Chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT: "Nóng" các vấn đề liên quan BOT

Từ 8h sáng nay 4/6, Quốc hội khoá 14 bắt đầu hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 5.

Theo chương trình, sáng nay, Quốc hội tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất: Giải pháp hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông và bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong cả nước, nhất là tại các thành phố lớn. Giải pháp xử lý những vấn đề tồn tại đối với các dự án giao thông đầu tư theo hình thức xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT).

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể trực tiếp trả lời chất vấn.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, Bộ trưởng các Bộ: Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Tổng Thanh tra Chính phủ và các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ khác cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan (nếu có).

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân

Khai mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhận xét, hoạt động này vừa qua đã có nhiều đổi mới, tác động tới hoạt động các ngành, địa phương khắc phục những hạn chế, bất cập; được cử tri cả nước đánh giá cao.

Theo quy định, mỗi lượt chất vấn sẽ có 3 đại biểu đặt câu hỏi, thời lượng hỏi một phút và người trả lời chất vấn có tối đa 3 phút để giải trình.

“Với mỗi câu hỏi được chất vấn, đề nghị các Bộ trưởng thẳng thắn xác định rõ trách nhiệm, lộ trình giải quyết vấn đề thời gian tới”, Chủ tịch Kim Ngân nói.

Ngay sau phát biểu khai mạc Phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Quốc hội nghe Ủy viên UBTVQH, Trưởng ban Dân nguyện - UBTVQH Nguyễn Thanh Hải trình bày Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XIV.

Bà Nguyễn Thanh Hải, Trưởng ban Dân nguyện thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Bà Hải cho biết thông qua gần 1.400 cuộc tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp thứ 4, 63 đoàn đại biểu đã tổng hợp được 2.100 kiến nghị của cử tri có nội dung liên quan đến hoạt động của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan tư pháp. Các kiến nghị đã được chuyển đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết, đến nay toàn bộ các kiến nghị đã được xem xét, trả lời (đạt 100%).

Cử tri đánh giá cao nhiều đổi mới trong các hoạt động của Quốc hội, nhiều kiến nghị của cử tri đã được tiếp thu trong quá trình lựa chọn chuyên đề giám sát của Quốc hội, lựa chọn nhóm vấn đề cho các phiên chất vấn.

Cử tri kiến nghị Quốc hội cần tiếp tục tập trung giám sát những vấn đề bức xúc trong xã hội như: tình hình quản lý sử dụng đất đai, tài sản công; tai nạn giao thông; cháy nổ; bất cập tại một số dự án giao thông đầu tư theo hình thức BOT. Đặc biệt, cử tri An Giang kiến nghị giám sát chặt chẽ việc triển khai thực hiện dự án sân bay quốc tế Long Thành.

Bộ trưởng GT-VT Nguyễn Văn Thể - Ảnh: VTV

Trước khi trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể có 5 phút để báo cáo chung. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải chia sẻ rất vui khi Quốc hội chọn một số nội dung trong lĩnh vực giao thông vận tải để chất vấn, và xem cơ hội giải trình, làm rõ các vấn đề với Quốc hội cử tri là vinh dự của ngành, của cá nhân ông.

Giao thông vận tải là ngành kinh tế đặc biệt, được người dân quan tâm. Giao thông vận tải phải thực hiện chức năng đi trước mở đường. Thời gian qua, Bộ nhận được rất nhiều câu hỏi của cử tri và đại biểu Quốc hội.

Trong thời gian vừa qua, Bộ luôn nỗ lực thực hiện nghị quyết của Đảng Nhà nước về kết cấu giao thông vận tải. Nhưng do nguồn ngân sách có hạn, công tác tổ chức, đảm bảo GTVT có nhiều bất cập. GTVT không phát triển đồng đều giữa các vùng miền, vùng núi còn khó khăn.

Giao thông vận tải luôn là nhu cầu rất lớn của địa phương nhưng nguồn vốn ít dẫn đến chỉ đáp ứng được một phần. Một số lĩnh vực như đường sắt trong một thời gian dài chưa được quan tâm đúng mức. Đường sắt đang kém phát triển nhất trong các loại hình giao thông.

Tình hình tai nạn giao thông diễn biến phức tạp. Ủy ban ATGT quốc gia, Bộ đã vào cuộc quyết liệt. Tai nạn giao thông giảm cả số vụ, số người chết và bị thương nhưng số người chết vì tai nạn giao thông còn cao. Năm 2017 là trên 8.000 người. "Tôi cho rằng cần có biện pháp đột phá để giảm thiểu tai nạn giao thông", ông Nguyễn Văn Thể nói

Ông Thể cho biết thêm, Chủ trương phát triển giao thông BOT là đúng, vì ngân sách hạn chế, nợ công cao. Dự án BOT góp phần quan trọng phát triển kinh tế xã hội tuy nhiên qua thời gian cũng có những bất cập, xã hội rất quan tâm.. Việc khai thác các dự án BOT được dự luận quan tâm vì tồn tại nhiều vấn đề. Bộ GTVT cùng nhiều bộ ngành tiếp thu và rà soát. "Chúng tôi đang rà soát để thay đổi tên gọi trạm thu phí BOT hành một tên khác phù hợp cho đúng với bản chất. Chúng tôi sẽ cố gắng sớm nhất báo cáo Chính phủ tên mới Với những yếu kém của ngành, thay mặt Bộ GTVT, chúng tôi thành thật xin nhận trách nhiệm", ông Thể nói.

Phát biểu ngay sau đó, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói, "việc này không cần nghiên cứu, tôi thấy Bộ Giao thông cứ dùng lại tên gọi cũ là: Trạm thu phí".

