Hải Phòng: Ì ạch giải ngân vốn đầu tư công

Những năm trước, Hải Phòng luôn đứng trong top các địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công cao. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đã làm cho tiến độ giải ngân bị chậm lại.

Cụ thể, 4 tháng đầu năm Hải Phòng thực hiện giải ngân vốn đầu tư công đạt 1313 tỷ đồng, bằng 10,6% mức kế hoạch, thành phố giao bằng 15% mức kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. So với quý 1 chỉ đạt tỷ lệ giải ngân chưa đầy 2%.

Về xây dựng, quý I năm 2020, ước tính vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn là 30.662,9 tỷ đồng, tăng 2,74% so với cùng kỳ. Trong đó, vốn nhà nước trên địa bàn thực hiện là 1.685,5 tỷ đồng, giảm 12,53% so với cùng kỳ trong đó: vốn Trung ương quản lý là 391,3 tỷ đồng, giảm 32% so với cùng kỳ; vốn địa phương quản lý là 1.294,2 tỷ đồng, giảm 4% so với cùng kỳ. Đến tháng 4 Hải Phòng đã quyết liệt đẩy tốc độ khá nhanh. Tuy nhiên, tính theo mức bình quân 4 tháng so với cùng kỳ vẫn rất chậm và chưa đạt yêu cầu.

Xác định rõ điểm nghẽn trong giải ngân vốn đầu tư công năm 2020 là do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, nên khi đại dịch bước đầu được kiểm soát, UBND TP. Hải Phòng đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương thông báo việc phân bổ vốn cho các dự án. Đồng thời, UBND thành phố giao Sở Tài chính lập dự toán cho các dự án trên.

Theo ông Trần Việt Tuấn – Giám đốc Sở kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng, vừa qua lãnh đạo thành phố Hải Phòng đã quyết liệt chỉ đạo, tập trung cao cho các dự án đưa vào hoạt động trong tháng 5. Cụ thể dự án đường 359 huyện Thủy Nguyên; nút giao thông Nam cầu Bính; đường trục giao thông đô thị Hải Phòng; đường 356 ra đảo Cát Bà đoạn Cái Viềng- Mốc Trắng… Đây là nguyên nhân giúp khối lượng giải ngân vốn đầu tư công tháng 4 gấp 3-4 lần so với 3 tháng đầu năm.

Cũng theo ông Tuấn, một số nguồn vốn đầu tư công năm nay được giải ngân theo tiến độ thu ngân sách như nguồn thu tiền sử dụng đất, thu từ phí… Tuy nhiên, kết quả thu các khoản này 4 tháng đầu năm chưa cao, ảnh hưởng tới tiến độ thực hiện và thanh toán cho các dự án. Vì vậy, bên cạnh đẩy nhanh tiến độ thực hiện thì cần có các giải pháp quyết liệt hơn trong thu ngân sách, bảo đảm hoàn thành theo dự toán đề ra.

Đối với nguồn thu tiền sử dụng đất, Hội đồng thẩm định giá đất thành phố, các Sở, ngành liên quan, UBND các quận, huyện cần đẩy nhanh tiến độ hoàn tất các thủ tục, kịp thời báo cáo UBND thành phố giải quyết, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để sớm đấu giá, thu tiền sử dụng đất hoặc giao đất cho nhà đầu tư và thu tiền sử dụng đất.

Ngoài các nguồn vốn theo dự toán thu ngân sách năm 2020, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với Sở Tài chính nghiên cứu, đề xuất huy động thêm các nguồn vốn khác cho đầu tư như vốn hỗ trợ đầu tư có mục tiêu từ nguồn vượt thu ngân sách trung ương năm 2019; vốn vay theo quy định tại  Nghị định 89 của Chính phủ quy định về một số cơ chế, chính sách tài chính ngân sách đặc thù đối với thành phố Hải Phòng…

Được biết, tiến độ thực hiện một số dự án lớn còn chậm là do nhiều nguyên nhân, nhưng công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) vẫn là vẫn đề nan giải nhất.

Theo kế hoạch dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị mới Bắc sông Cấm sẽ hoàn thành trong năm 2020, nhưng đến nay còn 97/317 ha mặt bằng chưa được bàn giao để thi công. Cũng như vậy, dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư Bắc sông Cấm giai đoạn 1 còn 16,9/28,8 ha chưa GPMB xong.

Ngoài ra, một số dự án sử dụng vốn ODA bị chậm lại do thủ tục gia hạn hiệp định vay. Cụ thể như: Dự án thoát nước mưa, nước thải và quản lý chất thải rắn đã hết hạn hiệp định vay vốn từ tháng 2/2020. Dự án này giai đoạn 1 tổng nguồn vốn 5577  tỷ đồng, trong đó vốn ODA 25.230 tỷ yên (tương đương 4300 tỷ đồng), vốn đối ứng 1277 tỷ đồng. Dự án này mãi đến tới tháng 4/2020 mới hoàn thành thủ tục gia hạn, hiện đang hoàn thiện hồ sơ để tiếp tục giải ngân từ tháng 5/2020.Một số dự án vay vốn nước ngoài khác như đầu tư mở rộng hệ thống cấp nước Hải Phòng giai đoạn 2 hay dự án quản lý và xử lý chất thải rắn Hải Phòng; dự án hỗ trợ xử lý chất thải bệnh viện …

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2020, Hải Phòng đã có những chỉ đạo cụ thể đến các chủ đầu tư và các sở, ngành, địa phương khẩn trương hoàn tất các thủ tục đầu tư (lập, thẩm định, phê duyệt để sớm khởi công các dự án đã được duyệt như: cầu Rào 1, dự án đường 359 giai đoạn 2…). Đồng thời yêu cầu chủ đầu tư cam kết tiến độ giải ngân từng dự án; Các ngành, đơn vị thực hiện thủ tục thanh toán vốn đầu tư cho dự án trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày có khối lượng được nghiệm thu theo quy định; Các chủ đầu tư có dự án hoàn thành cần khẩn trương hoàn thiện thủ tục phê duyệt quyết toán, giải ngân vốn cho các nhà thầu theo hợp đồng đã ký.  

Được biết, đề giải quyết nhanh vấn đề giải ngân đầu tư công Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất Kho bạc Nhà nước (KBNN) thực hiện kiểm soát chi theo nguyên tắc “thanh toán trước, kiểm soát sau” đối với hợp đồng thanh toán nhiều lần (trừ hợp đồng thanh toán lần cuối), thanh toán theo đúng hợp đồng đã ký; tiếp tục cải thiện thanh toán vốn đầu tư, tạo điều kiện rút ngắn thời gian kiểm soát, thanh toán cho các dự án khi đã đủ điều kiện giải ngân.