.jpg "Hơn 50% hộ kinh doanh loay hoay với hóa đơn điện tử")
Gửi bình luận
Theo Cục Thuế, tại Nghị định 70/2025, dữ liệu hóa đơn điện tử đã có trên hệ thống của cơ quan thuế để người bán, người mua có thể tra cứu trên hệ thống mà không cần in hóa đơn ra giấy.
Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết đã nhận được phản ánh của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (thông qua thông tin từ Bộ Tư pháp) về chính sách thuế.
Nội dung kiến nghị của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam liên quan đến Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ.
Kiến nghị của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam dẫn khảo sát do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện trên gần 1.400 hộ kinh doanh trên toàn quốc, phần lớn hộ kinh doanh đã biết đến Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ nhưng hiểu biết còn rất hạn chế hoặc đang cần hướng dẫn cụ thể từ cơ quan thuế địa phương.
Vướng mắc lớn nhất được ghi nhận qua khảo sát là vấn đề kinh phí: nhiều hộ kinh doanh có biên lợi nhuận thấp, trong khi phải kê khai và nộp đồng thời thuế VAT và thuế TNDN trên doanh thu gộp, cộng với chi phí đầu tư phần mềm và thiết bị hóa đơn điện tử, đã gây áp lực rất lớn lên hoạt động kinh doanh.
Kết quả khảo sát cho thấy: 63% số hộ được khảo sát đã phải thu hẹp quy mô, 21% tạm ngừng kinh doanh (đặc biệt trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống và tạp hóa), 11% chuyển đổi loại hình, và 3% đã phải đóng cửa hoàn toàn.
Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam trên cơ sở đó kiến nghị Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn chính thức, khẳng định không truy thu thuế đối với giai đoạn trước khi chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế tính trên doanh thu. Đồng thời, cần thiết lập giai đoạn chuyển tiếp tối thiểu một năm, trong đó không áp dụng xử phạt đối với các lỗi kê khai hóa đơn điện tử, đồng thời miễn, giảm thuế trong 1-2 năm đầu thực hiện và xây dựng hệ thống hóa đơn, sổ sách đơn giản, phù hợp với quy mô của hộ kinh doanh.
Việc triển khai áp dụng cũng cần thực hiện theo lộ trình, ưu tiên áp dụng trước với các hộ kinh doanh lớn tại đô thị, sau đó mới mở rộng sang các hộ nhỏ ở nông thôn. Đồng thời, cần tăng cường truyền thông, đào tạo và lấy ý kiến các bên liên quan trong quá trình hoàn thiện chính sách. Các hỗ trợ về kỹ thuật như cung cấp miễn phí phần mềm, hóa đơn và thiết lập đường dây nóng hỗ trợ kỹ thuật cần tiếp tục được triển khai và tăng cường, nhằm thúc đẩy và đảm bảo sự tuân thủ các quy định mới trong giai đoạn đầu, cũng như hạn chế đứt gãy hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất.
Với các nội dung kiến nghị, tại văn bản số 3914/CT-CS, Cục Thuế cho biết, kể từ ngày 01/6/2025, theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng, hộ khoán có doanh thu hằng năm từ trên 1 tỷ đồng phải lập hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu đến cơ quan thuế giao cho người mua. Dữ liệu hóa đơn điện tử đã có trên hệ thống của cơ quan thuế để người bán, người mua có thể tra cứu trên hệ thống mà không cần in hóa đơn ra giấy.
Theo hướng dẫn hiện hành tại Thông tư số 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính, không có quy định hộ khoán phải lưu giữ hóa đơn, chứng từ mua vào.
Cục Thuế cũng dẫn quy định tại điểm b khoản 4 Điều 13 Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thông tin hộ khoán trong năm có đề nghị điều chỉnh doanh thu, mức thuế khóan do thay đổi hoạt động kinh doanh thì cơ quan thuế điều chỉnh lại mức thuế khóan theo quy định tại khoản 3 Điều 51 Luật Quản lý thuế kể từ thời điểm có thay đổi.