Chủ tịch Quốc hội nói tên "trạm thu phí" là cái tên rất đúng và quen gọi, không có lý do gì để đổi. Nếu Bộ GT-VT cứ nghiên cứu rồi trình thì sẽ rất mất thời gian, không cần thiết. 

Mở đầu phiên chất vấn Tư lệnh ngành Giao thông vận tải, Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương đặt câu hỏi Xin chia sẻ với Bộ trưởng mới nhậm chức nhưng đã nhận được rất nhiều ý kiến của cư tri. "Xin Bộ trưởng nêu rõ tại sao lại có sự chênh lệch số chênh lệnh năm thu phí và kết quả kiểm toán đối với các dự án BOT. Việc thu phí BOT trên đường mở rộng, cải tạo sẽ khắc phục thế nào?", đại biểu Nguyễn Ngọc Phương đặt câu hỏi.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương

Về câu hỏi của ông Nguyễn Ngọc Phương, bộ trưởng Thể cho rằng có sự chênh lệch về kết quả kiểm toán là do giai đoạn vừa qua chúng ta đấu thầu trên cơ sở các dự án BOT được duyệt.

Trong các dự án này có nhiều phần phát sinh kinh phí, các dự án bao gồm các khoản phát sinh kinh phí lớn. Trên cơ sở này, Bộ GT-VT đã ký hợp đồng với nhà đầu tư. Để minh bạch, Bộ đã đề nghị kiểm toán để đối chiếu. Bộ GT-VT đã đàm phán và có điều khoản: giá trị sau kiểm toán là căn cứ để tính thời gian, mức giá.

"Như vậy việc chênh lệch là điều hiển nhiên. Số liệu kiểm toán và số lượng quyết toán của Bộ GT-VT tương đồng với nhau, thậm chí một số dự án kết quả quyết toán của Bộ GT-VT còn thấp hơn", ông Thể nói.

Trước câu hỏi của đại biểu Trần Văn Tiến (Đoàn Vĩnh Phúc) về việc nhà dân được cấp phép xây dựng tuy nhiên cốt đường sau khi sửa chữa cao hơn nền nhà khiến người dân bỏ tiền sửa chữa, trách nhiệm này thuộc về ai? Bộ trưởng có giải pháp gì giải quyết tình trạng này? Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết: Về việc cải tạo nâng cấp đường có sự chênh lệnh cao độ giữa nền đường và nhà dân, bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng trách nhiệm của Bộ GT-VT là có một phần. Một số tuyến đường như đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên được nâng từ một cốt nền rất yếu và thấp do yếu tố lịch sử để lại.

"Với trách nhiệm của Bộ GTVT tôi xin nhận trách nhiệm trước nhân dân về những trách nhiệm của mình", bộ trưởng Thể nói.

Đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ GT-VT, Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nói: việc trạm thu phí tự động không dừng đã đươc phê duyệt từ Chính phủ. Quan điểm của Bộ trưởng thế nào, bao giờ triển khai? Ông Trí cũng đề nghị bộ trưởng GT-VT "vi hành" lên vùng Tây Bắc để xem xét mở đường, cải thiện giao thông khu vực này.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí

Về câu hỏi của đại biểu Nguyễn Anh Trí về việc trạm thu phí không dừng, bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng theo chỉ đạo về tiến độ mà Thủ tướng Chính phủ đã đặt ra thì Bộ GT-VT đã nhận thấy việc áp dụng trạm thu phí không dừng là hình thức thu phí công khai minh bạch nhất cần phải thúc đẩy nhanh tiến độ.

Ông Thể khẳng định trong năm 2018, toàn bộ trạm BOT trên Quốc lộ 1 phải thu phí tự động không dừng và toàn bộ trạm còn lại phải hoàn thành năm 2019.

"Đây là giải pháp minh bạch, sắp tới khi vận hành, người dân sẽ giám sát được hoạt động của trạm BOT", ông Thể nói.

Về câu chuyện đường sá các tỉnh Tây Bắc rất khó khăn, bộ trưởng Thể chia sẻ với khó khăn của người dân và cho biết, bản thân đã tham gia khảo sát, đi thực tế tại Hà Giang. Trách nhiệm của Bộ Giao thông là tham mưu và thực hiện tốt các dự án, song hiện nay nguồn vốn đầu tư cho giao thông của Nhà nước còn khó khăn. Bộ đã trình lên kế hoạch 920.000 tỷ đồng để phát triển giao thông nhưng Nhà nước chỉ bố trí được hơn 200.000 tỷ. Thời gian tới, bản thân tôi sẽ trực tiếp đến vùng Tây Bắc nghiên cứu phát triển giao thông.

Kết thúc 3 câu hỏi đầu tiên, Chủ tịch Quốc hội đánh giá: "Bộ trưởng Thể trả lời nhanh gọn, đi thẳng vào vấn đề, đủ thời gian 9 phút".

Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cho rằng, hiện có hai vấn đề về BOT giao thông là thể chế và quá trình triển khai có nhiều bất cập dẫn đến bức xúc của người dân; sự bức xúc này là do chưa giải quyết được hài hoà lợi ích của nhà nước, nhà đầu tư và nhân dân.

“Chúng ta còn ăn đong trong lĩnh vực này”, ông Nhưỡng nói và đề nghị Bộ trưởng Giao thông nêu giải pháp căn cơ để giải quyết.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể thừa nhận, thể chế vừa qua chưa hoàn chỉnh, nhất là pháp luật về đầu tư công. Về tồn tại trong quá trình triển khai dự án BOT thì Bộ Giao thông đang tiếp thu, tìm giải pháp khắc phục triệt để.

