Chính trị - Xã hội

Đổi mới sáng tạo - “chìa khoá vàng” đưa Việt Nam vượt bẫy thu nhập trung bình

Bảo Lam 02/10/2025 19:43

Phải coi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “chìa khóa vàng”, là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhắc lại lời của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Diễn đàn “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển các ngành công nghệ chiến lược”, chiều 2/10.

nguyenchidung.png
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: VGP/Thu Sa

6 xu hướng lớn tác động mạnh mẽ

Trong bối cảnh thế giới biến động nhanh, phức tạp, khó lường, Phó Thủ tướng đã chỉ ra 6 xu hướng lớn đang định hình tương lai khoa học công nghệ (KHCN) và đổi mới sáng tạo (ĐMST):

Thứ nhất, cạnh tranh địa chiến lược gia tăng, đặc biệt là cạnh tranh Mỹ - Trung trong việc định hình chuẩn mực, tiêu chuẩn công nghệ toàn cầu.

Thứ hai, dòng vốn đầu tư cho KHCN và ĐMST ngày càng tăng, đến từ cả khu vực công và tư nhân.

Thứ ba, trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ, tác động sâu rộng tới toàn bộ nền kinh tế. Dự báo giai đoạn 2026-2030, AI sẽ tạo ra hơn 170 triệu việc làm mới và đóng góp khoảng 5.000 tỷ USD cho kinh tế thế giới.

Thứ tư, các hệ sinh thái công nghệ trở thành nền tảng phát triển, với sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, viện nghiên cứu, doanh nghiệp lớn và startup.

Thứ năm, cạnh tranh gay gắt về nguồn lực công nghệ, từ nhân lực, dữ liệu đến năng lực tính toán, đang diễn ra trên toàn cầu.

Thứ sáu, các chính phủ điều chỉnh chính sách nhanh chóng, thúc đẩy hợp tác công - tư nhằm dẫn dắt các ngành chiến lược như AI, bán dẫn, an ninh mạng.

“Việt Nam không nằm ngoài cuộc chơi đó. Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định KHCN, ĐMST và CĐS là yếu tố sống còn để vượt bẫy thu nhập trung bình và hướng tới mục tiêu nước phát triển vào năm 2045”. - Phó Thủ tướng nhấn mạnh:

Hành động cụ thể từ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Thời gian qua, nhiều sáng kiến đã chứng minh quyết tâm hành động của hệ sinh thái ĐMST Việt Nam. Chỉ hơn một tháng sau lễ công bố 3 mạng lưới ĐMST trong lĩnh vực lượng tử, an ninh mạng và hàng không - vũ trụ tại NIC Hòa Lạc, những kỳ vọng đã nhanh chóng được hiện thực hóa.

Đến nay, 5 mạng lưới công nghệ chiến lược đã công bố hàng loạt sáng kiến giải quyết các bài toán quốc gia. Ngân hàng Thế giới công bố báo cáo cập nhật về nguồn nhân lực bán dẫn tại Việt Nam, đề xuất nhiều giải pháp đào tạo toàn diện. Nhật Bản, với sự dẫn dắt của Viện Nghiên cứu Mitsubishi, cam kết hợp tác ươm tạo khởi nghiệp và phát triển nhân lực công nghệ. Qualcomm và Meta mở rộng hợp tác R&D và chuỗi cung ứng tại Việt Nam.

Đặc biệt, startup thiết kế chip Hyphen Deux do NIC ươm tạo đã vươn ra quốc tế, sản phẩm được sản xuất tại nhà máy TSMC - minh chứng rõ nét cho năng lực vươn tầm toàn cầu của doanh nghiệp Việt.

Nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới

Để đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ hàng đầu khu vực, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia triển khai 5 nhiệm vụ:

Một là, NIC phát huy vai trò hạt nhân, mở rộng mạng lưới ĐMST, kết nối trí thức người Việt toàn cầu, hình thành nhóm nghiên cứu mạnh trong các công nghệ chiến lược.

Hai là, tháo gỡ điểm nghẽn thể chế và hạ tầng, hoàn thiện khung pháp lý, sớm đưa các luật về sở hữu trí tuệ, công nghệ cao, đặc biệt là Luật AI, vào thực tiễn.

Ba là, các mạng lưới ĐMST đóng vai trò “cánh tay nối dài”, đồng hành cùng Chính phủ và doanh nghiệp trong hoạch định chính sách, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ.

Bốn là, thúc đẩy hợp tác quốc tế và công-tư, phát triển sản phẩm “Made by Việt Nam” vươn lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Năm là, các viện, trường, doanh nghiệp, startup và nhà khoa học trong nước phải tiên phong, chủ động nắm bắt xu hướng mới, trở thành lực lượng xung kích trong công cuộc ĐMST.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng bày tỏ tin tưởng rằng với quyết tâm chính trị cao, sự đồng lòng của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và sự đồng hành của cộng đồng quốc tế, Việt Nam sẽ biến khát vọng thành hiện thực.

“Chúng ta sẽ đưa đất nước trở thành quốc gia phát triển, độc lập, tự cường và thịnh vượng trong thế kỷ 21”, ông nhấn mạnh.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Đổi mới sáng tạo - “chìa khoá vàng” đưa Việt Nam vượt bẫy thu nhập trung bình
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO