Động lực mới thúc đẩy thương mại Việt - Trung

Theo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, vận tải liên vận quốc tế Việt - Trung cũng như quá cảnh qua hai ga cửa khẩu đường sắt Đồng Đăng, Lào Cai trong năm 2025 tăng trưởng hai con số.

Về hàng hóa, sản lượng hàng hóa luân chuyển bằng đường sắt giữa Việt Nam - Trung Quốc tăng trưởng vượt bậc. Chỉ tính sản lượng thực hiện đến hết tháng 11, đã đạt gần 1.072.000 tấn, tăng trưởng 29% so với cùng kỳ 2024; gồm hàng xuất đạt 403.229 tấn, tăng trưởng 0,88%, hàng nhập đạt 668.712 tấn, tăng trưởng 1,78%.

Tính riêng từng cửa khẩu, tại ga Liên vận quốc tế Đồng Đăng, tổng hàng xuất - nhập đạt sản lượng 784.532 tấn. Hàng xuất chủ yếu là thực phẩm, đồ gia dụng, oxit kẽm, hàng điện tử; hàng nhập là vật liệu xây dựng, sắt thép, hóa chất, máy móc thiết bị, thực phẩm, hàng gia dụng…

Tại ga Liên vận quốc tế Lào Cai, tổng hàng xuất - nhập đạt sản lượng 287.409 tấn. Hàng xuất chủ yếu là nông sản, hoa quả, quặng các loại, lưu huỳnh; hàng nhập là nguyên liệu sản xuất như lá thuốc lá, than, cao su, phân bón và hóa chất…

Trên thực tế, sự bùng nổ liên tục của vận tải hàng hóa đường sắt xuyên biên giới giữa Trung Quốc và Việt Nam đã tạo động lực mới cho việc thúc đẩy thương mại giữa hai nước.

Ông Dương Ba, Giám đốc Hậu cần của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vận tải Quốc tế tại Quảng Tây cho biết: “Năm nay, nhu cầu xuất khẩu sang Việt Nam tương đối mạnh, mặt hàng cũng đa dạng, bao gồm linh kiện máy phát điện, phụ tùng ô tô, hạt nhựa, thép... Với tốc độ xử lý thủ tục đường sắt và hiệu quả thông quan nhanh chóng, an toàn và ổn định, đáp ứng được kỳ vọng vận chuyển của khách hàng, khối lượng vận chuyển xuyên biên giới của công ty chúng tôi cũng tăng lên”.

Đặc biệt, về vận tải khách, đoàn tàu khách liên vận quốc tế Gia Lâm - Nam Ninh Trung MR1/2 được đưa vào khai thác trở lại từ tháng 5/2025 sau 5 năm gián đoạn do ảnh hưởng đại dịch Covid-19. Sau hơn 6 tháng khai thác, đã thu hút được đông đảo hành khách đi tàu, tính đến ngày 10/12/2025 vận chuyển được 11.386 hành khách, trong đó hành khách Việt Nam chiếm 19,7%, hành khách Trung Quốc chiếm 74,7%, còn lại là hành khách từ các quốc gia khác.

Vừa qua, Chính phủ đã có Nghị quyết số 389 bổ sung danh sách các cửa khẩu quốc tế cho phép người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử, trong đó có hai cửa khẩu quốc tế đường sắt ga Đồng Đăng, ga Lào Cai được bổ sung vào danh sách cửa khẩu biên giới đất liền.

Như vậy người nước ngoài được nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử (E-VISA) qua Cửa khẩu quốc tế Đồng Đăng (đường sắt), Cửa khẩu quốc tế Lào Cai (đường sắt).

Theo quy định này, hành khách nước ngoài đi tàu liên vận quốc tế MR1/MR2 qua ga liên vận quốc tế Đồng Đăng sẽ được làm thủ tục xuất/nhập cảnh bằng E-VISA; thay vì trước đây bắt buộc phải có thị thực giấy (visa dán truyền thống), gây nhiều bất tiện cho hành khách.

Theo các chuyên gia, vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt liên vận quốc tế có nhiều ưu điểm như: Thời gian vận chuyển nhanh, lịch tàu chạy ổn định; giá cước vận chuyển cạnh tranh; vận chuyển hàng hóa đến các điểm nằm sâu trong nội địa; hàng hóa được vận chuyển an toàn; vận chuyển khối lượng lớn và đa dạng các loại hàng hóa; thủ tục hải quan thuận tiện, khai báo một lần từ nơi giao hàng đến nơi nhận hàng.

Do đó, để tiếp tục thúc đẩy vận tải liên vận quốc tế Việt - Trung, cần tập trung thúc đẩy hợp tác đầu tư vào cơ sở hạ tầng đường sắt, đẩy nhanh xúc tiến mở rộng và nâng cấp các tuyến đường sắt, nâng cao năng lực vận chuyển của tuyến đường sắt.

Đồng thời, tăng cường xây dựng thiết bị đồng bộ cho các khu logistics, ga đường sắt, nâng cao năng lực thông quan và chất lượng dịch vụ, đảm bảo hàng hóa có thể thông quan nhanh chóng và suôn sẻ.

Tăng cường chia sẻ thông tin và phối hợp giám sát giữa các cơ quan hữu quan hai bên thúc đẩy xây dựng cửa khẩu thông minh, kết nối "hệ thống một cửa" và kiểm nghiệm kiểm dịch trước khi xuất nhập khẩu.

Tối ưu hóa công năng phục vụ của các chuyến tàu nhằm cung cấp dịch vụ logistics đạt yêu cầu của các doanh nghiệp chuỗi cung ứng quốc tế. Khuyến khích các doanh nghiệp vận hành tuyến tàu không ngừng mở rộng lĩnh vực dịch vụ, phát triển kinh doanh đa dạng, mở rộng sang các lĩnh vực như kho bãi, phân phối và tài chính chuỗi cung ứng, để cung cấp giải pháp logistics toàn diện cho khách hàng. Đặc biệt, áp dụng công nghệ kỹ thuật như trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để ưu hóa phân bổ tài nguyên logistics và nâng cao hiệu quả vận hành...