Hải Phòng: Kiên quyết giải tỏa bến bãi vi phạm quy hoạch

Ông Lê Trung Kiên - Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng vừa có buổi kiểm tra thực địa công tác quản lý hoạt động một số khu vực bến bãi ven sông trên địa bàn phố. Động thái này nhằm chấn chỉnh tình trạng hoạt động tự phát, vi phạm pháp luật kéo dài, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về một quy hoạch bến bãi ổn định để doanh nghiệp yên tâm sản xuất.

Thực trạng đáng lo ngại

Theo đó, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã kiểm tra bến bãi tập kết vật liệu xây dựng tại chân cầu Thái (xã Phú Thái), chân cầu Hàn (phường Thành Đông), Công ty TNHH gạch Tuynel Minh Du (xã Trần Phú) và khu vực ven đê biển I (phường Hưng Đạo). Từ đây tình trạng vi phạm nghiêm trọng về đầu tư, đất đai, đê điều, môi trường và thuế đã được phơi bày.

Theo ông Bùi Hùng Thiện - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Hải Phòng, hiện, Hải Phòng có tới 725 bến bãi ven sông và kênh trục nội đồng, chủ yếu phục vụ trung chuyển vật liệu xây dựng. Điều đáng báo động là phần lớn các bến bãi này nằm tại đất bãi ven sông chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đang được sử dụng tạm thời. Rà soát sơ bộ đã xác định có 329 bến bãi không phù hợp quy hoạch. Cụ thể, khu vực phía Đông có tới 263/337 bến không phù hợp quy hoạch, chỉ có duy nhất 1 bến có đầy đủ thủ tục pháp lý. Khu vực phía Tây Hải Phòng có 331/388 bến bãi phù hợp với quy hoạch (107 bến bãi đủ thủ tục pháp lý, 108 bến bãi có thủ tục pháp lý nhưng chưa đầy đủ...).

Ông Thiện cho biết thêm, hiện trạng hoạt động của các bến bãi chủ yếu tập trung vào việc trung chuyển vật liệu xây dựng, than, phế liệu và hàng hóa. Các bến này vận hành dưới nhiều mô hình khác nhau, từ doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể cho đến các tổ chức thuê lại đất từ các dự án. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi là phần lớn các bến bãi được bố trí tại khu vực bãi sông, sử dụng đất ven sông chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc chỉ đang sử dụng tạm thời. Tình trạng này đã dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng: Hoạt động bến bãi tạm, tự phát, không phép hoặc sử dụng đất sai mục đích là điều phổ biến, thậm chí còn xuất hiện các hành vi vi phạm trắng trợn như xây trạm trộn bê tông, xâm phạm nghiêm trọng hành lang bảo vệ đê điều và thoát lũ. Những vi phạm này không chỉ gây thất thu ngân sách, ảnh hưởng đến an ninh trật tự mà còn tạo áp lực lớn lên môi trường, đặc biệt là tình trạng ô nhiễm bụi bẩn tại các khu vực ven sông.

Điển hình cho những sai phạm trên, tại khu vực chân cầu Quý Cao ven sông Luộc (xã Vĩnh Thuận), bến bãi của ông Phạm Văn Điệu được thuê với mục đích nuôi trồng thủy sản nhưng nhiều năm qua đã tự ý chuyển đổi sang kinh doanh vật liệu xây dựng, xây trạm trộn bê tông, vi phạm nghiêm trọng hành lang bảo vệ đê điều và thoát lũ. Đáng nói, hợp đồng thuê đã hết hạn nhưng vẫn chưa được ký lại.