"Chúng tôi sẽ xử nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Bộ Giao thông quán triệt làm từ cái tâm để phục vụ người dân tốt nhất", ông nêu.

Trước các tranh chấp do chưa hoàn thiện thể chế xảy ra tại một số trạm BOT, ông Thể nói khi có dư luận thì Bộ sẽ phối hợp với địa phương tìm hiểu, giải quyết ngay theo hướng đảm bảo lợi ích của người dân.

Ông cũng cho biết đã có 14 dự án BOT làm trên đường hiện hữu bị dừng, trong đó dừng 4 dự án đã ký hợp đồng; sắp tới Bộ Giao thông chỉ làm dự BOT trên tuyến đường mới, tạo đường song hành với tuyến cũ để người dân lựa chọn.

Tiếp tục, đại biểu Lý Tiết Hạnh (Bình Định) hỏi bao giờ xử lý dứt điểm việc sửa chữa QL 1A qua Bình Định?

Đại biểu Lý Tiết Hạnh (Bình Định)

Về câu hỏi của đại biểu Lý Tiết Hạnh, bộ trưởng Thể nói rằng QL1 qua Bình Định một số đoạn đường ở đây rất xấu, sau khi hoàn thành nâng cấp trải qua một giai đoạn thời tiết rất khắc nghiệt, năm 2016 bão lũ nhiều, mùa hè lại nắng nóng.

"Với điều kiện đó dẫn tới hoạt động của mặt đường bị ảnh hưởng nghiêm trọng, một số hiện tượng như xe quá khổ quá tải chưa ngăn chặn được... dẫn tới QL1 qua Bình Định bị hư hỏng", ông Thể nói.

"Bộ đã chỉ đạo duy tu bảo dưỡng, nhưng kinh phí duy tu sửa chữa rất hạn chế, chỉ đáp ứng 30% nhu cầu, việc sửa chữa gặp nhiều khó khăn, do đó chưa đáp ứng được. Bộ GT-VT đã cho Tổng cục đường bộ xử lý một cách triệt để, đòi hỏi một khoản kinh phí lớn, chúng tôi sẽ có gằng trong khả năng và từ nguồn trung ương bố trí thêm".

Ông Thể cũng nói việc này liên quan đến nhiều bộ ngành nên chưa thể trả lời đến khi nào mới xử lý xong "mong đại biểu thông cảm"

Về chuyện trên địa bàn Bình Định có đến 3 trạm BOT, ông Thể cho rằng việc này bám sát theo nghị định 159 của Bộ Tài chính, quy định là khoảng cách bình thường giữa 2 trạm BOT là 70km, còn dưới 70km thì có thỏa thuận với địa phương.

"Và việc này đã được UBND tỉnh Bình Đình có sự đồng ý. Tuy nhiên tôi cũng đánh giá là một số nơi trạm BOT còn dày, bà con cũng khó khăn. Tôi kính mong đồng bào cử tri, nhất là tỉnh Bình Định thông cảm. Chúng tôi ưu tiên giảm giá, để chi phí xã hội thấp nhất", ông Thể nói.

Tiếp tục phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) hỏi: Tái cơ cấu Vinashin, Vinaline đã đi đến đâu và số nợ còn tồn tại đến nay là bao nhiêu nghìn tỷ đồng? Liệu Bộ trưởng có giải pháp gì để sang kỳ họp tiếp theo ĐBQH và cử tri cả nước không còn thấy số nợ này tăng lên? Xin Bộ trưởng nói rõ thêm BOT đi theo mở rộng QL1 như QL91, 90, Hà Nội - Bắc Giang, Thái Nguyên rồi những BOT làm 1 nơi thu phí 1 nơi tuân theo quy định nào của Bộ và ai là người chịu trách nhiệm?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) về tái cơ cấu Vinashin, Vinalines, ông Nguyễn Văn Thể cho biết với Vinashin thì tái cơ cấu chưa hiệu quả, Vinalines sau thời gian củng cố thì 2017 đã có lãi trên 500 tỉ đồng, năm 2017 dự kiến trên 700 tỉ đồng. Về các khoản nợ thì nằm trong phạm vi Chính phủ bảo lãnh.

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) đặt câu hỏi rằng Về các dự án BOT Bộ trưởng nói phương án xử lý dựa trên lợi ích của người dân tuy nhiên nghe Bộ trưởng trả lời và báo cáo không như thế. Bức xúc hiện nay nằm ở 17 dự án đặt sai vị trí, 3 dự án dân không đi phải trả tiền, 6 dự án làm trên đường cao tốc và đường tránh thì đặt ở đường tránh và thu cả cao tốc cả đường tránh… Trong báo cáo của Bộ trưởng và giải pháp chỉ thấy toát lên dân chịu thì thu không chịu thì dừng, giảm giá… Như vậy đã vì lợi ích của dân chưa, khi mà không đi cũng phải trả tiền?

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ)

Trả lời đại biểu Hàm, bộ trưởng Thể cho rằng một số dự án do yếu tố lịch sử để lại, tuy nhiên với trách nhiệm của bộ thì bộ cũng sẽ thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

"Các dự án còn lại thì quá trình làm đã có sự tham gia của các bộ ngành nên bộ xem như việc đặt trạm đó là sự hợp lý, còn nếu muốn di dời thì cần phải có một khoản vốn rất lớn. Dự án đường cao tốc thì có khoản đầu tư rất lớn nên Chính phủ cũng đã cho phép mở thêm các trạm thu", ông Thể nói.

