Hải Phòng thúc đẩy “thông quan tập trung”

Tại Hải Phòng, Chi cục Hải quan Khu vực III đã tổ chức hội nghị gặp gỡ doanh nghiệp năm 2025, thu hút hơn 220 doanh nghiệp tiêu biểu tham dự. Sự kiện không chỉ là dịp để cơ quan hải quan lắng nghe ý kiến từ cộng đồng kinh doanh mà còn khẳng định cam kết cải cách, hướng tới mô hình hải quan số thông minh. Với sự hiện diện của lãnh đạo thành phố và ngành hải quan, hội nghị đã nhấn mạnh vai trò then chốt của sự hợp tác giữa nhà nước và doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế hội nhập.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, ông Trần Văn Quân đã biểu dương những thành tựu của Chi cục Hải quan Khu vực III. Ông nhấn mạnh rằng sự thành công của ngành hải quan và thành phố không thể tách rời khỏi sự đồng hành chặt chẽ từ cộng đồng doanh nghiệp.

“Chính sự hợp tác, chia sẻ và tinh thần tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp đã giúp Hải quan Hải Phòng triển khai hiệu quả chương trình ‘Doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan’”, ông Quân nói, đồng thời khẳng định thành phố cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp và ngành hải quan để xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch. Theo ông, trong thời gian tới, Hải Phòng sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đạt tốc độ tăng trưởng GRDP trên 12% và thu ngân sách nhà nước vượt 190.000 tỷ đồng, với trọng tâm là phát triển logistics và cảng biển hiện đại.

Đại diện cho Hiệp hội Logistics Hải Phòng, Chủ tịch Trần Tiến Dũng đã có bài phát biểu, đánh giá cao mô hình thông quan tập trung – một giải pháp trọng tâm trong chiến lược hiện đại hóa ngành hải quan Việt Nam. Ông Dũng nhấn mạnh rằng trong bối cảnh toàn cầu hóa, hoạt động xuất nhập khẩu ngày càng phức tạp, và hải quan đóng vai trò then chốt trong việc quản lý nhà nước đồng thời tạo thuận lợi thương mại. Mô hình này, theo ông, không chỉ là cải cách nội bộ mà còn là bước tiến quan trọng hướng tới hải quan số, nhằm tối ưu hóa quy trình và nguồn lực. Chi cục Hải quan Khu vực III được chọn làm đơn vị thí điểm từ đầu năm 2025, và Hiệp hội đánh giá cao những ưu điểm như đảm bảo tính thống nhất trong áp dụng chính sách, giảm thời gian và chi phí thông quan, giúp doanh nghiệp tối ưu nguồn nhân lực, và thúc đẩy Hải Phòng trở thành trung tâm logistics quốc tế.

Cụ thể, ông Dũng chỉ ra rằng việc tập trung kiểm tra hồ sơ sẽ hạn chế sai sót trong khai báo, nâng cao tính tuân thủ. Đồng thời, mô hình hướng tới phi giấy tờ với 100% chứng từ điện tử, cho phép doanh nghiệp theo dõi tiến độ xử lý thời gian thực, từ đó chủ động bố trí nguồn lực.

Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn nêu ra thách thức, như cần đảm bảo ổn định hệ thống công nghệ thông tin để tránh ùn tắc, đặc biệt khi Hải Phòng là cảng có lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu lớn thứ hai cả nước. Ông kiến nghị tăng cường phối hợp giữa đội thông quan và hải quan cửa khẩu, cũng như đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn cho doanh nghiệp. Hiệp hội cam kết đồng hành, phản hồi xây dựng để góp phần phát triển kinh tế đất nước.

Những chia sẻ này được lãnh đạo Chi cục Hải quan Khu vực III tiếp thu và đáp ứng ngay tại hội nghị. Theo báo cáo từ chi cục, đến ngày 18/10/2025, đơn vị đã đạt 66.600 tỷ đồng thu ngân sách, vượt dự toán trước 75 ngày. Đến 18/11/2025, con số này tăng lên gần 75.000 tỷ đồng, vượt 11,2% dự toán, khiến chi cục trở thành đơn vị về đích sớm nhất toàn ngành. Số thu phí hạ tầng cảng biển đến 16/11/2025 đạt 1.342 tỷ đồng, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm trước. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đến 15/11/2025 đạt 121,7 tỷ USD, tăng 6,8%.

Trên bình diện rộng hơn, mô hình thông quan tập trung đang được ngành hải quan Việt Nam đẩy mạnh, theo Chiến lược phát triển đến năm 2030. Theo Cục Hải quan, mô hình này nhằm điện tử hóa toàn bộ quy trình, thực hiện thủ tục phi giấy tờ, và đã được nhiều quốc gia tiên tiến áp dụng thành công, mang lại hiệu quả vượt trội. Tại Hải Phòng, việc thí điểm từ 1/10/2025 hứa hẹn rút ngắn thủ tục, nâng cao hiệu quả quản lý và thúc đẩy kim ngạch xuất nhập khẩu.

Hội nghị không chỉ dừng ở đối thoại mà còn trao bằng khen cho 46 doanh nghiệp tiêu biểu có đóng góp lớn về thu ngân sách, và 25 doanh nghiệp ký biên bản ghi nhớ tham gia chương trình tuân thủ tự nguyện. Điều này củng cố tinh thần hợp tác hai chiều, giúp tháo gỡ vướng mắc về chính sách, quy trình nghiệp vụ và kiểm tra hàng hóa. Các quy định mới của ngành hải quan được phổ biến kịp thời, giúp doanh nghiệp chủ động trong hoạt động.

Nhìn rộng ra, sự kiện này phản ánh cam kết của Hải Phòng trong việc trở thành trung tâm logistics khu vực. Với cảng biển lớn thứ hai Việt Nam, thành phố đang tận dụng cải cách hải quan để cạnh tranh quốc tế. Các chuyên gia đồng tình rằng nếu mô hình thông quan tập trung được triển khai hiệu quả, thời gian thông quan có thể giảm đáng kể, chi phí logistics thấp hơn, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Nhìn chung, hội nghị gặp gỡ doanh nghiệp 2025 tại Hải Phòng không chỉ là dịp kỷ niệm thành tựu mà còn là bước đệm cho những thay đổi lớn. Với sự đồng hành từ chính quyền và doanh nghiệp, mô hình thông quan tập trung hứa hẹn sẽ mang lại lợi ích bền vững, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và đất nước.