Tương tự, tại khu vực chân cầu Trạm Bạc, nhiều bến bãi hoạt động sai mục đích, tự ý chuyển nhượng, mua bán qua nhiều chủ sử dụng, vi phạm nghiêm trọng hành lang bảo vệ công trình. Đến thời điểm kiểm tra, các bến bãi này vẫn ngang nhiên hoạt động, không thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước. Tình trạng này cũng diễn ra tại nhiều khu vực trọng điểm khác như chân cầu Khuể, cầu Hàn, cầu Đăng, cầu Hóa, cầu Kiền, cầu Kiến An, cầu An Đồng, cầu Rào… nơi tồn tại nhiều bến, bãi kinh doanh vật liệu xây dựng không đúng quy định.

Kiên quyết giải tỏa và sắp xếp lại

Tại buổi kiểm tra, ông Lê Trung Kiên – Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã nhấn mạnh, việc phát triển kinh tế, tăng nguồn thu nộp ngân sách từ các hoạt động sản xuất - kinh doanh tại các khu vực ven sông là cần thiết, nhưng phải đảm bảo đúng các quy định của pháp luật. Yêu cầu các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đặc biệt lưu ý trong việc triển khai các giải pháp để bảo đảm vệ sinh môi trường, khắc phục ngay tình trạng bụi bẩn tại các bến bãi này. UBND các xã Phú Thái, Trần Phú và phường Thành Đông, Hưng Đạo kiểm soát chặt chẽ khu vực bãi sông, ven kênh trục chính, không để phát sinh các vi phạm mới…

Bên cạnh đó, ông Lê Trung Kiên còn yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng chủ trì, phối hợp với các địa phương và đơn vị liên quan rà soát chi tiết, phân loại cụ thể từng bến bãi đang hoạt động, làm rõ hồ sơ pháp lý, mức độ phù hợp quy hoạch và trách nhiệm của từng đơn vị liên quan. Chỉ đạo then chốt là: Kiên quyết giải tỏa các bến bãi không phù hợp quy hoạch và vi phạm các quy định pháp luật. Đối với các bến bãi phù hợp quy hoạch nhưng chưa hoàn thiện thủ tục, phải được hướng dẫn tháo gỡ khó khăn để hoạt động đủ điều kiện.

Giao Sở Xây dựng nghiên cứu, rà soát, bổ sung vào quy hoạch các bến tập kết vật liệu ven sông. Chính quyền địa phương phối hợp với các cơ quan chức năng làm việc với chủ các bến bãi, ghi nhận lại thông tin cụ thể của từng bến bãi về vị trí, hiện trạng, diện tích sử dụng đất, thủ tục về đất đai, đầu tư, môi trường, giao thông, đê điều, thủy lợi; lập biên bản đối với các vi phạm (nếu có), nêu rõ các biện pháp đã xử lý và kết quả thực hiện của các chủ bến bãi, đồng thời nêu cụ thể các kiến nghị.

Trong bối cảnh thành phố đang mạnh tay chấn chỉnh, các doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng có bến bãi ven sông bày tỏ sự đồng tình với chủ trương lập lại trật tự, nhưng đồng thời cũng bày tỏ mong muốn về một quy hoạch rõ ràng, dài hạn. Trao đổi với Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Luyện – kinh doanh vật liệu xây dựng tại đập Minh Đức (phường Bạch Đằng) chia sẻ, việc TP Hải Phòng dẹp bỏ các bến bãi lậu, vi phạm là hoàn toàn cần thiết để tạo ra môi trường kinh doanh công bằng. Tuy nhiên, chúng tôi, những doanh nghiệp đã đầu tư lớn vào cơ sở vật chất, thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ, rất cần một quy hoạch bến bãi tập trung, ổn định và minh bạch. Khi có quy hoạch chi tiết, có đất được cấp phép sử dụng lâu dài, chúng tôi mới thực sự yên tâm đầu tư vào công nghệ, hệ thống kho bãi hiện đại, cam kết bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn giao thông đường thủy. Hiện tại, hoạt động trên đất tạm hoặc chờ hoàn thiện thủ tục khiến chúng tôi luôn trong trạng thái thấp thỏm, không dám đầu tư dài hạn, ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng vật liệu xây dựng cho thành phố.