Hải Phòng: Hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm giáo dục, khoa học -công nghệ của cả nước

Việc ưu tiên đầu tư cho giáo dục và đào tạo góp phần hiện thực hoá các mục tiêu của Trung ương và thành phố trong việc xây dựng Hải Phòng trở thành trung tâm giáo dục, đào tạo hàng đầu cả nước, trung tâm quốc tế về đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học – công nghệ, kinh tế biển.

Động lực then chốt để thành phố phát triển nhanh

Trong những năm gần đây, TP Hải Phòng luôn coi giáo dục và đào tạo là lĩnh vực ưu tiên hàng đầu. Nhiều nghị quyết, đề án, cơ chế đặc thù được ban hành, ngân sách dành cho giáo dục đạt gần 20% tổng chi ngân sách địa phương. Nhờ đó, quy mô mạng lưới trường lớp, chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục mũi nhọn, nguồn nhân lực và chuyển đổi số đều có bước tiến mạnh mẽ.

Giáo dục mũi nhọn tiếp tục là điểm sáng, Hải Phòng luôn nằm trong tốp đầu cả nước về số lượng và chất lượng giải học sinh giỏi quốc gia. Giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học tiếp tục phát triển theo hướng gắn với nhu cầu thị trường lao động và nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng tốt hơn yêu cầu phát triển nhân lực của TP Hải Phòng trong giai đoạn mới.

Đánh giá về vai trò của giáo dục và đào tạo trong những năm qua, ông Lê Ngọc Châu - Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết, những năm qua, TP Hải Phòng luôn quán triệt và kiên trì quan điểm: Giáo dục và đào tạo là lĩnh vực được ưu tiên hàng đầu, là động lực then chốt để thành phố phát triển nhanh và bền vững. Thành phố đã ban hành hơn 10 nghị quyết chuyên đề và nhiều đề án, chính sách đặc thù nhằm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Vì vậy, hệ thống giáo dục của thành phố có những bước phát triển khá toàn diện, quy mô và chất lượng giáo dục không ngừng được nâng cao.

Tuy nhiên, hệ thống giáo dục và đào tạo của Hải Phòng vẫn tồn tại nhiều điểm nghẽn cần tập trung tháo gỡ, như: thiếu cơ sở vật chất tại khu vực đô thị lõi và các khu công nghiệp, thiếu hơn 2.300 phòng học và phòng bộ môn, thiết bị dạy học chưa đáp ứng chuẩn, cơ chế thu hút nhân lực chất lượng cao chưa đủ mạnh…

Gắn chặt đào tạo với các ngành kinh tế mũi nhọn

Giai đoạn 2025 – 2030, TP Hải Phòng đã đề ra mục tiêu: “Xây dựng Hải Phòng trở thành Thành phố cảng công nghiệp hiện đại, văn minh, sinh thái và đáng sống tầm cỡ khu vực Đông Nam Á; tiên phong trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo; là trung tâm kinh tế biển, du lịch chất lượng cao, dịch vụ - logistics và năng lượng sạch hàng đầu cả nước nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học - công nghệ biển”.

Bên cạnh đó, thực hiện Nghị quyết số 71- NQ/TW, ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng đã ban hành Chương trình hành động số 02 và xác định: “TP Hải Phòng trở thành trung tâm giáo dục, đào tạo hàng đầu cả nước, giữ vai trò nòng cốt trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho vùng Đồng bằng sông Hồng; Trung tâm quốc tế về đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học - công nghệ, kinh tế biển”.

Ông Lê Tiến Châu – Bí thư Thành ủy Hải Phòng cho biết, TP Hải Phòng cũng đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP bình quân từ 13% trở lên, phấn đấu 14%. Năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 11%/năm. Chỉ số phát triển con người (HDI) đạt 0,8. Đây là những mục tiêu lớn, thách thức cao, đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, trong đó, ngành giáo dục giữ vai trò then chốt”.

Để hiện thực hóa các mục tiêu của Trung ương và thành phố về phát triển giáo dục và đào tạo, ông Lê Tiến Châu yêu cầu các sở, ngành và chính quyền địa phương cần đẩy nhanh tiến độ đầu tư trường lớp, đảm bảo chuẩn hóa - hiện đại hóa, hoàn thiện cơ chế thu hút và trọng dụng nhân tài, đặc biệt trong lĩnh vực giáo viên mầm non, ngoại ngữ, STEM, công nghệ. Tiếp tục chuyển đổi số mạnh mẽ, ứng dụng AI trong quản lý và giảng dạy. Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế trong giáo dục, mở rộng môi trường học tập chất lượng cao…

“Đối với giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp, yêu cầu trọng tâm là phải gắn chặt đào tạo với nhu cầu thị trường lao động, với các ngành kinh tế mũi nhọn của Hải Phòng như: kinh tế biển, logistics, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hàng hải, dịch vụ chất lượng cao, kinh tế số theo đúng định hướng các trụ cột kinh tế mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ I đã xác định. TP Hải Phòng khuyến khích các trường đại học mở ngành mới về công nghệ, khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, kinh tế biển, hàng hải, du lịch. Tăng cường hợp tác doanh nghiệp - nhà trường - viện nghiên cứu để đồng thiết kế chương trình đào tạo. Lấy tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm đúng chuyên môn, có thu nhập ổn định làm chỉ số quan trọng đánh giá chất lượng”, ông Châu nhấn mạnh.

Cũng theo ông Châu, trước việc trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa đã, đang và sẽ thay đổi rất nhanh, mạnh mẽ cơ cấu ngành nghề, yêu cầu các cơ sở đào tạo xây dựng các chương trình đào tạo lại và đào tạo nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động hiện hữu, nhất là các ngành công nghiệp - logistics - dịch vụ, nhằm đáp ứng yêu cầu tự động hóa, số hóa và tái cơ cấu thị trường lao động trong giai đoạn mới. Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng đối với một thành phố công nghiệp, cảng biển quy mô lớn như Hải Phòng.

“TP Hải Phòng sẽ nghiên cứu để ban hành các cơ chế, chính sách nhằm thu hút các trường đại học lớn, viện nghiên cứu đặt cơ sở tại Hải Phòng, cũng như xúc tiến thành lập mới một số cơ sở đào tạo theo mô hình tiên tiến, góp phần hình thành Hải Phòng trở thành trung tâm giáo dục và đào tạo, nghiên cứu của vùng Duyên hải Bắc Bộ. Các trường đại học, cao đẳng, cơ sở giáo dục nghề nghiệp tăng cường thực hiện kiểm định chất lượng theo chuẩn khu vực và quốc tế, tạo nền tảng nâng cao uy tín, thu hút sinh viên và doanh nghiệp”, ông Lê Tiến Châu nhấn mạnh.

Còn theo ông Lương Văn Việt - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng, thời gian tới, ngành giáo dục và đào tạo sẽ tiếp tục tham mưu TP Hải Phòng có những giải pháp đồng bộ, đột phá về đầu tư phát triển sự nghiệp giáo dục, đào tạo mang tính toàn diện, góp phần xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố trong tình hình mới.