TP Hải Phòng chủ trương xây dựng, tôn tạo bến tàu K15 trở thành điểm thăm quan, du lịch văn hóa tâm linh của du khách trong hành trình đến thăm thành phố Cảng.
Dấu ấn lịch sử
Bến tàu K15 ngày nay còn được gọi là bến Nghiêng, thuộc khu du lịch thuộc phường Vạn Hương, quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng. Đây là nơi xuất phát của Đoàn tàu Không số huyền thoại, nơi khởi đầu của con đường Hồ Chí Minh trên biển trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Từ trung tâm TP Hải Phòng, di chuyển về phía Nam, xuôi theo con đường đôi mang tên Nguyên Thủ tướng Phạm Văn Đồng dài khoảng 20 km, du khách sẽ đặt chân đến trung tâm quận Đồ Sơn. Dọc theo Bãi tắm Khu I, Khu II rồi vượt qua con đường dốc men theo sườn núi vào bãi tắm Khu III, hiện trước mắt du khách là bến K15 đang nằm nép mình dưới chân núi Vạn Hoa – điểm cuối của Đồ Sơn.
Ngược dòng lịch sử, năm 1959, Bộ Chính trị đã chỉ đạo thành lập 2 con đường vận chuyển chiến lược nhằm chi viện sức người, sức của cho cách mạng Việt Nam. Đó là con đường vận tải xuyên Trường Sơn và con đường vận tải xuyên biển Đông mang tên Bác.
Suốt 14 năm (1961-1975), tại bến K15, Đoàn tàu không số cứ lặng lẽ rời bến rồi cập bến, vượt qua 65.721 hải lý, vận chuyển gần 153.000 tấn vũ khí, đạn dược, hơn 80.000 lượt người chi viện cho chiến trường miền Nam.
Sau hơn 60 năm, trải qua những thăng trầm, bến tàu K15 hiện nay chỉ còn lại chứng tích của lịch sử, những trụ bê tông cầu cảng cách bờ biển khoảng 30 mét, phía trên bờ là một số nền móng kho hàng, bể nước…
Được biết, cuối năm 2005, để tưởng nhớ những chiến công và sự hy sinh của những người lính Hải quân, biểu tượng cánh buồm màu trắng sừng sững vươn cao ra biển đã được xây dựng. Biểu tượng cánh buồm được đúc bằng bê tông gồm 4 cạnh và 4 lõm theo các lớp gấp của cánh buồm, với phần bệ đỡ là khối hình vuông, cạnh vát kiểu lục lăng ốp đã xẻ màu xanh đen. Hai bên bậc lên xuống có đắp biểu tượng chiếc vô lăng bánh lái tàu.
Bến K15 trường tồn qua thời gian, trở thành nhân chứng về một thời lịch sử hào hùng của dân tộc, trở thành địa chỉ giáo dục truyền thống lịch sử cho các thể hệ trẻ. Nơi đây có thể trở thành sản phẩm đặc thù, điểm nhấn cho du lịch của thành phố cảng.
Ngày nay, Bến tàu Không số huyền thoại K15 cũng mở ra hướng phát triển du lịch mới, sẵn sàng trở thành một trong những địa điểm khám phá cho du khách khi ghé thăm Đồ Sơn nói riêng và Hải Phòng nói chung.
Điểm đến du lịch văn hóa
Ngày 28/2/2018, Thành ủy Hải Phòng đồng ý giao nhiệm vụ cho UBND TP Hải Phòng triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu di tích lịch sử bến tàu K15 – Đồ Sơn với diện tích trên 4,5 ha bao gồm: Bảo tồn chứng tích về Đoàn tàu Không số, xây dựng mới quảng lớn, xây dựng đền thờ liệt sĩ, nhà trưng bày, công viên cây xanh và các công trình phụ trợ khác với chi phí dự kiến khoảng 150 tỷ đồng.
UBND TP Hải Phòng đã triển khai xây dựng, tu sửa địa điểm bến K15, đưa nơi đây trở thành địa điểm tham quan du lịch văn hóa lịch sử, đáp ứng lòng mong mỏi của người dân địa phương, thu hút du khách trong và ngoài nước đến đây tham quan, tưởng nhớ đến những người anh hùng sẵn sàng hi sinh cho nền hòa bình, độc lập dân tộc. Việc thi công xây dựng hoàn thành góp phần nâng cao giá trị cảnh quan cũng như khai thác du lịch cho bến K15.
