Doanh nghiệp khổ vì bị "ngâm" tiền hoàn thuế GTGT

>> Đối thoại doanh nghiệp tại TP.HCM: Nhiều câu hỏi về hoàn thuế GTGT… “bị nợ”

Đó là nội dung trong đơn kêu cứu của các doanh nghiệp và Hiệp hội cao su Việt Nam gửi tới các cơ quan chức năng từ Trung ương tới địa phương, liên quan tới việc hơn 1 năm qua, các doanh nghiệp này vẫn chưa thể nhận lại tiền hoàn thuế GTGT vì bị Cục Thuế TP.HCM làm khó.

Doanh nghiệp “tê liệt”…

Cụ thể, theo Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA), mới đây, các doanh nghiệp xuất khẩu cao su tiếp tục làm đơn kêu cứu gửi đi khắp nơi vì bị Cục Thuế TP.HCM “ngâm” tiền hoàn thuế GTGT trong thời gian dài, khiến các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn và không còn vốn thể hoạt động kinh doanh. Do đó, VRA đã có văn bản gửi tới Cục Thuế TP.HCM đề nghị đơn vị này có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho 10 doanh nghiệp xuất khẩu cao su, để các doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.

Cũng theo Hiệp hội Cao su Việt Nam, trong 10 doanh nghiệp cao su bị chậm hoàn thuế GTGT, doanh nghiệp có số tiền thuế GTGT bị chậm hoàn thuế GTGT thấp nhất là gần 2 tỷ đồng, cá biệt có doanh nghiệp lên đến gần 50 tỷ đồng, và bị tồn đọng từ năm 2021, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Còn theo dữ liệu của Diễn đàn Doanh nghiệp mà các doanh nghiệp gửi đơn kêu cứu mới đây, trong hơn một năm qua, từ tháng 01 năm 2021 tới nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cao su có trụ sở đóng trên địa bàn TP.HCM đều không được Cục Thuế TP.HCM hoàn thuế GTGT đối với mặt hàng cao su sơ chế xuất khẩu. Số tiền hoàn thuế GTGT của các doanh nghiệp lên tới hàng trăm tỷ đồng, và có những doanh nghiệp nhiều nhất lên tới gần 70 tỷ đồng.

Lý do chậm hoàn thuế và kéo dài là do Cục Thuế TP.HCM tiến hành xác minh chứng từ hóa đơn nguồn gốc của mặt hàng cao su từ lúc mua vào đến khâu cuối cùng (tức là xác minh các khâu trung gian F1, F2, F3, F4... Fn), khiến hoạt động kinh của doanh nghiệp bị “tê liệt”.

Liên quan đến những lý do các doanh nghiệp không được hoàn thuế, chậm hoàn thuế, trao đổi với PV Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Nguyễn Quang Vinh – Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương Mại Hoàng Dũng, cho rằng: nguyên nhân dẫn đến ách tắc hoàn thuế GTGT của doanh nghiệp là do Cục Thuế TP.HCM tiếp tục làm theo hướng dẫn tại công văn số 7527/BTC-TCT ngày 12 tháng 6 năm 2013, của Bộ Tài Chính về việc tăng cường công tác thanh kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cao về thuế (Văn bản 7527/BTC-TCT, thực tế đã được sửa đổi, bổ sung, hết hiệu lực).

Cũng theo ông Vinh, lý do văn bản này phải sửa đổi bổ sung là do sau một thời gian thực hiện, Bộ Tài chính thấy nhiều bất cập tại văn bản này nên đã ban hành văn bản “Hoả tốc” số 13706/BTC-TCT ngày 15 tháng 10 năm 2013 về việc hướng dẫn sửa đổi bổ sung nội dung Công văn số 7527/BTC-TCT.

>>  Vụ doanh nghiệp “tố” cán bộ Hải quan TP.HCM làm khó: Nhiều “bất thường” tại buổi đối thoại

… vì văn bản hết hiệu lực?

Theo đó, văn bản số 13706/BTC-TCT, quy định: Đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau  thì “việc kiểm tra, xác minh những chứng từ này được thực hiện trong phạm vi tối đa 40 ngày và kiểm tra xác minh đối với người bán hàng trực tiêp cho người nộp thuế để làm căn cứ xử lý hoàn thuế (tức là chỉ kiểm tra F1)”. Đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau theo qui định tai Mục a Khoản 1 Điều 60 Luật Quản lý thuế, tức là: “hồ sơ của doanh nghiệp nộp thuế có quá trình chấp hành tốt pháp luật về thuế và các giao dịch được thanh toán qua ngân hàng theo qui định của pháp luật”.