“Toàn bộ những việc này chúng tôi thực hiện theo đúng trình tự, có sự tham gia của địa phương. Hiện nay để giải quyết các trạm BOT mà đại biểu nêu thì nguồn vốn rất khó khăn, rất khó để có tiền mua lại. Chúng tôi muốn đại biểu lấy biểu quyết, nếu Quốc hội cho thì chúng ta sẽ lấy tiền mua lại. Hiện giờ thì chúng tôi rất mong cử tri, đại biểu hết sức thông cảm cho bộ”.

Đại biểu Lý Tiết Hạnh hỏi lại rằng đường quốc lộ là đường vĩnh cửu, vậy mà cùng một thời điểm Quảng Ngãi, Phú Yên đường rất tốt, ngược lại Bình Định thì phải chờ? Chờ đến bao giờ?

Trả lời tranh luận của đại biểu Lý Tiết Hanh, Bộ trưởng Thể nói: Mỗi dự án đều có ban quản lý dự án và nhà thầu triển khai. Tôi cũng thừa nhận, ngoài thời tiết khắc nghiệt, lưu lượng xe đông thì việc xuống cấp cũng có trách nhiệm của các cơ quan hữu quan. Bộ đã thanh tra dự án này, lỗi nào của nhà thầu sẽ xem xét xử lý trách nhiệm.

Nguyên nhân khách quan thì xin ý kiến Chính phủ dùng quỹ bảo trì đường bộ để nâng cấp. Đối với con đường này, để thực hiện, giải quyết một cách căn cơ thì Quốc hội phải. Bởi dự án nào huy động vốn hơn 1.000 tỷ thì phải thông qua Quốc hội. "Tôi mong người dân thông cảm.", ông Thể nói.

Đại biểu Phạm Tất Thắng hỏi Quốc lộ 53 qua tỉnh Vĩnh Long thường xảy ra tai nạn, nhiều cây cầu yếu, đường xuống cấp. Trước đây, Bộ có kế hoạch dự án nâng cấp tuyến này bằng BOT nhưng chưa thực hiện được? Vậy bao giờ sẽ thực hiện? Quốc lộ 54, đoạn qua Vĩnh Long xuống cấp nghiêm trọng, Bộ trưởng cho biết khắc phục thế nào, thời gian khắc phục là khi nào?

Trả lời đại biểu Phạm Tất Thắng, Bộ trưởng Thể nói: QL 53 là 1 trong các dự án Bộ đã chấm dứt hợp đồng với nhà đầu tư BOT vì đây là con đường độc đạo vướng nhiều vướng mắc nên triển khai rất chậm. Sau khi có chỉ đạo việc tiếp tục triển khai sẽ gây nhiều mâu thuẫn nên đã chấm dứt. Việc thời gian tới vốn trung hạn đã bố trí rồi, chúng tôi sẽ cố gắng tranh thủ không biết Quốc hội và Chính phủ có đồng thuận không. Trước mắt chúng tôi sẽ sử dụng quỹ bảo trì đường bộ cục đường bộ khảo sát và sửa chữa mặt đường cho người dân. Riêng các cầu yếu ưu tiên nhiều hơn để khắc phúc và sẽ chỉ đạo ngay sau kỳ họp này.

Riêng QL 54 đoạn qua Vĩnh Long còn nhỏ hẹp việc này Tổng cục Đường bộ và đã nằm trong kế hoạch trung hạn vừa qua đã đưa QL 54 vào danh mục trình Chính phủ, Quốc hội và bố trí vốn trung hạn. Tuy nhiên chưa triển khai nên chưa được ưu tiên nên Quốc hội biểu quyết 292 nghìn tỷ không có danh mục QL 54. Thời gian tới Bộ sẽ phối hợp với UBND tỉnh Vĩnh Long để tham mưu cho các bộ, ngành để duy tu sữa chữa. Không phải Bộ không đề xuất mà do nhu cầu hiện nay rất lớn nhưng khả năng đáp ứng của chúng ta có hạn.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM)

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) nêu một số cử tri cho biết tại một số địa phương một hoặc một vài doanh nghiệp được chỉ định thầu hoặc đấu thầu nhưng có những vấn đề khuất tất, các danh nghiệp này được làm những dự án rất màu mỡ, xin hỏi có việc này không?

Về câu hỏi của đại biểu Trương Trọng Nghĩa về chuyện chỉ định thầu, ông Nguyễn Văn Thể nói không có dự án nào là không tổ chức đầu thầu, với các dự án có 2 nhà đầu tư trở lên đều đấu thầu theo luật định.

"Tuy nhiên thời gian qua triển khai một số dự án BOT thì có những dự án chỉ có 1 nhà đầu tư, kéo dài thời gian chờ đấu thầu nhưng cũng không có", ông Thể nói.

“Xin thưa, căn cứ vào luật thì vẫn cho Bộ GT-VT chỉ định thầu nếu chỉ có 1 nhà đầu tư. Vì mong muốn của địa phương sớm có hạ tầng, không lẽ chúng ta cứ để như thế. Đó là phương án bắt buộc khi không có hai nhà đầu tư trở lên”.

Ông Thể cũng thừa nhận là có tình trạng dự án kéo dài do các nhà thầu cùng làm nhiều dự án, do đó không đủ nguồn lực để thực hiện nhanh cùng lúc. Bộ GT-VT luôn sát sao trong giám sát việc thi công của các nhà thầu.

Đại biểu Phạm Hồng Phong đặt câu hỏi Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đã thực hiện đến đâu? Bộ trưởng có cam kết dự án này sẽ hoàn thành trước 2020 theo sự chỉ đạo của Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng?

