Trước những thiệt hại nặng nề của cơn bão số 3 (Yagi) gây ra, cộng đồng doanh nghiệp đang thực sự rất cần những chính sách hỗ trợ thiết thực để phục hồi…
Theo đó, cơn bão số 3 vừa qua có phạm vi ảnh hưởng bao phủ toàn bộ 26 địa phương, gây thiệt hại nghiêm trọng, nặng nề đến hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất nông nghiệp, dịch vụ, du lịch.
Theo thống kê sơ bộ đến ngày 17/9, tổng thiệt hại về tài sản do bão số 3 gây ra ước tính sơ bộ trên 50.000 tỷ đồng, dự báo có thể làm tốc độ tăng trưởng GDP cả năm giảm khoảng 0,15% so với kịch bản tăng trưởng đạt 6,8-7%. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của nhiều địa phương như Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Lào Cai…có thể giảm trên 0,5% so với dự báo.
Còn theo thông tin được tổng hợp từ các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, mức độ thiệt hại đối với tài sản và hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp rất nặng nề, ước tính hàng nghìn tỷ đồng. Nhiều tài sản có giá trị lớn của không ít doanh nghiệp đã bị hư hỏng như nhà xưởng, tàu thuyền, phương tiện giao thông, máy móc, trang thiết bị, hàng hoá…
Phần lớn các doanh nghiệp khác tại các tỉnh miền Bắc chịu ảnh hưởng gián tiếp như phải đóng cửa, ngừng sản xuất kinh doanh hoặc giảm năng suất, doanh số trong thời gian bão lũ do người lao động không thể đi làm, hàng hoá không thể vận chuyển hoặc không thể tiếp cận được khách hàng.
Được biết, ngay sau khi cơn bão đi qua, vấn đề hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh được Chính phủ và các bộ, ngành, đơn vị chức năng quan tâm hàng đầu. Điển hình như ngày 17/9 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 143/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để khẩn trương khắc phục hậu quả bão số 3, nhanh chóng ổn định tình hình Nhân dân, đẩy mạnh khôi phục sản xuất kinh doanh, tích cực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát tốt lạm phát , tiếp tục phấn đấu tăng trưởng kinh tế cả năm 2024 khoảng 6,8-7%.
Trong đó, quan điểm của Chính phủ là chính sách, giải pháp hỗ trợ phải nhanh, khả thi, kịp thời, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, trực tiếp vào các đối tượng bị ảnh hưởng; Khôi phục nhanh chuỗi sản xuất, cung ứng, lao động, phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.
Cụ thể, để giải quyết khó khăn về dòng vốn cho doanh nghiệp, Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng chủ động tính toán phương án hỗ trợ, thực hiện cơ cấu lại thời hạn, giữ nguyên nhóm nợ, xem xét miễn, giảm lãi vay cho các khách hàng bị thiệt hại, xây dựng các chương trình tín dụng mới với lãi suất ưu đãi phù hợp, tiếp tục cho vay mới đối với khách hàng để khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão; Ngân hàng Chính sách xã hội tập trung đẩy nhanh việc giải ngân các chương trình tín dụng chính sách; rà soát, tổng hợp thiệt hại của khách hàng vay vốn tại ngân hàng, xây dựng nhu cầu cho khách hàng vay mới và đề xuất nguồn vốn…
Đồng thời, Chính phủ giao Bộ Tài chính khẩn trương thực hiện hiệu quả các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất, thuê mặt nước...; giao Bộ Công Thương nghiên cứu, đề xuất chính sách hỗ trợ khôi phục nhanh chóng các cơ sở logistic và kho bãi bị hư hỏng để đảm bảo không bị gián đoạn chuỗi cung ứng; Nghiên cứu việc áp dụng giá điện cho cơ sở lưu trú du lịch ngang bằng với giá điện sản xuất.
Riêng đối với các doanh nghiệp du lịch, Chính phủ chỉ đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các địa phương cho phép cơ sở kinh doanh du lịch tại địa phương bị ảnh hưởng được giảm 80% tiền ký quỹ kinh doanh dịch vụ lữ hành đến tháng 6/2025.
