Đà Nẵng và nỗi ám ảnh mang tên cháy nổ

>>Đà Nẵng: Người dân “tố” Trung tâm quản lý và khai thác nhà thiếu trách nhiệm trong PCCC

"Nhất thủy, nhì hỏa" lời khẳng định của cha ông quả không sai, khi Đà Nẵng đang đối mặt với mưa lũ thì cũng là lúc đám cháy bùng phát tại chung cư 12T5, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà vào chiều 15/11 khiến hàng chục nghìn người dân sinh sống tại khu vực hoản loạn giữa trời mưa gió và lũ đang tràn về.

Đám cháy xuất phát từ một căn hộ tại tầng 5, tòa nhà C thuộc chung cư này. Đây là chung cư do Trung tâm quản lý và khai thác nhà Đà Nẵng quản lý và vận hành khẳng định là an toàn trong công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC).

Rất may, vụ hỏa hoạn xảy ra giữa ban ngày và trong lúc trời mưa lớn nên không có thương vong về người. Tuy nhiên, vụ cháy này đã dấy lên sự hoang mang của cộng đồng dân cư tại địa phương. Đặc biệt là đối với các cư dân sống trong chung cư 12T5 và các tòa chung cư liền kề.

Trước đó, nhiều cư dân tại chung cư 12T1 (cùng khu vực) đã kiến nghị về vấn đề hệ thống PCCC không đảm bảo. Theo phản ánh, các cư dân cho rằng hệ thống PCCC tại chung cư đã hư hỏng, chuông báo cháy không hoạt động, nhiều đầu ống dẫn nước bị oxy hóa nặng, đèn thoát hiểm hỏng hóc cùng nhiều thiết bị phòng cháy chữa cháy chưa đảm bảo. Vấn đề an toàn cho cư dân sinh sống trong tòa nhà này khiến họ bất an sau hàng loạt vụ cháy gây thảm nạn tại các đô thị lớn trong cả nước và Đà Nẵng thời gian qua cũng đã xuất hiện nhiều vụ cháy nhà cao tầng.

Trước nỗi bất an lo lắng của người dân, Diễn đàn Doanh nghiệp cũng đã có nhiều bài viết liên quan phản ánh tình trạng mất an toàn phòng cháy chữa chạy tại một số chung cư cao tầng mà người dân phản ánh, đặc biệt là chung cư 12T1. Tuy nhiên, trả lời Diễn đàn Doanh nghiệp, Trung tâm quản lý và khai thác nhà Đà Nẵng (đơn vị quản lý và vận hành chung cư – PV) lại cho rằng thông tin hệ thống PCCC không đảm bảo là không có cơ sở.

Tuy nhiên, đám cháy bùng phát tại chung cư 12T5, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà vào chiều 15/11 như là câu trả lời chính xác nhất cho sự biện minh của đơn vị quản lý vận hành các tòa nhà chung cư. Đó cũng là lời cảnh báo cho hệ thống PCCC tại các chung cư cao tầng này cần phải được kiểm tra đảm bảo an toàn cho người dân là việc cần thiết. Đừng để "mất bò mới lo làm chuồng" là sự đã rồi.

Theo đơn vị quản lý vận hành chung cư này, tại thời điểm kết thúc thời gian bảo hành đại diện chủ đầu tư, tổng thầu và công ty quản lý nhà chung cư Đà Nẵng tổ chức nghiệm thu kết thúc bảo hành công trình, tại buổi kiểm tra có các thành phần tham gia xác nhận tình trạng công trình có chất lượng đảm bảo, sử dụng tốt.

Từ năm 2018 đến nay, Trung tâm vẫn phải thường xuyên thực hiện bảo trì hệ thống trang thiết bị để phục vụ công tác PCCC khi có sự cố xảy ra như kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa và bổ sung các bình chữa cháy xách tay, sửa chữa, thay mới một số đèn chỉ dẫn thoát nạn, đèn chiếu sáng sự cố, van, vòi chữa cháy, đảm bảo hệ thống chữa cháy vách tường,... Đồng thời, Trung tâm đã triển khai kiểm tra tất cả hệ thống PCCC tại các khu chung cư đang quản lý, trải qua thời gian không sử dụng, các thiết bị PCCC bị hư hỏng cần sửa chữa. 

Lý giải về việc nhiều vị trí hỏng hóc không được sửa chữa, đơn vị này cho hay là vì khối nhà 12T1 bán theo Đề án nên việc sửa chữa phải sử dụng kinh phí bảo trì của các tòa nhà để thực hiện. Và đến nay giữa các bên chưa thống nhất vấn đề này.

Hiện nay, vấn đề cháy nổ thường gây ra hậu quả nghiêm trọng và ẩn chứa nhiều rủi ro, đặc biệt tại các chung cư, nơi chứa nhiều nguy cơ cháy nổ khi có nhiều người sinh sống nên khó kiểm soát khi có cháy càng được đặt ra vấn đề cấp thiết trong công tác đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy. Trong đó, việc trang bị, bố trí, kiểm tra, bảo dưỡng các phương tiện phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ phải tuân thủ các yêu cầu của quy định pháp luật hiện hành là vô cùng cấp thiết.

