Đại biểu Quốc hội nói gì về phiên chất vấn các Bộ trưởng, trưởng ngành?

ĐB Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa đã chia sẻ bên hành lang Quốc hội sau 2 ngày Quốc hội chất vấn và trả lời chất vấn.

Trải qua 2 phiên chất vấn ngày 30 và 31/10, hầu hết các thành viên Chính phủ đều đã trả lời chất vấn trước Quốc hội những vấn đề cử tri, đại biểu đưa ra. Qua đó, thể hiện sự chủ động, năng động của từng bộ trưởng. Điều đó cũng thể hiện sự chuyển biến, nỗ lực trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ và các bộ trưởng, trưởng ngành đã đem tới những hiệu quả rõ rệt.

Tuy nhiên, theo nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) vẫn còn những nội dung đại biểu chất vấn chưa có câu trả lời thỏa đáng. Cụ thể, đối với lĩnh vực công thương là tình hình buôn lậu, hàng cấm, hàng giả, gian lận thương mại, vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm; Lĩnh vực tài nguyên và môi trường là tình trạng ô nhiễm môi trường; Lĩnh vực giáo dục và đào tạo nổi bật là vấn đề chất lượng nguồn nhân lực, việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia, chương trình giáo dục phổ thông; Lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch là tình trạng xuống cấp về đạo đức gia đình, đạo đức xã hội đang ở mức nghiêm trọng; Lĩnh vực y tế là chất lượng khám, chữa bệnh chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người dân, tình trạng quá tải ở các bệnh viên tuyến trên hay sự cố y khoa gây tổn hại sức khỏe người bệnh, thậm chí dẫn đến tử vong…

- Ông đánh giá như thế nào về sự đổi mới chất vấn trong kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV này?

Đây là lần đổi mới cách thức chất vấn đầu tiên chúng ta không đi theo nhóm vấn đề mà đi theo ý kiến, những trả lời và lời hứa của các thành viên Chính phủ và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án tòa án nhân dân tối cao. Tất cả các bộ trưởng, các tư lệnh ngành và Viện trưởng, Chánh án đều phải trả lời khi có ý kiến của đại biểu Quốc hội.

Tội cho rằng đây là sự đổi mới, cải tiến tích cực, có chất lượng, hiệu quả cần được tiếp tục triển khai. Vì chúng ta rà soát lại toàn bộ những lời hứa của các tư lệnh ngành, Chánh án, Viện trưởng đến thời điểm này đã làm được gì, vấn đề gì còn chưa làm được. Tất cả các ý kiến này các tư lệnh ngành đều phải trả lời một cách rõ ràng, rành mạch. Đây là cách thức thể hiện tính dân chủ cao và đối thoại giữa đại biểu Quốc hội với các tư lệnh ngành, Chánh án, Viện trưởng.

Đặc biệt lần này Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân điều hành rất linh hoạt, sáng tạo, nhóm lại các vấn đề, phân công các bộ trưởng hài hòa, hợp lý. Nhất là cách thức điều hành dẫn dắt, dẫn vấn đề làm cho không khí của hội trường rất dân chủ, cởi mở và thẳng thắn, khách quan. Chúng ta cần phải tiếp tục nhân rộng và coi như đây là thành quả đổi mới của hoạt động trên nghị trường Quốc hội.

- Qua 2 ngày chất vấn các thành viên Chính phủ, đại biểu thấy những câu trả lời của các bộ trưởng, trưởng ngành đã hài lòng các đại biểu Quốc hội?

Theo tôi, lần này có cái hay là đại biểu chất vấn 1 phút, bộ trưởng chỉ trả lời 3 phút cho nên các câu hỏi của các đại biểu Quốc hội ngắn gọn, súc tích, đi thẳng vào vấn đề. Các Bộ trưởng, trưởng ngành chỉ trả lời 3 phút, rõ ràng phải tập trung vào những ý cơ bản để trả lời.

Và tôi cho rằng cách đặt vấn đề của các đại biểu Quốc hội rất trúng với những vấn đề tồn tại, những lời hứa của Bộ trưởng, tư lệnh ngành đã hứa từ đầu nhiệm kỳ đến nay và các bộ trưởng cũng phải trả lời theo cách thức đi theo cách hỏi của các đại biểu Quốc hội. Rõ ràng trong hội trường không khí rất dân chủ, cởi mở. Cái hay là không chỉ đại biểu Quốc hội chất vấn lại, tranh luận lại với Bộ trưởng, trưởng ngành mà Bộ trưởng, trưởng ngành cũng trao đổi lại các vấn đề đối với các đại biểu Quốc hội. 

Các nội dung trả lời đã thỏa mãn được các yêu cầu của đại biểu Quốc hội và cử tri đánh giá cao hoạt động chất vấn của Quốc hội trong kỳ họp này.

- Từ lời hứa “tôi xin nhận trách nhiệm” của các bộ trưởng, trưởng ngành tại các kỳ họp trước, đến kỳ họp thứ 6 lần này chính là cơ hội để chúng ta nhìn lại toàn bộ quá trình thể hiện trách nhiệm của các vị “tư lệnh” thực hiện đến đâu. Đại biểu có thể cho biết những bộ ngành nào có sự chuyển biến rõ rệt nhất?

Tôi thấy rất nhiều ngành chuyển biến, kể cả Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo là bộ trưởng có phiếu tín nhiệm thấp hơn so với các bộ trưởng khác nhưng rõ ràng chuyển biến trong ngành giáo dục từ đầu nhiệm kỳ đến nay rất là nổi bật. Ngành Y tế cũng có sự tiến bộ rất nhiều. Trong hai ngày chất vấn này, cách trả lời của các bộ trưởng rất trọng tâm, nhiều Bộ trưởng trả lời ngắn gọn, xúc tích, đầy đủ và thể hiện tinh thần trách nhiệm. Bộ trưởng Bộ Nội vụ là Bộ chuyển biến rất mạnh, trả lời ngắn gọn, đầy đủ, súc tích. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẳng thắn, khẳng khái trả lời những vấn đề mình làm, những vấn đề mình chưa làm. Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và xã hội trả lời rất ngắn, thậm chí chỉ đến 1 phút nhưng đại biểu Quốc hội thỏa mãn.

Các bộ trưởng trả lời với thần thái rất tự tin, tinh thần rất trách nhiệm, quyết liệt. Tôi đánh giá rất cao cách trả lời của các Bộ trưởng, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án tòa án nhân dân tối cao lần này thẳng thắn, đối thoại lại với đại biểu Quốc hội. Đây chính là hiệu quả của phiên chất vấn đem lại.

Xin cảm ơn ông!