Trả lời đại biểu Phạm Hồng Phong, Bộ trưởng Thể nói, Vừa qua chúng ta triển khai dự án Trung Lương - Mỹ Thuận chưa triển khai được do chưa thu xếp được vốn do dự án này có vốn gần 10.000 tỷ rất lớn. Trong khi đó cầu Mỹ Thuận 2 cũng chưa được xây dựng nên nhà đầu tư không phấn khởi với dự án. Vì nếu có cầu Mỹ Thuận thì sẽ thành 1 dòng xe chạy thẳng từ TP.HCM về rất hiệu quả.

Vừa qua Quốc hội mới phê duyệt bố trí xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 nằm trên đường cao tốc TP.HCM về Cần Thơ, do đó nhà đầu tư BOT Trung Lương - Mỹ Thuận đã thu xếp với 5 ngân hàng tài trợ gần 7.000 tỷ và vốn hiện có của nhà đầu tư để triển khai dự án này, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đã đi rà soát.

Về công tác thu xếp vốn và giải phóng mặt bằng chúng ta đã giải phóng được 49 trên 51 km, gần như toàn bộ dự án, cố gắng đến năm 2020 sẽ thông được cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, riêng đoạn Mỹ Thuận - Cần Thơ đã tổ chức mời thầu 1 tháng đúng quy trình. Qua thông báo 1 tháng, hiện có 4 liên danh tham dự trong đó 3 liên danh là các nhà đầu tư trong nước và 1 liên danh và trong nước với nước ngoài hiện đang sơ tuyển điều kiện bắt buộc, sau 1 tháng sẽ chính thức đấu thầu. Dự kiến tháng 7-8 sẽ tổ chức trong năm nay chọn 1 nhà đầu tư liên danh có đủ điều kiện dự án này.

Sau phần trả lời của Bộ trưởng Thể, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói: "Cám ơn bộ trưởng, đại biểu hỏi Trung Lương tới Mỹ Thuận thôi, chứ Mỹ Thuận đến Cần Thơ đại biểu chưa hỏi. Nhưng mà đồng bằng sông Cửu Long, nhân dân đã nghe Bộ trưởng hứa tới 2020 là đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận sẽ thông tuyến. Bộ trưởng nhớ cái lời hứa này?"

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa tranh luận lại: Một số công trình giao thông phục vụ cho các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, khi đường làm xong thì đất hai bên đường rất đắt.

"Tôi muốn hỏi cái này bộ GT-VT trả lời như thế nào?", ông Nghĩa hỏi.

Đại biểu Phùng Đức Tiến (Hà Nam) đặt vấn đề trong việc kiểm toán các dự án BOT đã phát hiện số tiền chênh lệch, thời gian thu phí rất lớn. Như vậy việc quy trách nhiệm của bộ, của ngân hàng hay của chủ đầu tư thì bộ trưởng cũng nên trả lời cho rõ?

Về các câu hỏi này, bộ trưởng Bộ GT-VT cho biết về nhóm liên quan đến người dân thì trước khi triển khai bộ GT-VT cũng đã lấy ý kiến các địa phương, UBND các cấp, ý kiến của các đoàn ĐBQH, rồi căn cứ vào quy hoạch.

Các dự án thì dân xây dựng nhà rất nhiều mà cốt nền thì không đồng đều, khi làm đường thì bộ lấy cốt nền bình quân. Về việc chi phí qua trạm thì bộ cố gắng lấy mức giá thấp nhất. Về tranh chấp của nhà đầu tư với các ngành liên quan nên thực hiện theo pháp luật tố tụng dân sự.

"Việc làm này rất công khai minh bạch, cơ quan nhà nước có thể giám sát và theo dõi, xử lý", ông Thể nói.

Về kết quả của kiểm toán, sau khi xem xét thì Bộ GT-VT căn cứ vào kết quả quyết toán, nếu có sai sót mà của Bộ GT-VT thì bộ sẽ thực hiện đúng theo quy định, còn trách nhiệm của Ngân hàng thì cũng như vậy, quan điểm là trách nhiệm của ai thì đơn vị đó phải chịu.

Đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) chất vấn tiếp về vấn đề chỉ định thầu, theo báo cáo giám sát về dự án BOT của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho thấy toàn bộ dự án BOT đều chỉ định thầu, 1 dự án đấu thầu thì chỉ có 1 nhà thầu. Nhiều nhà thầu đã bán lại dự án, hưởng lợi. Bộ trưởng lý giải hiện tượng này?

Đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa)

Trả lời về chỉ định thầu trong BOT, bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói sau các dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên thì đều tổ chức đầu thầu.

Riêng hai dự án đã nói, đây là hai dự án quan trọng cấp bách, Bộ GT-VT có văn bản kiến nghị Chính phủ cho phép chỉ định thầu để xử lý nhanh dự án và Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý. Số liệu giám sát nói chỉ có 1 dự án đấu thầu là chưa đủ vì sau đó đều đấu thầu hết.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) chất vấn về việc người dân chỉ tham gia giao thông vài trăm mét tại trạm BOT T2 ở Lộ Tẻ (Kiên Giang) nhưng phải trả tiền cả tuyến. Vậy có công bằng?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, đối với dự án BOT tại trạm T2, ông Thể cho biết 1 dự án sẽ bố trí 1 trạm và sẽ có bất cập cho người dân ở gần, "đây là việc bất khả kháng" vì không thể thu phí kín mà phải thu phí hở.

"Hiện nay các dự án mới đều thu phí kín toàn bộ. Có nghĩa là sẽ làm đường song hành với tuyến quốc lộ và tuyến đường thu phí sẽ như một cao tốc, thu phí kín toàn bộ. Đối với trạm T2 đã có sự miễn giảm rất lớn cho bà con", ông Thể nói.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé tranh luận: "Người dân không xin, có đi thì có trả mới là công bằng. Đề nghị Bộ trưởng nói biện pháp lâu dài".

