Hải Phòng: Tích hợp không gian phát triển sau hợp nhất hình thành siêu cực tăng trưởng mới

Theo dự kiến điều chỉnh quy hoạch TP Hải Phòng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hải Phòng sẽ phát triển theo mô hình thành phố đa cực, đa trung tâm, đa hành lang động lực.

Hình thành siêu cực tăng trưởng mới vùng Đồng bằng sông Hồng

Theo ông Nguyễn Ngọc Tú - Giám đốc Sở Tài chính Hải Phòng, điều chỉnh Quy hoạch TP Hải Phòng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 thể hiện bước chuyển có tính cấu trúc trong tư duy phát triển của thành phố. Khác với quy hoạch trước, điều chỉnh lần này xuất phát từ những thay đổi mang tính nền tảng về địa giới, mô hình quản trị, yêu cầu chiến lược và vai trò quốc gia của Hải Phòng. Đây không phải là cập nhật kỹ thuật của quy hoạch cũ, mà là một thiết kế phát triển hoàn toàn mới.

Quy hoạch điều chỉnh được lập trên phạm vi lãnh thổ mới rộng gần 3.200 km2, dân số hơn 4,6 triệu người. Điều chỉnh quy hoạch lần này cụ thể, đồng bộ hóa hai văn kiện chiến lược có tính nền tảng là Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030, tích hợp các yêu cầu mới theo loạt nghị quyết Trung ương giai đoạn 2024 - 2025 về kinh tế xanh, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và hoàn thiện thể chế. Đây là những trụ cột phát triển mới, đòi hỏi Hải Phòng phải xây dựng mô hình tăng trưởng carbon thấp, kinh tế tuần hoàn, hạ tầng số và chuyển đổi năng lượng - các nội dung hoàn toàn vắng mặt trong quy hoạch cũ.

Điểm mới của quy hoạch điều chỉnh lần này là không chỉ cập nhật mục tiêu mà tích hợp không gian phát triển sau hợp nhất, giúp Hải Phòng chuyển từ mô hình phát triển “một trung tâm - một hành lang biển” sang mô hình “đa trung tâm - đa hành lang - đa chuỗi giá trị”. Tạo điều kiện hình thành siêu cực tăng trưởng mới của vùng Đồng bằng sông Hồng, với chuỗi giá trị liên tỉnh kết nối cảng biển - logistics - công nghiệp chế biến - công nghiệp công nghệ cao - nông nghiệp công nghệ cao.

Trên cơ sở phân tích các kịch bản, điều chỉnh quy hoạch lần này lựa chọn kịch bản cao cho xây dựng chiến lược tăng trưởng kinh tế - xã hội TP Hải Phòng giai đoạn 2026 -2030. Theo đó, tận dụng tối đa động lực từ đầu tư hạ tầng, chuyển đổi công nghệ, thu hút FDI, đẩy mạnh hoạt động logistic đa phương tiện và phát triển các khu kinh tế ven biển, khu cụm công nghiệp, dịch vụ cảng biển, nông nghiệp công nghệ cao… để Hải Phòng đạt mức tăng trưởng GRDP 13,8% giai đoạn 2026-2030, tạo đà phát triển bứt phá và tăng trưởng bền vững.

Ông Lê Tiến Châu – Bí thư Thành ủy Hải Phòng cho biết: “Năm 2026 là khởi đầu cho kế hoạch 5 năm 2026 - 2030. Đây là giai đoạn chúng ta phải hiện thực hóa khát vọng đưa Hải Phòng trở thành thành phố cảng biển quốc tế hiện đại, đi đầu cả nước trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Để đạt được mục tiêu đó, đề nghị HĐND thành phố, UBND thành phố và các cấp, các ngành phải tập trung cao cho công tác quy hoạch. Quy hoạch phải đi trước một bước và phải có tầm nhìn dài hạn, đồng bộ và khả thi”.

Cũng theo ông Châu, HĐND thành phố, UBND thành phố và các cấp, các ngành cần tập trung nguồn lực chất lượng cao để hoàn thiện Quy hoạch chung và Quy hoạch kinh tế - xã hội thành phố, xác định rõ vị thế chiến lược của Hải Phòng là trung tâm cảng biển, logistics và công nghiệp lớn nhất của cả nước; hướng đến một đô thị hiện đại, sinh thái, đáng sống. Tư duy quy hoạch phải thật sự đổi mới, không tự trói mình trong những khuôn khổ cũ.

“Chỉ khi mạnh dạn mở rộng không gian phát triển, khai phá các động lực mới và nhận diện đúng những tiềm năng còn bỏ ngỏ, chúng ta mới tạo được dư địa tăng trưởng và đạt mục tiêu 13% trở lên trong những năm tới”, ông Châu nhấn mạnh.

Tập trung cao cho công tác quy hoạch

Thực tế, với vị trí trung tâm tam giác Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, để đạt được mục tiêu tăng trưởng hai con số, tận dụng lợi thế quy mô sau sắp xếp đơn vị hành chính cho việc hình thành các cực tăng trưởng mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế, thì việc điều chỉnh quy hoạch TP Hải Phòng giúp đưa các mục tiêu này thành chỉ tiêu cụ thể và cấu trúc không gian phát triển rõ ràng.

Như vậy, việc lập điều chỉnh quy hoạch TP Hải Phòng không chỉ là yêu cầu, đòi hỏi khách quan mà là nhiệm vụ cấp thiết cần triển khai thực hiện nhằm bảo đảm cho quy hoạch đã được phê duyệt phù hợp với tình hình thực tiễn. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước để phát triển thành phố trong giai đoạn tiếp theo.

Trong quá trình điều chỉnh Quy hoạch thành phố thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hải Phòng xác định mục tiêu phát triển đô thị theo hướng hiện đại, thông minh, mở rộng không gian và nâng cao vị thế trong vùng duyên hải Bắc Bộ. Quy hoạch được xây dựng trên quan điểm lấy con người làm trung tâm, phát triển theo tư duy mở, bảo đảm tầm nhìn dài hạn, tăng cường liên kết vùng và bố trí không gian phát triển hài hòa, hợp lý.

TP Hải Phòng cũng ưu tiên đầu tư hệ thống hạ tầng chiến lược, đặc biệt là hạ tầng giao thông, hạ tầng số, cảng biển và các ngành kinh tế mũi nhọn. Chú trọng sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu. Các định hướng này nhằm tạo nền tảng thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, đồng thời là cơ sở quan trọng để cụ thể hóa các chủ trương, định hướng của Đảng và Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội thời kỳ 2021–2030.

Mới đây, tại phiên họp thẩm định điều chỉnh Quy hoạch TP Hải Phòng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 mới đây, ông Lê Anh Quân - Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hải Phòng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện quy hoạch nhằm phát huy tối đa lợi thế trong không gian kinh tế đô thị mở rộng sau hợp nhất.

Để phát huy tiềm năng, lợi thế trong tổng thể không gian kinh tế - đô thị mở rộng của Hải Phòng sau hợp nhất, đưa Hải Phòng phát triển bứt phá, trở thành cực tăng trưởng quan trọng của cả nước, ông Lê Anh Quân đã chỉ đạo Sở Tài chính, các sở, ngành liên quan và đơn vị tư vấn tiếp thu nghiêm túc các ý kiến, khẩn trương bổ sung, hoàn thiện để bảo đảm chất lượng, tiến độ điều chỉnh quy hoạch. Việc chỉnh sửa, bổ sung cần bám sát thực tiễn để quy hoạch thực sự trở thành công cụ định hướng giúp Hải Phòng phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào sự bứt phá chung của đất nước trong giai đoạn mới.