Giải bài toán giao thông và nhân lực, nâng tầm quan hệ Việt – Lào

Đó là nhận định của Tham tán Kinh tế - Thương mại Lào tại Việt Nam, bà Sonechan Phoutthavong tại chương trình “Nâng tầm hợp tác, thúc đẩy hoạt động thương mại - đầu tư doanh nghiệp Việt Nam - Lào”.

Sự kiện hướng đến kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào 2022 và góp phần làm nổi bật những thành tựu hợp tác mà hai nước đã đạt được trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước cũng như Kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (5/9/1962 - 5/9/2022) và 45 năm ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác (18/7/1977 - 18/7/2022). 

>>> Nâng tầm hợp tác giữa hai nước Việt - Lào

Mặc dù hợp tác kinh tế song phương giữa hai nước Việt Nam - Lào đã phát triển nhanh trong thời gian vừa qua cùng nhiều cơ hội rộng mở, tuy vậy, các doanh nghiệp hai nước vẫn gặp phải những thách thức, ảnh hưởng đến sự phát triển của mình.

Bà Sonechan Phoutthavong, Tham tán Kinh tế - Thương mại Lào tại Việt Nam cho rằng, để nâng tầm hợp tác về thương mại và đầu tư Việt Nam - Lào phải bắt đầu từ việc hai nước giải quyết được vấn đề về hạ tầng giao thông kết nối và đào tạo nguồn nhân lực.

Việc nâng tầm hợp tác theo chia sẻ thẳng thắn của Tham tán Kinh tế - Thương mại Lào thì đầu tiên chúng ta phải giải quyết vấn đề về hạ tầng giao thông, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, giao thương du lịch giữa hai nước.

Tiếp theo là về vấn đề đào tạo nhân lực. Hiện nay, Việt Nam đã đầu tư rất nhiều vào đào tạo nhân lực cho Lào vì nhân lực Lào tuy rẻ nhưng chất lượng chưa cao. Vì vậy, Lào rất mong Việt Nam đẩy mạnh đầu tư đào tạo nhân lực Lào nhiều hơn nữa.

“Doanh nghiệp Việt Nam có thể đầu tư vào trường dạy nghề, trung tâm dạy nghề để nâng cao kỹ năng cho lao động tại chỗ ở Lào. Lào rất hoanh nghênh các doanh có kinh nghiệm ở mảng này có thể cùng Chính phủ Việt Nam đầu tư mạnh hơn vào Lào”, bà Sonechan Phoutthavong cho biết.

Về phía Bộ Công thương Việt Nam, ông Đỗ Quốc Hưng – Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Á – châu Phi, Bộ Công Thương cho biết: Lào hiện nay là đối tác thương mại đứng thứ 7 của Việt Nam trong khối ASEAN và quy mô thương mại hàng hóa giữa Việt Nam và Lào không ngừng được mở rộng trong các năm qua.

Còn Việt Nam hiện nay đứng thứ ba trong số các quốc gia đầu tư tại Lào, với 211 dự án, có tổng vốn đăng ký 5,2 tỷ USD. Đến nay nhiều dự án của doanh nghiệp Việt đã đi vào hoạt động đạt hiệu quả tốt, có đóng góp nhiều mặt cho phát triển kinh tế - xã hội của Lào và được Chính phủ hai nước ghi nhận, đánh giá cao.

Theo ông Hưng, thời gian tới, các doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm, gia tăng xuất khẩu mặt hàng sắt thép, phương tiện vận tải và phụ tùng, máy móc, thiết bị dụng cụ, các mặt hàng phục vụ sản xuất nông nghiệp như phân bón, thức ăn gia súc để tận dụng được làn sóng đầu tư vào thị trường Lào. Ngược lại, các mặt hàng nhập khẩu mạnh từ Lào về Việt Nam gỗ và sản phẩm gỗ, than, khoáng sản… Đây chính là nguồn nguyên vật liệu chiến lược cho sản xuất công nghiệp - năng lượng của Việt Nam.

Ở góc nhìn của Tổng hội người Việt Nam tại Lào, ông Nguyễn Duy Trung - Chủ tịch Tổng hội chia sẻ:  Vấn đề kim ngạch hai chiều của Việt Nam – Lào chưa thực sự phát triển tập trung có vấn đề ở cạnh tranh.

Ông Trung nhận thấy, mặt hàng của Thái Lan có lợi thế hơn khi những trung tâm phân phối của họ rất gần biên giới Lào, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Đây cũng là gợi ý cho Việt Nam. Nếu Việt Nam có con đường nối sang Lào thông thoáng hơn có lẽ sẽ cải thiện khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường Lào.

Còn một vấn đề là cả doanh nghiệp hai phía đều chưa tiến tới sự tiệm cận triệt để các cơ hội dành cho mình. Sản phẩm của Việt Nam không phải không chất lượng, nhưng lại thiếu sự tập trung, lôi cuốn người tiêu dùng Lào.

Đại diện Tổng hội người Việt tại Lào cũng cho biết sẽ tìm cách để hiện thực hóa việc doanh nghiệp Việt đặt được khu phân phối tại những vị trí đắc địa, góp phần vào việc nâng kim ngạch thương mại hai nước đi lên.

Ở vị trí doanh nghiệp, ông Nguyễn Thanh Ngữ (Tổng Giám đốc CTCP Thành Thành Công - Biên Hòa) chia sẻ về chặng đường 5 năm tại Lào. TTC Sugar đã đầu tư vào Lào trên cơ sở M&A nhà máy và vùng nguyên liệu của Hoàng Anh Gia Lai. Từ diện tích ban đầu là 79,2ha, hiện công ty đã mở rộng vùng nguyên liệu lên 12.000 ha và mục tiêu năm 2025 là lên 20.000 ha.

>>> Hội Doanh nhân Trẻ Đà Nẵng xúc tiến thương mại tại Lào

Về khó khăn, ông Ngữ cho biết: Thời gian đầu khi đầu tư tại Lào, sự khác biệt về phong tục, văn hoá, di chuyển qua biên giới và đặc biệt là chất lượng nguồn nhân lực là điểm khó với TTC Sugar.

Đồng thời, đặc trưng của ngành nông nghiệp hiện đại là gắn liền với sản xuất chế biến, nhưng người dân Lào chưa quen với canh tác cơ giới và sử dụng khoa học kỹ thuật. Kỹ sư tại nhà máy thiếu hụt khiến cho một năm đầu của doanh nghiệp thêm nhiều khó khăn.

Sau một năm, với việc định vị lại chiến lược đầu tư tại Lào và tập trung vào việc phát triển sản phẩm mía đường organic để khắc phục bất lợi khó đạt năng suất cao; tập trung tạo ra sản phẩm cao cấp nhằm tiếp cận thị trường châu Âu. “Đến hiện tại, chúng tôi nhận thấy đầu tư tại Lào là bước đi chiến lược đúng đắn của TTC Sugar. Chúng tôi đã dần quen với môi trường đầu tư tại đây và tự tin phát triển mở rộng hơn nữa với chính sách tạo điều kiện từ hai Chính phủ”, ông Ngữ tự tin cho biết.