Ông Phạm Hoàng Tuấn – Phó Chủ tịch UBND quận Đồ Sơn cho biết: “Đồ Sơn là một địa phương du lịch, việc phát huy giá trị của cac địa điểm tham quan, phát huy giá trị của các di tích lịch sử gắn với du lịch là hết sức quan trọng. Dự án xây dựng, phát triển bến K15 tới đây sẽ được triển khai thực hiện một cách quy mô. Thời gian tới, du khách có thể tới đây thăm quan, tìm hiểu, cảm nhận về một thời lịch sử hào hùng của dân tộc. Đặc biệt, đây cũng là cách để tăng cường giáo dục lịch sư, truyền thống cho thế hệ trẻ."
UBND quận Đồ Sơn cũng luôn chú trọng công tác bảo tồn, phát huy những giá trị của di tích. Đặc biệt, chúng tôi cũng giao cho đội ngũ quản lý Di tích của Quận đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên làm tốt công tác tuyên truyền tại chỗ để du khách khi đến đây đều cảm thấy tự hào trước chiến công của ông cha. Tiếp đó, hệ thống thông tin đại chúng tuyên truyền cho di tích cũng được đẩy mạnh. Chúng tôi cũng kết hợp chặt chẽ với các đơn vị ngoài, các doanh nghiệp du lịch để khai thác, quảng bá tuyên truyền. Trong tương lai, khi bến K15 đã được hoàn thành, du khách đến với Đồ Sơn không chỉ cảm nhận được địa phương được ưu đãi về thiên nhiên mà còn là nơi in đậm những dấu nét của lịch sử, văn hóa, đậm đà bản sắc.
Theo thống kê của quận Đồ Sơn, tổng khách du lịch 6 tháng đầu năm 2024 ước tính khoảng 2,3 triệu lượt khách, đạt 61,21% so với kế hoạch, tăng 46,29% so với cùng kỳ. Số lượng du khách ghé thăm bến K15 cũng đạt khoảng hơn chục nghìn lượt khách tham quan. Con số này sẽ vẫn tiếp tục tăng lên, mở đầu cho sự phát triển của ngành du lịch văn hóa tâm linh tại Hải Phòng.
Chị Nguyễn Hoài Thu – đại diện Công ty Lữ hành Hà Nội Tousim chia sẻ: Mỗi năm, chúng tôi đón tiếp rất nhiều đoàn khách du lịch đến thăm quan Đồ Sơn và bến K15 để thăm quan, dâng hương tri ân các anh hùng liệt sĩ. Chúng tôi cũng thường xuyên tổ chức giao lưu, kết nối giữa các doanh nghiệp du lịch lữ hành hàng đầu cả nước tới đây khảo sát, phát triển du lịch văn hóa tâm linh, lịch sử tại đây.
Bà Phạm Ánh Tuyết (du khách Hải Dương) chia sẻ: Tôi thuộc CLB Dưỡng sinh tại TP Hải Dương, năm nào đoàn chúng tôi cũng tới đây để thắp hương, tưởng nhớ đến các vị anh hùng liệt sĩ. Tôi cũng cho con cháu tới đây để lắng nghe thuyết minh, thêm biết ơn về công lao, khắc ghi những giá trị lịch sử của cha ông ta để lại.
Mặc khác, tại bến K15 cũng thường xuyên đón tiếp các đoàn học sinh, sinh viên trong và ngoài địa phương tới đây tìm hiểu về các giá trị văn hóa, lịch sử. Những bài học lịch sử đầy thấm thía lan tỏa thêm tình yêu quê hương đất nước tới tất cả những người lính cụ Hồ, những người đã dũng cảm hi sinh vì sự nghiệp bảo vệ dân tộc.
Đến nay, bến K15 không chỉ được nhắc đến như một bản hùng ca rất đáng tự hào trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nơi đây còn là đầu mối quan trọng cho tuyến du lịch sinh thái, văn hóa kết hợp tín ngưỡng bến Nghiêng - hòn Dấu. Mặt khác, bến K15 cũng là điểm đến tham quan, học tập, tìm hiểu về lịch sử dân tộc của du khách trong và ngoài thành phố. Nơi đây xứng với tên gọi địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ hôm nay. Hàng năm, bến K15 cũng là điểm đến thường xuyên của các cựu chiến binh Đoàn tàu không số.