"Như vậy, từ những căn cứ pháp lý trên, chúng tôi khẳng định Cục Thuế TP.HCM đang “máy móc”, cố tình áp dụng không đúng tinh thần nội dung chỉ đạo tại văn bản “Hoả tốc” số 13706/BTC-TCT của Bộ Tài chính, nên mới xảy ra tình trạng ách tắc hoàn thuế GTGT kéo dài. Và cũng chính việc Cục Thuế TP.HCM áp dụng một văn bản đã được sửa đổi bổ sung “hết hiệu lực”, đã làm cho toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp bị tê liệt” – ông Vinh bức xúc.

Liên quan tới việc có hay không các doanh nghiệp xuất khẩu cao su đồng loạt làm đơn kêu cứu và gửi đi khắp nơi, trao đổi với DĐDN, ông Võ Hoài An - Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội cao su Việt Nam, khẳng định: đúng là 10 doanh nghiệp cao su bị chậm hoàn thuế GTGT, đã nhiều lần làm đơn kêu cứu gửi cho Hiệp hội và các cơ quan chức năng nhưng chưa có kết quả. Đặc biệt, mới đây, tại hội nghị đối thoại giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp do Hiệp hội cao su Việt Nam tổ chức, có cả Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đại diện Cục Thuế TP.HCM tham dự và đối thoại cùng với các doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự việc này đến nay vẫn chưa được Cục Thuế TP.HCM giải quyết.

Cũng theo ông An, nếu chiếu theo quy định về việc hoàn thuế GTGT theo văn bản số 13706/BTC-TCT, thì việc kiểm tra, xác minh những chứng từ này được thực hiện trong phạm vi tối đa 40 ngày. Việc kiểm tra chỉ cần xác minh đối với người bán hàng trực tiếp cho người nộp thuế để làm căn cứ xử lý hoàn thuế. Tuy nhiên, Cục Thuế TP.HCM đã không áp dụng quy định trên, mà cứ hết 40 ngày lại yêu cầu doanh nghiệp bổ sung giấy tờ nên đã xảy ra tình trạng này. Trong số các doanh nghiệp làm đơn phản ánh thì có những doanh nghiệp tồn đọng hồ sơ từ năm 2021, nhưng đến nay vẫn chưa được hoàn thuế.

Đáng chú ý, ngày 23/12/2022 vừa qua, Cục Thuế TP.HCM chính thức có buổi đối thoại với doanh nghiệp xoay quanh các thủ tục nộp thuế, hoàn thuế GTGT cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong phần đối thoại về chính sách thuế với các doanh nghiệp và thay vì tập trung đối thoại trả lời những câu hỏi về điều kiện, thời gian hoàn thuế cho doanh nghiệp, thì Cục Thuế TP.HCM lại dành nhiều thời gian cho phần thuyết trình về quyết toán thuế, hoá đơn điện tử, nộp thuế… khiến nhiều câu hỏi của doanh nghiệp “bị nợ” và chưa biết bao giờ mới được giải đáp. Nhiều doanh nghiệp bức xúc ra về với tâm trạng thất vọng, do Cục Thuế TP.HCM viện cớ lý do “hết giờ” để né tránh các câu hỏi của doanh nghiệp.

Đáng nói, bên lề buổi đối thoại, trả lời với PV Diễn đàn Doanh nghiệp về những bức xúc trong việc chậm hoàn thuế GTGT cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Tiến Dũng – Phó Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM cho biết: Hiện tại Cục Thuế TP.HCM vẫn đang tiếp tục rà soát. Do đó, đối với doanh nghiệp sau khi rà soát mà làm theo đúng quy định thì chúng tôi sẽ tiến hành hoàn thuế.

Như vậy, nếu chiếu theo cách trả lời của Cục Thuế TP.HCM thì các doanh nghiệp sẽ được hoàn thuế, nhưng tới khi nào được hoàn thuế thì vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Bài tiếp: Vì sao Cục Thuế TP.HCM áp dụng văn bản hết hiệu lực?