Đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số cộng sinh với Alipay và WeChat Pay

>> Nhân dân tệ kỹ thuật số đang hiện diện tại Olympic Bắc Kinh 2022 ra sao?

Thay vì “triệt tiêu” Alipay và WeChat Pay như nhiều người dự đoán, thì đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số (e-CNY) của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) sẽ có mối quan hệ cộng sinh với các nền tảng thanh toán này. Điều đó có thể gây ngạc nhiên cho những người đã tin rằng, các nền tảng thanh toán phải đối mặt với cái chết dưới tay của e-CNY.

Hiện nay, nhiều sự chú ý đang tập trung vào đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số khi nó được sử dụng chính thức tại Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh 2022 và sự ra mắt “đình đám” của ứng dụng ví điện tử đứng đầu bảng xếp hạng lượt tải về. Thật dễ dàng để hiểu tại sao tương lai của Alipay và WeChat Pay lại trở nên mờ mịt.

Tuy nhiên, thực tế khá là khác nhau, bởi tất cả các tùy chọn thanh toán này sẽ phát huy thế mạnh tương ứng để cùng có lợi. Cụ thể, cả hai nền tảng thanh toán đều đang triển khai e-CNY như một tùy chọn thanh toán và không loại trừ việc sử dụng đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số.

Trong khi quá trình tích hợp trên Alipay và WeChat vẫn chưa hoàn tất, nhưng đã thể hiện rõ quan điểm là, PBoC luôn có ý định cùng tồn tại với các ứng dụng thanh toán. Vào tháng 12/2020, các quan chức cấp cao của PBoC từng khẳng định: "WeChat Pay và Alipay là ví, còn đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số là tiền trong ví".

Mặt khác của mối quan hệ cộng sinh là các nền tảng thanh toán cũng sẽ được hưởng lợi từ các luồng thanh toán kỹ thuật số bổ sung do e-CNY tạo ra, bởi thị trường thanh toán di động của Trung Quốc rất lớn. Nó được định giá khoảng 432 nghìn tỷ Nhân dân tệ (68 nghìn tỷ USD) vào năm 2020, gần gấp 5 lần GDP của Trung Quốc.

Một số nhà quan sát coi đây là một “miếng bánh” mà từ đó e-CNY sẽ chiếm một phần trong thị trường thanh toán di động rộng lớn. Nhiều tiền kỹ thuật số sẽ chảy qua Trung Quốc hơn bao giờ hết và các nền tảng sẽ là những người hưởng lợi chính. Đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số được thiết kế để đi nhiều nơi và được sử dụng theo những cách mà Alipay và WeChat Pay không bao giờ có thể làm được. Ví dụ JD.com đã trả lương cho nhân viên bằng e-CNY trong thời gian thử nghiệm và các ngân hàng đang tiến hành thử nghiệm các khoản thanh toán cá nhân có giá trị cao vượt quá giới hạn của Alipay hoặc WeChat Pay.

Có thể thấy, thanh toán di động có ảnh hưởng to lớn đến cuộc sống của người dân Trung Quốc. Các trường hợp sử dụng này làm tăng đáng kể lượng tiền kỹ thuật số đang lưu thông, đưa nhiều người dùng hơn vào hệ thống mạng lưới và tăng khối lượng tổng thể của thị trường thanh toán kỹ thuật số. Từ đó, các nền tảng thanh toán sẽ có nhiều quyền truy cập vào tiền kỹ thuật số hơn bao giờ hết.

>> Doanh nghiệp Trung Quốc không mặn mà với Nhân dân tệ kỹ thuật số

Một quan niệm sai lầm khác là ứng dụng e-CNY là đối thủ của ứng dụng riêng của nền tảng thanh toán. Nền tảng thanh toán được thiết kế để trở thành nền tảng phong cách sống 360 độ, đáp ứng nhu cầu thanh toán cũng như tiêu dùng. Theo nhiều đánh giá, ứng dụng e-CNY khá cầu kỳ về mặt thiết kế, nhưng công việc của nó chỉ đơn giản là mang khoản thanh toán bằng đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số đến các ứng dụng khác trên điện thoại của người dùng. Và như vậy, sẽ không ai dành hàng giờ trên ứng dụng ví e-CNY như họ làm trên WeChat hoặc Alipay.

Một số người khác lại tin rằng, các thương gia sẽ chuyển sang e-CNY để tiết kiệm phí giao dịch cho các khoản thanh toán được thực hiện trên nền tảng thanh toán. Tất nhiên, sẽ có những người làm như vậy. Những người có các đợt bán hàng không thường xuyên nhưng giá trị cao, mà phí là đáng kể hoặc đến từ một nhóm nhỏ những người bán có doanh số bán hàng không phụ thuộc vào thương mại điện tử.

Các nhóm này thậm chí có thể cung cấp chiết khấu cho khách hàng thông qua việc sử dụng e-CNY để khuyến khích sử dụng và tiết kiệm phí. Rõ ràng, không có gì phải bàn cãi khi đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ thu hút một bộ phận rời khỏi các nền tảng như AliPay và WeChat Pay. Tuy nhiên, hầu hết các doanh nghiệp Trung Quốc lại phụ thuộc nhiều vào thương mại điện tử và họ có xu hướng gắn bó với các nền tảng thanh toán mà họ đã quen sử dụng.

Trong đó, các nhà khai thác thương mại điện tử thường dựa vào phân tích người mua của nền tảng để chào bán sản phẩm. Cho nên, không ai có thể đánh bại các công cụ tiếp thị tinh vi từ những nền tảng thanh toán này, để đưa sản phẩm đến với người mua hàng. Từ bỏ các dịch vụ này sẽ lợi bất cập hại cho các thương nhân.

Thay vì coi e-CNY và các nền tảng thanh toán trong một cuộc cạnh tranh, nơi chỉ có một ứng dụng được sống sót, thì điều cần thiết phải hiểu là, thị trường thanh toán kỹ thuật số ở Trung Quốc vô cùng rộng lớn và sẽ được mở rộng hơn khi có sự tham gia của e-CNY.

Cuối cùng, người tiêu dùng Trung Quốc mới là người quyết định thực hiện thanh toán di động như thế nào, phụ thuộc vào những lợi ích họ nhận được. Một số sẽ chọn thanh toán bằng e-CNY vì chi phí thấp và lợi thế về quyền riêng tư, nhưng số khác sẽ tiếp tục sử dụng mạng Alipay và WeChat Pay vì các dịch vụ và sự tiện lợi được cung cấp.

Chúng ta có thể thực hiện một phép so sánh với thẻ tín dụng ở phương Tây, nơi mà việc lựa chọn sử dụng thẻ nào của một người phụ thuộc vào lợi thế nhận thức của họ với điểm tích lũy, hoàn tiền hoặc các tính năng khác. Kinh nghiệm của phương Tây về thẻ tín dụng cũng cho thấy, một chiếc thẻ sẽ không loại bỏ những chiếc thẻ khác.

Có thể nói, thị trường đủ lớn để tất cả cùng tồn tại hài hòa và đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số, Alipay hay WeChat cũng sẽ sống cộng sinh trên điện thoại của người tiêu dùng Trung Quốc. Thị trường thanh toán kỹ thuật số của Trung Quốc đủ lớn để hỗ trợ tất cả và ngày càng phát triển lớn hơn.