Giải Nobel Kinh tế 2021 cho các nghiên cứu thực nghiệm về kinh tế lao động

Cụ thể, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố giải Nobel Kinh tế học 2021 thuộc về 3 nhà khoa học David Card, Joshua Angrist và Guido Imbens.

David Card, sinh năm 1956 tại Canada, giảng dạy tại Đại học California, Berkeley (Mỹ) đã được trao một nửa giải Nobel năm 2021 "vì những đóng góp thực nghiệm với kinh tế lao động". Trong khi đó, hai nhà khoa học Joshua Angrist (sinh năm 1960) của Viện Công nghệ Massachusetts và Guido Imbens (sinh năm 1963) của Đại học Stanford nhận một nửa giải Nobel còn lại "vì những đóng góp về phương pháp luận trong việc phân tích các mối quan hệ nhân quả".

Không giống các lĩnh vực khoa học khác, các nhà kinh tế học không thể tiến hành những thử nghiệm lâm sàng được giám sát chặt chẽ. Thay vào đó, thí nghiệm của họ sử dụng các tình huống thực tế để nghiên cứu tác động lên thế giới, vốn là cách tiếp cận đã lan rộng sang các ngành khoa học xã hội khác.

Ba nhà kinh tế học David Card, Joshua Angrist và Guido Imbens được trao giải vì chứng minh rằng những câu trả lời chính xác cho một số câu hỏi cấp bách nhất của xã hội có thể được thu thập từ các "thí nghiệm tự nhiên". Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết cả ba đã "hoàn toàn định hình lại công việc thực nghiệm trong khoa học kinh tế". 

Peter Fredriksson, chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế, nhận xét, "Nghiên cứu của các nhà kinh tế học đã cải thiện đáng kể khả năng trả lời những câu hỏi quan trọng về mối quan hệ nguyên nhân - kết quả, mang lại lợi ích to lớn cho xã hội".

Đặc biệt, nghiên cứu của David Card, nhà kinh tế học người Mỹ gốc Canada, đã cho thấy việc tăng lương tối thiểu không dẫn đến việc mất việc làm và người nhập cư không tạo ra nguy cơ lớn với đồng lương của người bản địa. Nghiên cứu này đề xuất việc đánh giá lại quan niệm cho rằng việc tăng lương tối thiểu luôn dẫn đến tình trạng giảm nhu cầu thuê lao động.

Theo Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, các nghiên cứu của ông David Card từ đầu những năm 1990 đã "thách thức trí tuệ thông thường". Ông xem xét điều gì xảy ra khi bang New Jersey (Mỹ) tăng mức lương tối thiểu từ 4,25 USD lên 5,05 USD và sử dụng các nhà hàng bang Pennsylvania giáp New Jersey làm nhóm so sánh.

Trái ngược với các nghiên cứu trước đó, ông và cộng sự Alan Krueger (qua đời năm 2019) phát hiện ra rằng việc tăng lương tối thiểu không ảnh hưởng đến số lượng nhân viên. Nghiên cứu kết luận rằng những tác động tiêu cực của việc tăng lương tối thiểu là nhỏ và nhỏ hơn đáng kể so với những gì được tin 30 năm trước khi Card và cộng sự tiến hành nghiên cứu.

Đáng chú ý, một trong các kết luận đưa ra là các công ty có thể chuyển chi phí tiền lương cao hơn cho khách hàng bằng cách tăng giá sản phẩm. Card cũng phát hiện ra rằng thu nhập của những người bản xứ có thể được hưởng lợi từ những người nhập cư mới, trong khi những người nhập cư đến sớm hơn mới là những người có nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực.

Nghiên cứu về mức lương tối thiểu của Card đã làm thay đổi cơ bản quan điểm của các nhà kinh tế, theo Hãng thông tấn AP. Năm 1992, một cuộc khảo sát đối với các thành viên của Hiệp hội Kinh tế Mỹ (AEA) cho thấy 79% đồng ý rằng luật lương tối thiểu làm tăng tỉ lệ thất nghiệp ở những người lao động trẻ và có kỹ năng thấp hơn. Quan điểm này chủ yếu dựa trên quan điểm kinh tế truyền thống về cung và cầu: nếu anh tăng giá của một thứ gì đó, anh sẽ nhận lại ít hơn. Tuy nhiên, đến năm 2000, chỉ 46% thành viên của AEA cho rằng luật lương tối thiểu làm tăng tỉ lệ thất nghiệp. Sự thay đổi quan điểm này phần lớn là do nghiên cứu của Card và Krueger.

Trong khi đó, với hai nhà khoa học Angrist và Imbens, vào giữa những năm 1990 họ đã phát triển các phương pháp luận để vượt qua những thách thức này và xác định chính xác hơn những gì thực sự có thể xem là nguyên nhân và kết quả của các thí nghiệm tự nhiên. Nói một cách khác, phương pháp luận của hai ông cho phép các nhà kinh tế học đưa ra kết luận vững chắc đâu là nguyên nhân và kết quả ngay cả khi họ không thể thực hiện các nghiên cứu theo các phương pháp khoa học nghiêm ngặt.

Kinh tế thường là giải thưởng cuối cùng được trao mỗi mùa Nobel hằng năm, sau Nobel Y học, Vật lý, Hóa học, Văn học và Hòa bình. Nobel cho lĩnh vực kinh tế không thuộc cơ cấu giải thưởng ban đầu trong di chúc của nhà khoa học Thụy Điển - Alfred Nobel. Giải này được bổ sung năm 1968, nhân kỷ niệm 300 năm thành lập Ngân hàng Trung ương Thụy Điển - Sveriges Riksbank, cũng là đơn vị đóng góp quỹ cho giải thưởng này.