Ông Nguyễn Văn Thể nói sẽ tiếp thu ý kiến đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé, sau kỳ họp sẽ giao Tổng cục đường bộ rà soát các phương án.

Đáp lại các ý kiến đại biểu tranh luận trước đó về thất thoát trong đầu tư BOT, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định, hoàn toàn không có thất thoát. Nếu có sai sót liên quan tới Bộ Giao thông thì Bộ sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm theo đúng quy định pháp luật.

Trước đây hệ thống luật chưa hoàn chỉnh, Bộ Giao thông điều hành theo "khung cũ" nên còn thiếu sót "mong đại biểu thông cảm"; giải pháp lâu dài là điều chỉnh, hoàn thiện thể chế về đầu tư công. 

Trả lời chất vấn đại biểu về kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước giảm thu phí BOT hàng chục năm sau kiểm toán, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, việc giảm thời gian này chủ yếu do "giảm nguồn dự phòng phí chưa sử dụng". Ông giải thích, giai đoạn 2010 - 2011 lãi suất ngân hàng cao nên khi lập dự án phải căn cứ theo lãi suất ngân hàng. Khi tình hình vĩ mô ổn định, lãi suất giảm, nên phần dự phòng này không sử dụng, dẫn tới giảm thời gian thu phí. 

Không đồng tình, đại biểu Phùng Đức Tiến (Hà Nam) tranh luận, "nếu chênh lệch lãi suất ngân hàng, dự phòng phí thì khi quyết toán đã phải cắt rồi, sao phải chờ tới kiểm toán mới phát hiện?".

Giải thích thêm, ông Thể cho rằng, về nguyên tắc sau khi tiến hành nghiệm thu dự án mới quyết toán, sau đó điều chỉnh hợp đồng và cơ quan kiểm toán mới vào làm việc. Tuy nhiên, với dự án quan trọng như dự án mở rộng Quốc lộ 1 qua Tây Nguyên, năm 2014 Bộ Giao thông Vận tải đã có văn bản đề nghị Kiểm toán Nhà nước tiến hành kiểm toán trước khi quyết toán. 

Trên cơ sở kết quả kiểm toán này, Bộ Giao thông rà soát lại kết quả kiểm toán, rồi mới quyết toán. "Kiểm toán đáng lẽ thực hiện sau nhưng chúng tôi mời vào làm việc trước. Hiện quyết toán của Bộ đa số thấp, hoặc bằng so với kiểm toán. Việc chênh lệch này hoàn toàn là trừ các khoản dự phòng", ông Thể khẳng định. 

Nói thêm về chi phí qua trạm BOT, ông Thể khẳng định đã "cố gắng giảm ở mức thấp nhất". Về lâu dài ngành giao thông sẽ thu phí trên đường song hành, đường mới chứ không thu trên đường hiện hữu.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu (Khánh Hoà) hỏi rằng Theo báo cáo của Bộ GTVT tai nạn mỗi năm cướp đi 8.000-10.000 người sinh mạng và trên 20.000 người tàn phế. Tính ra, mỗi ngày cả nước có khoảng 25 người chết và 50 người tàn phế. Cộng thêm 3.500 trẻ em đuối nước mỗi năm thì số người chết do tai nạn giao thông và đuối nước bằng với tai nạn thiên tai mỗi năm. Trong khi việc tai nạn giao thông là có thể kiểm soát được, vậy giải pháp của Bộ là gì để khắc phục tình trạng này?

Đại biểu này cũng đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL là tại sao học ngoại ngữ thì bắt buộc mà học bơi lại không được bắt buộc, trong khi hiện nay trẻ em đuối nước vì không biết bơi rất nhiều?

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói câu hỏi này Bộ VH-TT-DL có thể trả lời bằng văn bản.

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu, Bộ trưởng Thể cho biết, năm 2017 cả nước có 8.700 người chết về TNGT, năm 2012, số người chết vì TNGT khoảng 11.500 người. Có nghĩa là trong thời gian qua chúng ta đã thực hiện một cách quyết liệt các giải pháp, huy động cả hệ thống chính trị. Chúng ta thường xuyên ban hành các chỉ thị, đi làm việc với các địa phương, chúng ta đều quán triệt để bảo vệ tính mạng người dân. Một số số liệu cho thấy tình TNGT thời gian qua chuyển biến tích cực nhưng còn ở mức cao. Chúng ta phấn đấu nhiều hơn nữa để giảm tai nạn gây hậu quả nghiêm trọng.

Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến đại biểu, trong thời gian tới sẽ cùng Ủy ban ATGT Quốc gia và lực lượng liên quan tăng cường kiểm tra, cưỡng chế, xử lý nghiêm các vi phạm, giáo dục việc chấp hành luật giao thông để giúp người dân đi lại an toàn, chứ không phải phát triển đường giao thông dẫn đến tai nạn giao thông. Và cũng mong rằng bà con khi tham gia giao thông phải chấp hành tốt Luật Giao thông đường bộ

Đại biểu Trần Văn Quý (Hưng Yên) đặt câu hỏi cử tri Hưng Yên và Hà Nam cho rằng đang có sự lãng phí tại dự án Pháp Vân - Cầu Giẽ, Bộ trưởng có đồng tình với đánh giá này không, nếu có sự lãng phí thì giải pháp của Bộ trưởng thế nào?