Cụ thể hộ khoán thay đổi quy mô kinh doanh (diện tích kinh doanh, lao động sử dụng, doanh thu) thì phải khai điều chỉnh, bổ sung Tờ khai thuế theo mẫu số 01/CNKD ban hành kèm theo Thông tư này. Cơ quan thuế căn cứ hồ sơ khai thuế của hộ khóan, cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế nếu xác định doanh thu khóan thay đổi từ 50% trở lên so với doanh thu đã khoán thì bạn hành Thông báo (mẫu số 01/TB-CNKD ban hành kèm theo Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ) về việc điều chỉnh mức thuế khoán kể từ thời điểm có thay đổi trong năm tính thuế. Trường hợp qua cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế, số liệu xác minh, kiểm tra, thanh tra, cơ quan thuế có căn cứ xác định hộ khoán không đáp ứng điều kiện để được điều chỉnh mức thuế khoán theo quy định thì cơ quan thuế ban hành Thông báo về việc không điều chỉnh mức thuế khoán theo mẫu số 01/TBKĐC-CNKD ban hành kèm theo Thông tư này.
Căn cứ quy định trên, trường hợp hộ khoán thay đổi quy mô kinh doanh (diện tích kinh doanh, lao động sử dụng, doanh thu) thì phải khai điều chỉnh, bổ sung Tờ khai thuế theo mẫu số 01/CNKD. Cơ quan thuế căn cứ hồ sơ khai thuế của hộ khoán, cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế nếu xác định doanh thu khoán thay đổi từ 50% trở lên so với doanh thu đã khoán thì ban hành Thông báo (mẫu số 01/TB-CNKD ban hành kèm theo Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ) về việc điều chỉnh mức thuế khoán kể từ thời điểm có thay đổi trong năm tính thuế.
Ngoài ra, theo văn bản của Cục Thuế, tại khoản 3 Điều 12 Nghị quyết 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân quy định: “3. Nhà nước bố trí kinh phí để cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh theo quy định của Chính phủ.”
Do đó, theo Cục Thuế, hiện nay, Bộ Tài chính đang dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có quy định giải pháp hỗ trợ cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
Như vậy, một số các nội dung kiến nghị của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã có câu trả lời. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ việc các hộ kinh doanh có bị truy thu thuế đối với giai đoạn trước khi chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế tính trên doanh thu.
Ngoài ra, với nội dung trả lời, kiến nghị về giai đoạn chuyển tiếp thực hiện tối thiểu một năm, vốn được các hộ kinh doanh mong đợi không bị áp xử phạt, có thể không được xem xét thi hành.
Trên thực tế, rất nhiều chuyên gia đã nêu quan điểm khuyến nghị việc xóa bỏ hình thức thuế khoán với hộ kinh doanh từ năm 2026 (Điều 13) là một yêu cầu quan trọng của Nghị quyết 68, cần thiết để đảm bảo công bằng và chống thất thu thuế. Tuy nhiên, cần có lộ trình hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, đồng thời đơn giản hóa chế độ kế toán, khai thuế phù hợp với năng lực thực tế của các hộ kinh doanh.
Bà Lê Thị Duyên Hải - Phó Tổng thư ký Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho rằng từ thuế khoán hoàn toàn sang tự kê khai, nộp thuế trên doanh thu thực tế, băn khoăn lớn nhất với các hộ, cá nhân kinh doanh nằm ở thủ tục. Trong đó, từ khâu đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế, đăng ký và sử dụng hóa đơn, chứng từ, chuẩn bị sổ sách kế toán nếu thuộc diện bắt buộc, rồi thực hiện kê khai thuế đều mất nhiều thời gian và phức tạp. Bên cạnh đó, nhiều hộ kinh doanh mặc dù được hỗ trợ cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, nhưng các hộ kinh doanh cũng phải có thời gian để được "training" (đào tạo), thẩm thấu, làm quen đến làm chủ các kỹ năng thao tác trên nền tảng số, phần mềm kế toán, song song với vận hành duy trì hoạt động kinh doanh thương mại của hộ kinh doanh cá thể bình thường.
Từ phía các ngân hàng thương mại, ghi nhận cho thấy các nhà băng rất tích cực thiết kế các giải pháp tài chính, dịch vụ nhằm hỗ trợ các hộ kinh doanh. VietinBank, Vietcombank, Agribank, TPBank, VPBank, OCB, BVBank, VIB... đều đã và đang cung cấp các gói vay vốn và giải pháp tài chính toàn diện hỗ trợ hộ kinh doanh, bao gồm vay vốn ngắn hạn, trung hạn, dài hạn, gói vay tín chấp ưu đãi, và các dịch vụ số hóa như hóa đơn điện tử, quản lý doanh thu, giúp hộ kinh doanh đáp ứng nhu cầu vốn và chuyển đổi số hiệu quả.
