Hội nghị IPEF hoàn tất cam kết về 3 trong 4 trụ cột đàm phán

Nhằm bảo đảm hợp tác IPEF phát huy tối đa tiềm năng và thực sự hiệu quả, tại Cuộc họp các Bộ trưởng về Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã đề xuất 3 định hướng lớn trong triển khai hợp tác thời gian tới. 

Thứ nhất, IPEF cần là cơ chế hợp tác mở, bao trùm, không phân biệt đối xử, ủng hộ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ; hoan nghênh sự tham gia của các nước trong và ngoài khu vực; tương trợ, bổ sung các sáng kiến kết nối, liên kết kinh tế khu vực khác. 

Thứ hai, hợp tác cần đáp ứng nhu cầu phát triển, cân bằng lợi ích của các bên; tôn trọng và tính đến sự khác biệt, đặc thù riêng mỗi nước; chú trọng hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực. 

Thứ ba, khuyến khích đầu tư mới vào xây dựng kết cấu hạ tầng, chuyển đổi năng lượng sạch, sản xuất công nghiệp công nghệ cao tại khu vực.

Tại cuộc họp, các nhà lãnh đạo đã ghi nhận những tiến triển tích cực trong thảo luận, đàm phán về hợp tác thương mại, chuỗi cung ứng, kinh tế sạch và kinh tế công bằng. Các nhà lãnh đạo khẳng định mục tiêu xây dựng IPEF là một khuôn khổ hợp tác mở, bao trùm, linh hoạt, bền vững và năng động, đóng góp vào một tương lai hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng cho mọi người dân.

IPEF đem lại lợi ích thiết thực cho các nền kinh tế, nhất là các nước đang phát triển thông qua thu hút các nguồn tài chính và đầu tư mới vào khu vực.

Theo đó, hai quỹ tài chính mới sẽ được thành lập là Quỹ IPEF về khí hậu và Quỹ Tài chính xúc tác IPEF, với số vốn ban đầu khoảng 30 triệu USD, nhằm hỗ trợ các dự án về chuyển đổi kinh tế sạch. Các nước cũng sẽ thảo luận việc thiết lập một số cơ chế hợp tác chuyên ngành như Chương trình Tăng tốc đầu tư IPEF, Đối thoại Khoáng sản thiết yếu và Diễn đàn đầu tư về kinh tế sạch.

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhấn mạnh IPEF là nỗ lực chung nhằm tăng cường hợp tác, phối hợp giữa các nền kinh tế trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều thay đổi, cơ hội và thách thức đan xen. 

IPEF được kỳ vọng là mô hình liên kết, kết nối kinh tế năng động, hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, đóng góp cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực và toàn cầu.

Chủ tịch nước ghi nhận các bộ trưởng đã thống nhất được tiền đề quan trọng cho hợp tác, trên cơ sở các nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, bao trùm, tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng pháp luật và thể chế chính trị của mỗi nước, đề cao tính linh hoạt và tự nguyện.

Tại cuộc gặp, các nước thành viên IPEF đã đồng ý về các điều khoản của trụ cột năng lượng sạch, nhằm mục đích tăng cường hợp tác trong các nỗ lực khử carbon và về chương chống tham nhũng, cũng nhằm mục đích hạn chế trốn thuế và giúp các nước xây dựng thể chế và luật pháp mạnh mẽ hơn.

Trước đó, tháng 5 vừa qua, IPEF đã thông báo hoàn thành trụ cột chuỗi cung ứng, trong đó thiết lập hệ thống tư vấn và cảnh báo sớm về sự gián đoạn chuỗi cung ứng do thiên tai và các yếu tố khác. Văn bản của thỏa thuận đã được rà soát pháp lý và hoàn tất vào tháng 9. Trụ cột thứ tư, về thương mại, hy vọng sẽ được công bố hoàn thành đáng kể trong hội nghị thượng đỉnh APEC như một biểu tượng cho sự hội nhập kinh tế sâu sắc hơn của Mỹ với khu vực. Các bộ trưởng đã xác nhận nội dung của các thỏa thuận về hai trong số bốn lĩnh vực thảo luận - “nền kinh tế sạch” và “nền kinh tế công bằng” - dự kiến sẽ được nhất trí cơ bản tại cuộc họp thượng đỉnh APEC.

Trong lĩnh vực kinh tế sạch, các nước tham gia IPEF thông báo rằng họ sẽ thành lập một quỹ để hỗ trợ nỗ lực khử cacbon của các nước mới nổi. Mục đích là nhằm khuyến khích đầu tư của khu vực tư nhân vào các lĩnh vực như hydro. Nhật Bản sẽ đóng góp khoảng 10 triệu USD (khoảng 1,5 tỷ Yên) cho quỹ này. Mỹ và Úc cũng sẽ đóng góp và tổng số tiền dự kiến sẽ ở mức 30 triệu USD.

Trong lĩnh vực kinh tế công bằng, các quốc gia sẽ hợp tác để ngăn chặn tham nhũng và rửa tiền cũng như đảm bảo tính minh bạch về thuế. Trong lĩnh vực “chuỗi cung ứng”, đã đạt được thỏa thuận đáng kể vào tháng 5, các bên tham gia đã ký thỏa thuận chia sẻ chất bán dẫn và các khoáng sản quan trọng. Các cuộc thảo luận sẽ tiếp tục trong lĩnh vực “thương mại”, lĩnh vực chưa đạt được thỏa thuận vào thời điểm này.