Mới đây, VCCI cũng tiếp tục có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ đề xuất một số nội dung chính sách kinh tế phù hợp để doanh nghiệp các tỉnh miền Bắc nhanh chóng tái thiết, khôi phục sản xuất kinh doanh.
Cụ thể, đối với các ngành, lĩnh vực tại địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất từ bão số 3 Yagi, VCCI đề xuất hỗ trợ thiệt hại thực tế đối với lồng bè nuôi trồng thuỷ hải sản theo Nghị định 02/2017/NĐ-CP, cân nhắc tăng mức tiền hỗ trợ và áp dụng cho cả các doanh nghiệp nuôi trồng thuỷ hải sản. Còn đối với tàu cá, tàu du lịch thì hỗ trợ thiệt hại thực tế theo định mức.
Bên cạnh đó, VCCI đề xuất miễn tiền thuê mặt nước cho các cơ sở nuôi trồng thuỷ hải sản đến hết 2025; Miễn các loại phí và lệ phí có liên quan như lệ phí ra vào cảng biển, cảng bến thuỷ nội địa, phí sử dụng vị trí neo đậu trong khoảng 6 tháng đến 1 năm; hỗ trợ 50% – 70% chi phí mua bảo hiểm cho các loại tàu cá, tàu du lịch đến hết năm 2025.
Theo VCCI cần cân nhắc việc miễn hoặc giảm 50% số thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân phải nộp đối với đối tượng này trong khoảng 4 tháng đến 6 tháng. Cân nhắc việc giảm các khoản nộp cho bảo hiểm xã hội trong khoảng 4 đến 6 tháng; cân nhắc miễn phần kinh phí công đoàn nộp lên cấp trên cơ sở trong khoảng 4 tháng đến 6 tháng.
Thứ hai, đối với ngành, lĩnh vực khác tại các địa phương chịu ảnh hưởng của bão lũ, VCCI đề xuất nhanh chóng thực hiện biện pháp hỗ trợ phục hồi sản xuất nông nghiệp được quy định tại Nghị định 02/2017/NĐ-CP.
Đặc biệt, VCCI đề nghị mở rộng diện được nhận hỗ trợ gồm cả doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp chịu thiệt hại bởi bão lũ và cân nhắc nâng mức hỗ trợ cho phù hợp. Ngoài ra, VCCI đề nghị cân nhắc giảm thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu từ mức 10% xuống mức 8% từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2024 đối với các cơ sở bán lẻ xăng dầu tại các địa phương chịu thiệt hại bởi bão lũ, đặc biệt là các địa phương vùng núi phía Bắc.
Cân nhắc giảm thuế giá trị gia tăng đối với mặt hàng điện từ mức 8% xuống 6% đối với các khách hàng sử dụng điện; cân nhắc tiếp tục gia hạn thời điểm nộp thuế GTGT, TNDN và tiền thuê đất cho các doanh nghiệp sang năm 2025; cân nhắc việc giãn thời điểm nộp các khoản nộp cho bảo hiểm xã hội từ 4 đến 6 tháng cho các doanh nghiệp tại các địa phương chịu thiệt hại bởi bão lũ.
Đáng chú ý, VCCI đề nghị tiếp tục gia hạn thực hiện chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ tại Thông tư 02/2023/TT-NHNN và Thông tư 06/2024/TT-NHNN. Áp dụng cho các nghĩa vụ trả nợ từ nay đến tháng 6/2025 của khách hàng sản xuất, kinh doanh tại khu vực chịu ảnh hưởng của bão số 3.
Song, VCCI cũng đề nghị Thủ tướng chỉ đạo việc chi Quỹ phòng chống thiên tai để cứu trợ, khắc phục hậu quả của bão Yagi. Đây là Quỹ do doanh nghiệp và người lao động đóng góp nhưng đến năm 2023 còn kết dư gần 2000 tỷ đồng.