VIB cho biết qua VIB Business - gói giải pháp thanh toán toàn diện cho hộ kinh doanh và SMEs, chỉ với 1 ứng dụng duy nhất, chủ các cửa hàng, hộ kinh doanh cá thể, quán ăn, siêu thị mini hay chuỗi bán lẻ,... có thể sở hữu bộ đôi công nghệ thanh toán thông minh - toàn diện, tiện lợi trong việc quản lý cửa hàng nhờ các tiện ích như thông báo giao dịch bằng giọng nói giúp kiểm soát dòng tiền tức thời, không bỏ lỡ bất kỳ giao dịch nào dù đang bận tay hay di chuyển; Thanh toán tiện lợi với Soft POS: Biến điện thoại thành máy một chiếc máy POS – có thể chấp nhận thanh toán bằng thẻ mà không cần thiết bị vật lý truyền thống, tiết kiệm chi phí đầu tư vận hành hay tạo mã QR riêng cho từng cửa hàng (QRCheckout) hoàn toàn miễn phí: Tăng tính chuyên nghiệp, dễ dàng nhận thanh toán, kiểm tra doanh thu tách biệt theo cửa hàng mọi lúc, mọi nơi...
OCB cũng cho biết qua hệ thống OCB Smart Merchant, cung cấp hóa đơn điện tử và tính năng quản lý dòng tiền, doanh thu, báo cáo tài chính chi tiết, giúp hộ kinh doanh dễ dàng tuân thủ quy định mới và tiếp cận vốn vay. Ngoài ra, OCB còn cung cấp giải pháp số BankHub để tích hợp ngân hàng với phần mềm kế toán/ERP, giúp quản lý giao dịch hiệu quả. Đặc biệt, OCB Smart Merchant cung cấp giải pháp xuất hóa đơn điện tử tích hợp trực tiếp với phần mềm bán hàng, đồng bộ với hệ thống cơ quan thuế gỡ khó trực tiếp cho vướng mắc của các hộ kinh doanh.
Ông Phạm Hồng Hải, Tổng Giám đốc OCB khẳng định, OCB Smart Merchant không chỉ cung cấp một giải pháp số có tính năng "All-in-one" - mà toàn bộ dữ liệu của nhà bán hàng được tập trung một cách khoa học, đáp ứng tất cả các quy định của cơ quan thuế; mà đặc biệt, đối với nền tảng này, OCB còn ứng dụng mạnh mẽ dữ liệu lớn (Big Data) để thực hiện công tác cho vay tín chấp và nghiệp vụ khác. Cụ thể, thông qua việc việc ứng dụng công nghệ dữ liệu lớn, AI… chúng tôi có thể hiểu rõ hơn về bức tranh tài chính, dòng tiền, cũng như nhu cầu vốn thực tế của các nhà bán. Từ đó, OCB sẽ đưa ra các giải pháp tài chính "đo ni đóng giày", bao gồm cả các khoản vay tín chấp một cách nhanh chóng, chính xác, đúng người, đúng thời điểm và quan trọng hơn hết là giảm thiểu rủi ro.
Chia sẻ tại talkshow "Tháo gỡ điểm nghẽn, đón cơ hội cùng hộ kinh doanh", ông Đậu Quang Thế, Giám đốc Khối Khách hàng Cá nhân BVBank, phác họa ba nhóm hộ kinh doanh điển hình: nhóm truyền thống (sạp chợ, quán ăn, cửa hàng tạp hóa), nhóm quy mô lớn (sản xuất, thương mại, vận tải), và nhóm kinh doanh trên sàn thương mại điện tử.
Theo ông Thế, mỗi nhóm có những nhu cầu riêng, nhưng điểm chung là họ đều đối mặt với ba thách thức chính: "Thứ nhất, hộ kinh doanh gặp khó trong quản lý sổ sách, hóa đơn, chứng từ, hàng hóa và luân chuyển, vì phần lớn vẫn ghi chép thủ công, gây khó khăn trong quản lý và phát triển kinh doanh. Thứ hai, họ gặp trở ngại trong việc triển khai các công việc mang tính tuân thủ quy định pháp luật, như kê khai nộp thuế hay đáp ứng tiêu chuẩn quản lý chất lượng. Thứ ba, về quản trị tài chính, họ khó minh bạch do chưa tách bạch dòng tiền kinh doanh và cá nhân".
Trên đặc thù và điểm chung, BVBank triển khai nhiều giải pháp tài chính và chuyển đổi số phù hợp với đặc thù của từng nhóm. Tuy nhiên lãnh đạo BVBank cũng nhấn mạnh: "Hộ kinh doanh cần thay đổi tư duy, minh bạch tài chính và số hóa để bứt phá trong kỷ nguyên mới".
