Dự trữ ngoại hối Việt Nam đang ở mức nào?

Nguồn cung ngoại tệ dồi dào

Phát biểu tại buổi họp báo thông tin về điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng quý 1/2019 vừa qua, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2019, tỷ giá và thị trường ngoại tệ ổn định, được hỗ trợ từ nguồn cung ngoại tệ dồi dào, thanh khoản thị trường tốt, hệ thống TCTD tiếp tục mua ròng ngoại tệ từ khách hàng. Nhờ đó, NHNN tiếp tục mua được ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối Nhà nước.

Quả vậy, những tháng đầu năm 2019, mặc dù tỷ giá trung tâm liên tục được NHNN điều chỉnh tăng, song tỷ giá tại các ngân hàng vẫn được duy trì ổn định, trong khi tỷ giá chợ đen thậm chí còn giảm nhẹ.

Cụ thể, trong phiên giao dịch ngày 4/4, NHNN niêm yết tỷ giá trung tâm ở mức 22.978 đồng/USD, tức tăng tới 153 VND/USD so với cuối năm 2018. Tuy nhiên, giá mua – bán USD của các nhà băng vẫn được duy trì như thời điểm cuối năm trước, đó là mua vào trong khoảng 23.140 – 23.160 VND/USD; bán ra tương ứng là 23.240 – 23.260 VND/USD. Trong khi tỷ giá chợ đen hiện mua vào ở mức 23.190 VND/USD và bán ra ở mức 23.210 VND/USD, tức giảm 50 VND ở chiều mua và giảm 60 VND ở chiều bán so với thời điểm cuối năm 2018.

Theo một chuyên gia ngân hàng, tỷ giá chợ đen tiếp tục giảm trong những tháng đầu năm nay là do nguồn cung ngoại tệ hiện đang rất dồi dào. Theo đó, cán cân thương mại hàng hóa tiếp tục thặng dư khoảng 500 triệu USD trong quý đầu năm nay sau khi đã thặng dư ở mức kỷ lục 6,8 tỷ USD trong năm 2018. Trong thời gian này, nguồn vốn FDI giải ngân cũng đạt 4,12 tỷ USD, tăng 6,2% so với cùng kỳ năm 2018; nguồn vốn FII vào qua hoạt động góp vốn, mua cổ phần cũng lên tới 5,69 tỷ USD, gấp 3 lần cùng kỳ năm 2018. Ngoài ra còn có nguồn kiều hối, thu từ du lịch…

“Tuy nhiên, giá mua – bán USD tại các ngân hàng ổn định sau khi đã giảm khá mạnh trong 2 tháng cuối năm 2018 chủ yếu do chốt chặn 23.200 VND/USD”, vị chuyên gia này cho biết và lý giải: Hiện NHNN đang mua vào ngoại tệ ở mức 23.200 VND/USD, đó là “chốt chặn” khiến cho giá mua - bán USD của các nhà băng khó có thể giảm thấp hơn, vì nếu giảm xuống như tỷ giá chợ đen thì các nhà băng bán ngoại tệ cho NHNN còn có lợi hơn.

Còn việc NHNN liên tục tăng tỷ giá trung tâm xuất từ 2 lý do. Thứ nhất là để thu hẹp khoảng cách với các đồng tiền trong khu vực, tránh bất lợi cho hoạt động xuất khẩu. Thứ hai là đưa tỷ giá trung tâm về sát với thị trường hơn sau khi đã neo giữ ở mức khá thấp trong năm 2018 và điều đó sẽ gia tăng hiệu quả điều hành qua tỷ giá trung tâm.

Giải mã dự trữ ngoại hối

Tuy nhiên tại buổi họp báo vừa qua, lãnh đạo NHNN không thông tin cụ thể về con số dự trữ ngoại hối Nhà nước hiện nay là bao nhiêu, khiến thị trường có khá nhiều đồn đoán xung quanh con số này.

Một nguồn tin cho biết, trong quý 1/2019, tỷ giá USD/VND tiếp tục ổn định và NHNN đã mua ròng ngoại tệ, với số lượng mua vào khoảng 2,5 tỷ USD, nâng quy mô dự trữ ngoại hối quốc gia vượt mốc 65 tỷ USD. Trong khi một nguồn tin khác lại dẫn Báo cáo kinh tế vĩ mô quý 1/2019 của Trung tâm nghiên cứu BIDV cho biết, động thái của NHNN chủ động tăng giá mua vào USD thêm 500 đồng, lên mức 23.200 VND/USD giúp cơ quan quản lý đã mua vào khoảng 6 tỷ USD trong quý 1/2019 nhằm tăng dự trữ ngoại hối.

Chuyên gia ngân hàng nói trên cho biết, chắc chắn lượng ngoại tệ mà NHNN mua vào trong quý 1/2019 lớn hơn nhiều so với con số 2,5 tỷ USD mà nguồn tin thứ nhất cho biết. Bởi theo như Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông tin tại buổi họp báo chính phủ thường kỳ tháng 1/2019 thì NHNN đã mua được thêm 4 tỷ USD ngay trong tháng đầu năm nay. Vì lẽ đó, con số 6 tỷ USD mà Trung tâm nghiên cứu BIDV đưa ra xem ra hợp lý hơn.

Còn nhớ tại Hội nghị trực tuyến giữa Chính phủ với các địa phương hồi tháng 6/2018, Thống đốc Lê Minh Hưng thông tin, NHNN đã mua vào được trên 11 tỷ USD để nâng dự trữ ngoại tệ lên mức kỷ lục là 63,5 tỷ USD. Tuy nhiên sau đó, NHNN đã phải nhiều lần bán ra ngoại tệ can thiệp để ổn định thị trường. Do đó, con số ngoại tệ mà NHNN đã mua ròng trong năm 2018 được người đứng đầu ngành Ngân hàng tiết lộ chỉ là 6 tỷ USD.

Vi chuyên gia trên cho biết, nếu đúng như con số mà Trung tâm nghiên cứu BIDV đưa ra là NHNN đã mua thêm được 6 tỷ USD trong quý đầu năm nay, cộng với 6 tỷ USD trong năm 2018, thì từ đầu năm 2018 đến nay NHNN đã mua tổng cộng 12 tỷ USD, cao hơn 1 tỷ USD so với con số mà Thống đốc công bố hồi giữa năm ngoái. Có nghĩa hiện dự trữ ngoại hối của Việt Nam có thể đang ở mức khoảng 64,5 tỷ USD.

Dù là con số nào, thì dự trữ ngoại hối quốc gia của Việt Nam đã tăng cao hơn nhiều so với mấy năm trước và đó là một bộ đệm vững chắc cho nền kinh tế chống đỡ lại các cú sốc từ bên ngoài cũng như củng cố uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.