Đại biểu Trần Văn Quý (Hưng Yên)

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Thể cho biết: Tôi cho rằng đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đang từng bước phát huy tác dụng trong lưu thông cũng như phát triển kinh tế. Giai đoạn đầu, người dân không chấp nhận đi cao tốc này vì mức phí cao. Nhưng khi đường 5 tắc, quá tải, nhiều phương tiện xe nhỏ đã chọn cao tốc Hà Nội - Hải Phòng. Có thể bây giờ phương tiện còn thưa nhưng về lâu dài, đây là tuyến cực kỳ quan trọng nối Hà Nội với Hải Phòng, kết nối kinh tế các tỉnh với Cảng Hải Phòng.

Về cầu Hưng Hà, hiện nay các tỉnh đã hình thành tuyến cao tốc dự kiến sẽ đi qua cây cầu này. Chúng tôi đã trực tiếp làm việc với Hưng Yên, Hà Nam. Cầu Hưng Hà nằm trong 10 dự án đã được Bộ trình Chính phủ. Đây là cây cầu quan trọng để phát triển kinh tế khu vực.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương chất vấn về thực trạng xe quá khổ, quá tải vẫn qua vòng đăng kiểm để lưu hành. "Bộ trưởng Giao thông nhiệm kỳ trước trả lời có tình trạng đối phó như ôtô đi đăng kiểm mượn thùng, bệ và nhiều phụ tùng khác để đăng kiểm, sau đó vẫn hoạt động. Vậy Bộ trưởng có biết hiện trạng này không, giải pháp ra sao?", ông hỏi.

Thừa nhận có hiện tượng đối phó trong đăng kiểm xe, ông Nguyễn Văn Thể nói giải pháp căn cơ nhất hiện nay là giấy phép lưu hành các phương tiện ghi lại hình ảnh, kích thước (cao, dài, rộng) thùng xe. Cơ quan chức năng căn cứ vào kích thước này so sánh với thực tế để xử lý, tránh đăng kiểm sử dụng thùng xe nhỏ nhưng thực tế lại dùng thùng xe lớn. "Nếu các ngành chức năng phối hợp chặt chẽ, tăng cường kiểm tra hoàn toàn có thể xử lý, lập lại trật tự", Bộ trưởng Giao thông khẳng định.

Ông Cương cũng phản ánh, vi phạm giao thông tràn lan, nhưng số thu phạt thấp, chỉ chiếm 15-20%, số còn lại bị bỏ qua và chung chi.

Theo ông Thể, hiện tượng xe hết thời hạn kiểm định vẫn lưu thông là có. Bộ đã giao Cục Đăng kiểm triển khai các giải pháp để xử lý tình trạng này.

"Về vấn đề xử lý xe quá tải, tôi cho rằng giải pháp căn cơ là các cơ quan chức năng sẽ ghi lại hình ảnh, kích thước của các thùng xe tải. Khi các cơ quan chức năng xử lý, căn cứ vào thùng xe được kiểm định và thùng xe thực tế xem xét xử phạt. Bên cạnh đó, Cục Đăng kiểm cũng phải tìm ra phương án xử lý làm sao để tránh tình trạng, khi đi đăng kiểm dùng dùng xe nhỏ, khi chở hàng dùng thùng xe lớn. Vấn đề này, Bộ GTVT sẽ phối hợp tốt với địa phương kiểm tra, xử lý.", ông Thể nói.

Ông Thể nói: "Việc vi phạm giao thông đường bộ phổ biến. Về tỷ lệ cảnh sát giao thông chỉ xử phạt 15-20% còn lại là cho đi, bản thân tôi không thể xác định được. Tôi xin không bình luận về con số này. Nhưng về việc vi phạm luật giao thông đường bộ, Bộ và Ủy ban ATGT quốc gia xin tiếp thu. Chúng tôi sẽ chỉ đạo cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra xử lý."

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường: Tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài tại thành phố lớn gây thiệt hại lớn về sức khỏe, kinh tế, con người, môi trường nhiều biện pháp được sử dụng còn rất chậm, kém hiệu quả. Cử tri cho rằng đến nay chúng ta vẫn thiếu rõ ràng, phân công trong việc giảm thiểu ùn tắc giao thông trách nhiệm của bộ trưởng trong việc này?

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường

Chủ trì phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân hoan nghênh đại biểu Cường đã chuyển sang chất vấn chủ đề khác. Bà cho hay, có nhiều nội dung liên quan đến hoạt động của ngành giao thông, nhưng “từ sáng đến giờ chúng ta tập trung quá nhiều vào dự án BOT”.

Trả lời chất vấn trên, Bộ trưởng Giao thông cho biết, các đô thị của Việt Nam có lịch sử hàng trăm năm, nhiều lần điều chỉnh quy hoạch, tuy nhiên khi thành phố phát triển thì xảy ra tình trạng nên ách tắc. Các địa phương và bộ ngành rất quyết tâm giải quyết vấn đề này. Cụ thể, Uỷ ban an toàn giao thông quốc gia đã được thành lập, hàng tháng, quý các bên liên quan đều họp để xem xét, giải quyết các vấn đề liên quan.

Bộ trưởng Thể cho biết, để giải quyết triệt để tình trạng ùn tắc giao thông ở các đô thị, cần điều chỉnh tổng thế quy hoạch để có giải quyết căn cơ, giám sát chặt chẽ quy hoạch mới.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương tranh luận: "Tôi không thỏa mãn với câu trả lời của Bộ trưởng về xe quá tải. Việc đăng kiểm của Cục đăng kiểm là có nhưng tại sao xe quá tải vẫn lưu thông. Bộ nên xem xét có cần thiết phải thu hồi đăng kiểm không."

