mở khi mới đây trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam và Trung Quốc đã ký Nghị định thư về việc xuất khẩu chính ngạch loại quả này sang thị trường Trung Quốc.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa qua, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng chứng kiến 13 văn kiện được các ban, bộ, ngành, Trung ương và địa phương ký kết, trong đó có nghị định thư liên quan đến xuất khẩu chuối sang Trung Quốc.

Theo đó, Nghị định thư yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả chuối tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nước CHXHCN Việt Nam và Tổng cục Hải quan nước CHND Trung Hoa.

Chia sẻ về Nghị định thư này, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, Nghị định thư xuất khẩu chuối sang Trung Quốc được ký kết sẽ đảm bảo việc xuất khẩu chuối chính thức sang Trung Quốc ổn định, bền vững; đảm bảo đầu ra và giá cả ổn định từ đó chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp, mang lợi ích cho người trồng chuối. 

Đặc biệt, thực hiện tốt nội dung của Nghị định thư sẽ giảm tỷ lệ kiểm tra kiểm dịch thực vật tại cửa khẩu, thông quan nhanh chóng, tạo thuận lợi cho nhà xuất khẩu, góp phần giảm ùn tắc ở cửa khẩu. 

>>>Sơn La: Chuỗi cung ứng lạnh, giải pháp nâng cao giá trị nông sản

>>>Đưa nông sản, thực phẩm Việt Nam ra thị trường quốc tế

Ngoài ra, việc xuất khẩu chuối chính ngạch, sản phẩm chuối sẽ được tiêu chuẩn hóa, thúc đẩy quy mô lớn hơn, đảm bảo uy tín cho chuối của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc.

“Với tư duy chuẩn hóa thị trường, chuẩn hóa ngành hàng chuối, chúng ta sẽ tiếp cận được thêm những thị trường khác, bên cạnh đó, thay đổi tư duy từ buôn bán thương mại của doanh nghiệp sang tư duy xuất khẩu cho cả một ngành hàng chuối tươi. Khi chuẩn hóa được việc xuất khẩu chuối sang thị trường Trung Quốc thì thương hiệu chuối của Việt Nam sẽ được nâng lên và khi đó thu nhập của bà con nông dân, những người trồng chuối sẽ được cải thiện và quan trọng nhất ở đây là giảm được rủi ro về thị trường”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Về lâu dài, việc này sẽ giúp sản xuất với quy mô lớn hơn, tạo sự liên kết chặt chẽ hơn giữa người trồng chuối với nhau, giữa người trồng chuối và nhà đóng gói, doanh nghiệp xuất khẩu, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo quy chuẩn, áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (GAP) tạo ra sản phẩm chất lượng tốt, thân thiện với môi trường và sức khỏe con người.

Để xuất khẩu chuối sang Trung Quốc, chuối phải đáp ứng quy định trong Nghị định thư đã được ký kết. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trước đây khi chưa có Nghị định thư thì chuối xuất khẩu sang Trung Quốc từ vườn trồng và cơ sở đóng gói đăng ký với Cục Bảo vệ thực vật; đảm bảo không nhiễm các loài đối tượng kiểm dịch thực vật của Trung Quốc và mỗi lô hàng xuất khẩu được được kiểm tra kiểm dịch thực vật và cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật.

Nay có Nghị định thư, thì tất cả vùng trồng và cơ sở đóng gói chuối xuất khẩu sang Trung Quốc phải đăng ký, được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt. Tất cả vùng trồng đã đăng ký xuất khẩu sang Trung Quốc phải xây dựng hệ thống quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc, áp dụng Thực hành nông nghiệp tốt.

Các lô chuối xuất khẩu không được nhiễm 5 loài đối tượng kiểm dịch thực vật mà Trung Quốc quan tâm. Tại cửa khẩu nhập của Trung Quốc kiểm tra theo quy định tại Nghị định thư. Chuối xuất khẩu phải là chuối chưa chín, được thu hoạch trong vòng từ 10 - 16 tuần sau khi ra hoa.

Đặc biệt, theo Tư lệnh ngành nông nghiệp: “Chưa bao giờ chúng ta đưa chuối vào một ngành hàng vì sản xuất nhỏ lẻ nhưng lần này nếu chúng ta đáp ứng được các chuẩn mực và tận dụng được cơ hội khi xuất khẩu chính ngạch sang một thị trường bền vững, chuối tươi sẽ trở thành một ngành hàng. Bộ NN&PTNT sẽ phân công các đơn vị cùng hỗ trợ cho các tổ chức, nông dân trong chuỗi ngành hàng chuối để bà con dần cải thiện chất lượng trái chuối trồng ra theo những tiêu chuẩn thực hành tốt (Viet Gap).”

Để làm được điều này, Bộ trưởng Lê Minh Hoan khẳng định, phải thay đổi tư duy sản xuất, thay đổi quy trình canh tác, không đi buôn chuyến nữa mà xuất khẩu chính ngạch chuối sang Trung Quốc.

“Sau quả chuối, cũng với tư duy như vậy thì đối với những nông sản khác ở Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng và cả nước nói chung, Bộ NN&PTNT sẽ cùng với các bộ, ngành liên quan  xây dựng đề án cho từng loại nông sản đối với từng thị trường để nông dân, người sản xuất tiếp cận được những tiêu chuẩn, quy chuẩn. Mới đầu nông dân có thể thấy khó khăn, nhưng Bộ NN&PTNT sẽ nỗ lực truyền thông để nông dân tiếp cận và đổi mới tư duy trong sản xuất”, Bộ trưởng nhấn mạnh. 

Trên thực tế, năm 2021, kim ngạch xuất khẩu chuối đạt 260 triệu USD. Đáng nói hơn, chỉ trong 3 quý đầu năm 2022, giá trị xuất khẩu mặt hàng chuối đã đạt gần 390 triệu USD, tăng gần 63% so với cùng ký 2021. Với kết quả này, xuất khẩu chuối đã vượt qua xoài để thành loại trái cây có kim ngạch xuất khẩu lớn thứ hai, chỉ sau trái thanh long. Với Nghị định thư này, xuất khẩu chuối Việt sẽ như "hổ thêm cánh" ở thị trường quốc tế.