Dự báo tăng trưởng kinh tế và "cơ hội vàng" với doanh nghiệp năm 2026

Trong năm 2025, do một phần tác động của thiên tai bão lũ, theo dự báo của TS. Cấn Văn Lực- Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, khả năng cao Việt Nam đạt mức tăng trưởng 8% trong năm nay (so với mục tiêu ban đầu là 8,3-8,5%).

Năm 2026, ông dự báo mức tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ đạt 9-10%. Chia sẻ tại một hội thảo do HUBA tổ chức cuối tuần qua, TS. Cấn Văn Lực phân tích, các động lực tăng trưởng chính được dự báo sẽ phục hồi đồng đều, trong đó đầu tư công được thúc đẩy mạnh mẽ với kế hoạch giải ngân 100% (tức khoảng 34-35 tỷ USD, tương đương 7% GDP). Với con số này, Việt Nam hiện có mức đầu tư công so với GDP cao nhất châu Á.

TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh đầu tư công giải ngân tốt có thể giúp tăng trưởng kinh tế thêm khoảng 2 điểm %. Bên cạnh đó, tiêu dùng trong nước hiện được coi là động lực quan trọng nhất, đóng góp 60% cho tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, ông cũng đề cập đến điểm rủi ro có thể cản trở đà tăng trưởng theo mục tiêu cao là nếu có thiên tai bất thường ngoài dự đoán xảy ra.

Bên cạnh đó, TS. Cấn Văn Lực cũng chỉ ra bài học từ thị trường bất động sản Trung Quốc và nhấn mạnh Chính phủ và Quốc hội phải kiểm soát thật tốt hai thị trường: tài chính và bất động sản, vì nếu có vấn đề, nó sẽ lan tỏa sang ít nhất 30-40% ngành nghề khác.

Theo ông, cơ cấu vốn bền vững nên là 40% vốn ngân hàng và 25% vốn từ thị trường cổ phiếu, trái phiếu. Quan điểm của TS. Cấn Văn Lực là phải phát triển thị trường vốn dài hạn để hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

Về các chỉ số vĩ mô, theo chuyên gia, lạm phát hiện không phải vấn đề quá lo ngại, khi giá hàng hóa đi ngang và giá xăng dầu có thể tiếp tục giảm nhờ nguồn cung ổn định và sự phát triển của năng lượng thay thế. Mặt khác, xu hướng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất giúp giảm áp lực tỷ giá và giảm dịch chuyển dòng vốn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam.

Bên cạnh đó, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi năng lượng được quan tâm và đẩy mạnh.

Hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế được tăng cường, gồm việc nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược với Mỹ, Nhật Bản, Úc, Malaysia, Singapore… tạo thêm cơ hội từ dịch chuyển chuỗi cung ứng, sản xuất và đầu tư.

Có đột phá về thể chế, cải cách tổ chức – bộ máy theo hướng tinh gọn, sáp nhập tỉnh/thành phố để mở rộng không gian phát triển. “Bộ nghị quyết chiến lược” góp phần khiến hoạt động doanh nghiệp và hộ kinh doanh trở nên thuận lợi, lành mạnh và bền vững hơn.

Nhận định về xu hướng phát triển, cơ hội và giải pháp vượt thách thức của doanh nghiệp nói chung và TPHCM nói riêng, theo chuyên gia tiết lộ, việc sửa đổi Nghị quyết 98 với tinh thần "cơi nới" mạnh mẽ cơ chế đặc thù, trong đó có thể có những đề xuất đột phá. Một trong những đề xuất đáng chú ý là thiết lập "luồng xanh" cho các nhà đầu tư chiến lược với cơ chế 1 cửa thực chất, trao thẩm quyền quyết định tại chỗ

Để đạt mục tiêu tăng trưởng cao 10% của cả nước và TPHCM phải cao hơn cả nước trong 5 năm tới, ước tính Việt Nam cần khoảng 300 tỷ USD mỗi năm giai đoạn đến 2030 và lên tới 450-500 tỷ USD/năm giai đoạn 2031-2045. Riêng TPHCM sẽ cần khoảng 70-75 tỷ USD vốn đầu tư mỗi năm, trong đó 70% phải đến từ khu vực tư nhân và thị trường vốn.

TS. Cấn Văn Lực cho rằng TPHCM sở hữu nhiều lợi thế vượt trội, việc khắc phục các yếu điểm về hạ tầng của TP hiện tại sẽ giúp hiện thực hóa tầm nhìn về việc phát triển theo mô hình "siêu đô thị", tương tự Thượng Hải - trung tâm tài chính, logistics, du lịch và công nghệ cao và đảm bảo tăng trưởng cao bền vững.

Nhìn chung, theo chuyên gia, năm 2026 được kỳ vọng sẽ là thời điểm nền kinh tế Việt Nam tiếp tục nhịp tăng trưởng và bứt phá mạnh mẽ.

Với quyết tâm của Chính phủ trong các quyết sách, chuyên gia cho rằng đây là "cơ hội vàng" của doanh nghiệp và cơ hội này khó có lặp lại trong vài thập kỷ tới.

Chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lãi suất; các chính sách mang tính chiến lược; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tiết giảm chi phí, tinh giản quy trình và bộ máy; đưa giá nhà đất về mức hợp lý hơn.

Nắm bắt các xu hướng lớn như chuyển đổi kép “xanh hóa và số hóa”; trong đó AI, dữ liệu, an ninh mạng và nhân sự số đóng vai trò quan trọng. Xây dựng và thực hiện chiến lược chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ESG.

Đa dạng hóa thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng, sản phẩm – dịch vụ và nguồn vốn; tham gia thị trường carbon, sàn giao dịch hàng hóa và IFC; tận dụng tốt hơn các FTA.

Nâng cao năng lực cạnh tranh và nội lực về nhân lực, công nghệ, quản trị, sản phẩm – dịch vụ và quản lý rủi ro; tăng tính minh bạch và trách nhiệm giải trình về xuất xứ hàng hóa, mức độ trung chuyển và phòng chống gian lận thương mại; đáp ứng yêu cầu xanh hóa và bảo vệ môi trường; rà soát, điều chỉnh chuỗi cung ứng; khai thác thị trường nội địa; tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu nhằm tăng tính tự chủ, tự lực và tự cường.

Theo dõi sát tình hình, đánh giá tác động đối với ngành hàng và doanh nghiệp; chủ động ứng phó và xây dựng phương án chia sẻ chi phí thuế quan với đối tác.