Cơ chế phát triển trung tâm khởi nghiệp

Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đình Vinh – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hải Phòng xoay quanh vấn đề này.

- Thưa ông, có nhiều ý kiến cho rằng, các địa phương trên cả nước đã và đang xây dựng các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp nhưng còn nhiều “rào cản” nên các trung tâm này vẫn đang xây dựng, hoạt động theo hướng tự học hỏi. Ông có đánh giá như thế nào về vấn đề này?

Hiện nay có đến hơn 20 địa phương trên cả nước đã và đang xây dựng các trung tâm có chức năng hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vướng mắc khiến các trung tâm này hoạt động chưa hiệu quả.

Thứ nhất, hiện nay về thể chế, chính sách chưa có quy định, hướng dẫn rõ ràng về vị trí pháp lý, chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu bộ máy tổ chức, cơ chế hoạt động để hình thành trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp. Đặc biệt là cơ chế hoạt động nên các địa phương đang tự mò mẫm và hoạt động với nhiều hình thức khác nhau.

Thứ hai, hiện có một số trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đã được đầu tư rất lớn nhưng khi đi vào hoạt động thì bị vướng ở Luật Quản lý và sử dụng tài sản công năm 2017. Một trong vướng mắc đó, tại Điều 10 của Luật này quy định, tài sản công không được sử dụng vào mục đích kinh doanh. Tuy nhiên, tài sản công này được nhiều trung tâm xây dựng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sử dụng để ươm tạo, trưng bày công nghệ và làm văn phòng giao dịch tại đó. Như vậy, các doanh nghiệp bị vướng vào mục đích kinh doanh, khiến cho các trung tâm này phải loay hoay giải quyết.

Thứ ba, về nguồn nhân lực, đây là yếu tố cực kỳ then chốt. Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp được ví như thầy hướng dẫn các doanh nghiệp khởi nghiệp, tổ chức, kết nối giúp cho người khác khởi nghiệp, lập nghiệp. Do vậy, đòi hỏi cán bộ, nhân viên của trung tâm phải có kiến thức tổng hợp, tư duy rõ ràng về kinh doanh, lập nghiệp. Đây cũng là một trong những rào cản hiện nay.

- Với những vướng mắc như ông chia sẻ ở trên, theo ông đâu là giải pháp để xoá bỏ các “rào cản” này?

Theo tôi, Chính phủ, các bộ, ban ngành, địa phương cần ban hành các quy định, chương trình, kế hoạch cụ thể, rõ ràng để chỉ đạo, hướng dẫn về hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, cần phải có sự hỗ trợ xuyên suốt từ Chính phủ cho đến các bộ, ngành liên quan, các địa phương, các tổ chức trong và ngoài nước để thúc đẩy các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Về quản lý tài sản công, phải có hướng dẫn rõ ràng cho từng đối tượng đang sử dụng tài sản công để phục vụ hỗ trợ cho các doanh nghiệp, dự án khởi nghiệp. Nếu tài sản công sử dụng trong các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp mà thu phí thì không còn mang ý nghĩa hỗ trợ nữa. Điều này phải hỗ trợ miễn phí để phục vụ cho hoạt động khởi nghiệp.

- Cụ thể hơn, ông có kiến nghị như thế nào về chính sách để thúc đẩy phát triển các trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo?

Về cơ chế chính sách cần có Nghị định, Thông tư, Chương trình, kế hoạch Quy định và hướng dẫn về: loại hình, tên gọi của tổ chức; vị trí, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu bộ máy; mô hình, phương thức hoạt động; cơ chế tài chính; cơ chế đãi ngộ, thu hút nhân lực…

Về xây dựng định hướng, chiến lược và mục tiêu hoạt động cho các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp cần tập trung phân tích, đánh giá tính chất đặc thù, định hướng phát triển,… của từng địa phương để đưa ra định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ của trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp phù hợp.

Về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cần được đầu tư đảm bảo không gian, chức năng hoạt động của từng trung tâm như: Không gian làm việc chung, làm việc riêng; khu phòng hội thảo, hội nghị, đào tạo, tập huấn; khu ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; phòng thí nghiệm, thử nghiệm; khu điều hành của tổ chức…

Về tuyển dụng, đào tạo nhân lực cần quan tâm đến ba vấn đề chính. Đó là tuyển dụng, đào tạo nhân lực; tạo môi trường thân thiện, minh bạch để anh em làm việc và cuối cùng là thu nhập. Giải quyết được ba vấn đề này thì chúng ta mới có được nguồn nhân lực tốt.

- Trân trọng cảm ơn ông!