Tại Điều 5 Luật PCCC có quy định rõ rằng PCCC là trách nhiệm của mọi cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân… Và với các dự án chung cư thì PCCC là trách nhiệm của các chủ đầu tư, Ban quản trị, Ban quản lý, hộ gia đình và các cư dân sống trong chung cư đó.

Đặc biệt hơn, tại Nghị định số 136/2020/NĐ-CP cũng quy định rõ ban quản lý vận hành chung cư có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra an toàn về phòng cháy và chữa cháy thường xuyên, định kỳ 06 tháng gửi báo cáo kết quả kiểm tra về cơ quan công an quản lý trực tiếp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả kiểm tra, cơ quan công an có trách nhiệm kiểm tra an toàn về PCCC định kỳ 06 tháng một lần đối với các Nhà chung cư cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 10.000 m3 trở lên. Pháp luật cũng quy định rõ trách nhiệm kiểm tra thường xuyên về hoạt động của hệ thống PCCC, nếu để tình trạng hệ thống phòng cháy chữa cháy không hoạt động nhưng vẫn không giải quyết dẫn đến sự lo lắng bất an đặt ra vấn đề trách nhiệm quản lý của ban quản lý vận hành chung cư và các cán bộ quản lý về PCCC tại địa phương.

Trong trường hợp đơn vị quản lý và vận hành không thực hiện đúng trách nhiệm của mình trong việc tuân thủ các quy định về bảo hành, bảo dưỡng, duy trì hoạt động của hệ thống PCCC thì có thể bị xử phạt hành chính, tùy từng hình vi có thể bị xử lý trách nhiệm hành chính hoặc hình sự theo quy định của pháp luật.

Thế nhưng, thời gian qua Trung tâm quản lý và khai thác nhà Đà Nẵng dường như đã quên đi trách nhiệm của mình. Trước sự vô tình quên trách nhiệm duy tu, bảo dưỡng định kỳ hệ thống PCCC tại các tòa nhà chung cư đã khiến người dân sinh sống tại đây luôn trong tâm trạng bất an. Nhiều người dân sinh sống tại các chung cư này cho biết khi các vụ cháy xảy ra không đêm nào họ ngủ yên giấc.

Cùng với đó, một hành động lạ là đơn vị vẫn cho nhân viên khắc phục tại các điểm có hộp chữa cháy bị hư hỏng nặng sau khi Diễn đàn doanh nghiệp thông tin. Việc này cho thấy thực tế hệ thống PCCC tại chung cư 12T1 thực sự không đảm bảo và các kiến nghị trước của cư dân tại đây đã bị “ngó lơ”.

Đặc biệt, trong thời gian gần đây Trung tâm vẫn thường xuyên hối thúc Ban quản trị chung cư sớm nhận bàn giao để “hoàn thành” nghĩa vụ. Phải chăng đây là một hành động “đá bóng trách nhiệm” của đơn vị để “nhẹ gánh” khi có thảm nạn cháy nổ xảy ra tại các chung cư này?

Hiểm họa cháy nổ gây thảm nạn là mối nguy cơ thường trực có thể xảy ra bất kỳ lúc nào nếu hệ thống PCCC không đảm bảo an toàn tuyệt đối. Điều đó thể hiện trách nhiệm của các đơn vị liên quan ngày càng lớn. Có lẽ, Trung tâm quản lý và khai thác nhà Đà Nẵng cần có những hành động cụ thể trong việc bảo trì, sửa chữa hệ thống PCCC trước khi bàn giao để người dân có thể yên tâm sinh sống.

Nhiều tồn tại trong hệ thống PCCC Tại biên bản kiểm tra an toàn về PCCC của Công an quận Sơn Trà (TP. Đà Nẵng) vào ngày 23/11/2022 tại Khu chung cư 12T gồm T1, T2, T3, T4, T5 có kết cấu 12 tầng mỗi khối nhà đã chỉ rõ hàng loạt tồn tại. Cụ thể, trục kỹ thuật điện nước xuyên tường ngăn cháy  chưa được chèn, bị bằng các vật liệu ngăn cháy. Cửa phòng kỹ thuật điện các tầng không phải là cửa chống cháy. Thang bộ thoát nạn từ tầng hầm lên và từ các tầng trên xuống không được ngăn bằng vách ngăn cháy loại I. Cùng với đó, một số đèn chỉ dẫn thoát nạn, đèn chiếu sáng sự cố tại các tầng hoạt động không đảm bảo. Hệ thống báo cháy, chữa cháy bằng nước chưa đảm bảo theo quy định. Cùng với đó là chưa trang bị đủ số lượng phòng cháy chữa cháy cho lực lượng PCCC cơ sở theo Thông tư 150/2020/TT-BCA ngày 31/12/2020 của Bộ Công an.  Hệ thống tạo áp buồng thang bộ chưa đảm bảo theo quy định, chưa lắp đặt hệ thống hút khói tại khối nhà T1,T2 và chưa nghiệm thu hệ thống hút khói hành lang bổ sung theo quy định. Vì vậy, Công an quận Sơn Trà đã yêu cầu triển khai khắc phục đảm bảo theo quy định.