Gần Tết nói chuyện thưởng Tết

SÔNG HÀN• 26/12/2022 05:00

Cuối năm, câu chuyện về thưởng Tết luôn nóng lên trên các trang báo, các diễn đàn mạng xã hội.

>>Vui - buồn thưởng tết

Bức tranh thưởng Tết năm nay màu sắc ra sao - rực rỡ hay u ám? Câu trả lời chính xác sẽ sớm có bởi 25/12/2022 là thời hạn cuối các tỉnh, thành phố phải báo cáo tình hình tiền lương và thưởng Tết của doanh nghiệp đối với người lao động với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.

Là doanh nghiệp lớn trong ngành may mặc, công ty May 10 chịu ảnh hưởng do đơn hàng giảm

Là doanh nghiệp lớn trong ngành may mặc, công ty May 10 chịu ảnh hưởng do đơn hàng giảm.

Dù vậy rải rác những ngày qua, nhiều doanh nghiệp đã công bố tiền thưởng cho người lao động. Một số đơn vị liên quan cũng đưa ra dự báo về mức thưởng năm nay. Trong bối cảnh nhiều người lao động, công nhân bị cho nghỉ việc trước Tết càng khiến cho câu chuyện thưởng Tết càng nóng, nhưng chứa đựng nhiều cung bậc cảm xúc.

Tính đến thời điểm hiện tại, mức thưởng cao nhất năm nay đến từ doanh nghiệp Đà Nẵng, song vẫn thấp hơn con số 1,43 tỷ đồng của chính địa phương này Tết năm trước. Mức thưởng cao thứ hai đến từ Bình Dương nhưng mức thưởng bình quân của tỉnh năm nay giảm 23% so với năm trước, từ 7,79 triệu xuống 6,13 triệu đồng mỗi người…

Năm nay, những biến động của thị trường kinh tế như “cú đánh bồi” với doanh nghiệp. Do ảnh hưởng của lạm phát, xung đột giữa Nga - Ukraine, giá cả nhiên liệu, tổng cầu của thế giới giảm nên doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là doanh nghiệp hoạt động ở lĩnh vực chế biến gỗ, dệt may - giày da... không có đơn hàng mới hoặc bị giảm đơn hàng. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp buộc phải cắt giảm lao động hay cho người lao động nghỉ luân phiên.

Nỗi buồn sẽ lớn hơn khi giá cả hàng hóa, thực phẩm thường đắt đỏ hơn trong dịp cuối năm. 59% công nhân không có một đồng tích lũy, theo khảo sát của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong tháng 11 vừa qua. Họ sẽ buộc phải co kéo, tính toán xem đồng nào mua mắm, đồng nào mua muối, có dư đồng nào mua tấm áo mới cho con... dịp Tết đến xuân về này!

TP Hà Nội tiếp tục tổ chức hàng trăm chuyến xe miễn phí đưa công nhân về quê ăn Tết, chia sẻ khó khăn với người lao động và doanh nghiệp

TP Hà Nội tiếp tục tổ chức hàng trăm chuyến xe miễn phí đưa công nhân về quê ăn Tết, chia sẻ khó khăn với người lao động và doanh nghiệp.

>>Phấp phỏng thưởng Tết

>>Lên kế hoạch sử dụng tiền thưởng Tết

>>Chuyện thưởng Tết

Bộ luật Lao động quy định lương và thưởng là do người lao động thỏa thuận với người sử dụng lao động. Nghĩa là, có tháng lương thứ mười ba hay không, còn được gọi nôm na là “thưởng Tết”, là tùy thuộc cái hợp đồng lao động chính bạn đặt bút ký ngày bước chân vào cơ quan.

Nhưng xã hội thì hơi khác. Mỗi ngày chúng ta đọc báo, tâm trạng sẽ thay đổi theo những cái tít “Ngành bảo hiểm và ngân hàng thưởng Tết cao nhất”, hoặc giáo viên vùng sâu, công nhân ở đâu đó… nhận thưởng Tết vài chục hay trưm nghìn đồng. Và chúng ta sẽ cảm thấy bức xúc trước những bất công của xã hội, những thiệt thòi sau thời gian cống hiến.

Không vì cả xã hội lo âu, so sánh hay bất bình mà từng đơn vị có thể cải thiện được món tiền “thưởng Tết”, hay chính xác là tháng lương thứ mười ba. Và có lẽ nên bỏ cách nhập hai khái niệm này làm một vì sẽ làm nặng nề thêm cảnh cuối năm xuân về mà nhà mình, đơn vị mình không bằng người ta. Lương, thưởng là mục người lao động và người sử dụng lao động đã cùng nhau ký thỏa thuận.

Có lẽ, áp lực của các thông tin thưởng Tết đè nặng lên những doanh nghiệp làm ăn không hiệu quả, làm các chủ doanh nghiệp lo lắng hay băn khoăn vì có vẻ như không trả được nợ cho nhân viên. Rồi con mắt phán xét của cả xã hội soi mói vào những ngành “nghe đâu được thưởng Tết nhiều lắm” để tìm ra những điểm mà họ thấy không xứng đáng rất vô căn cứ.

Phải nhớ rằng, ở vào hoàn cảnh nào thì thích nghi hoàn cảnh đó, “khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”, nếu đợi “sống bằng lương, giàu bằng thưởng” thì có lẽ nhiều người đã bỏ việc, không có hai từ ‘cống hiến’ trong đầu.

Nói như vậy để thấy, thưởng Tết không phải là thước đo duy nhất, quan trọng là doanh nghiệp đối xử với người lao động thế nào trong quá trình làm việc. Có những doanh nghiệp, suốt thời gian giãn cách xã hội, không hoạt động nhưng vẫn có những khoản phụ cấp hỗ trợ người lao động vượt qua mùa dịch. Ấy cũng là một phần thưởng vậy.

Dẫu biết, những khó khăn vẫn còn đó. Song, để giữ chân, tri ân người lao động, cơ quan, doanh nghiệp cũng cần có cách ứng xử, khuyến khích người lao động thông qua trả lương, thưởng và những khoản phúc lợi nếu có.

Như người ta nói “một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Thưởng tết mang ý nghĩa động viên, tạo niềm hy vọng tốt đẹp hơn cho tháng ngày sắp đến…