"Về việc 15-20% vi phạm giao thông bị bỏ qua không xử lý, nếu Bộ trưởng không bận thì buổi trưa nay tôi dẫn ông ra một ngã tư đường. Bộ trưởng chỉ cần đứng một lúc thôi có thể thấy con số tôi đưa ra còn thấp.", ông Cương nói.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, một vấn đề nữa là mới đây cây quái thú lọt qua các trạm kiểm soát giao thông của 16 tỉnh khiến dư luận quan tâm. "Tôi cho rằng trong sự việc này, lực lượng giao thông có vấn đề. Tôi có tiếp xúc với một vài cán bộ tại các trạm thì họ nói là: “Sếp có bảo bọn tôi bỏ qua nhưng khi xảy ra vấn đề thì lại phủi tay”. Vậy vấn đề này như thế nào?", ông Cương cho đặt câu hỏi.

Trả lời phần tranh luận của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, việc dùng hình ảnh, kích thước để kiểm tra xe quá tải bộ giao thông đang triển khai. "Tôi cho rằng để xử lý triệt để cần có chế tài mạnh như chủ phương tiện không thực hiện nghiêm cơ quan chức năng thu hồi giấy phép, xử lý hành chính. Trong vấn đề này, cả hệ thống chính trị vào cuộc, tăng cường kiểm tra quốc lộ, huyện lộ, khu dân cư chắc chắn xử lý được.", ông Thể nói.

"Về việc cảnh sát giao thông không xử lý vi phạm tôi đã trả lời rồi. Có thể ở các thành phố lớn lực lượng chức năng bỏ qua xử lý vi phạm không đội mũ bảo hiểm. Bởi trong khi giao thông đang trong giờ cao điểm, nếu cảnh sát giao thông gọi lại xử lý có thể gây tắc đường. Nhưng tôi không đồng ý với việc bỏ qua, không xử lý sai phạm. Còn vụ vận chuyển cây lớn qua 16 tỉnh, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đã có chỉ đạo xử lý đúng người đúng tội. Ai sai sẽ phải chịu trách nhiệm.", ông Thể cho biết.

Đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai) nói ban quản lý đường hồ Chí Minh nợ UBND huyện Chư Sê 2,1 tỉ đồng hơn 10 năm nay, chưa tính tiền lãi mà không trả còn đẩy trách nhiệm lên nơi khác. Bao giờ trả?

Trước câu hỏi của đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai) về món nợ 2,1 tỉ mà ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh nợ UBND huyện Chư Sê 10 năm nay chưa trả, bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói ông đã từng gặp trực tiếp đại Vượt và có lưu ý với ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh.

"Sau cuộc họp này tôi sẽ chủ trì cuộc họp các bên để có câu trả lời thỏa đáng", ông Thể nói.

Đại biểu Tô Thị Bích Châu: Cử tri cho rằng chất lượng đường sắt hiện nay quá tạ, xin Bộ trưởng cho biết giải pháp để tăng cường trách nhiệm và giảm thiếu tối đa tai nạn.

Bộ trưởng Thể thừa nhận sự tham mưu của Bộ GT-VT là kém nên chưa đầu tư đúng mức cho ngành đường sắt. Hiện đường sắt của chúng ta vô cùng lạc hậu, có những đường sắt xây đã 70-80 năm rồi.

Hiện có một số vụ tai nạn giao thông, theo bộ trưởng Thể, thì là do có quá nhiều đường giao cắt và những đường giao cắt này luôn tiềm ẩn tai nạn.

"Có biển cảnh báo tuy nhiên dù có cảnh báo thì ý thức chấp hành của người dân chưa nghiêm nên vẫn có nhiều tai nạn xảy ra, đây là nguyên nhân của các vụ việc gần đây", ông Thể nói.

Về lâu dài, bộ trưởng Thể nói rằng đã cam kết với các địa phương về việc tăng cường trách nhiệm, trong đó tập trung tự động hoá các điểm giao cắt, quy trách nhiệm cụ thể. Hiện Bộ cũng đã làm tờ trình để năm 2019 trình Quốc hội cho ý kiến về dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam.

Cùng mối quan tâm về đường sắt, Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) nói ông rất mừng vì có đại biểu nhắc đến vấn nạn đường sắt.

Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai)

"Đường sắt là câu chuyện nhức nhối và đây là ngành mà chúng ta được thừa kế từ cách đây rất lâu. Cách đây 8 năm Quốc hội đã không đồng tình để xây dựng đường sắt cao tốc Bắc - Nam, nhưng vẫn thống nhất là đầu tư mạnh để nâng cấp hệ thống này. Vậy thì Bộ GT-VT đã quan tâm vấn đề này như thế nào?", ông Quốc hỏi.

Về ý kiến của đại biểu Dương Trung Quốc, bộ trưởng Thể đồng tình và cho rằng cần quản lý đường sắt cũng như quản lý đường cao tốc, hạn chế các điểm giao cắt và quản lý chặt các điểm này.

"Tuy nhiên chúng ta vẫn chưa làm tốt công tác quản lý hành lang để đảm bảo an toàn tuyệt đối nên hiện tại có quá nhiều điểm giao cắt. Về lâu dài chúng tôi đang xây dựng đề án đường sắt cao tốc Bắc - Nam để trình Quốc hội. Cái này chúng ta đã trình cách đây 8 năm rồi nhưng Quốc hội không quyết, chúng tôi nghĩ rằng mình cũng phải kiên trì hơn trong câu chuyện trình xin ý kiến này”, bộ trưởng GT-VT nói.

Đại biểu Tô Thị Bích Châu không hài lòng câu trả lời, bà nói trong báo cáo chỉ có 3 dòng về đường sắt trong khi những ngày vừa qua ngành đường sắt liên tục xảy ra tai nạn.

Trả lời đại biểu Tô Thị Bích Châu ông Nguyễn Văn Thể nói "xin lỗi" vì chỉ có 3 dòng về đường sắt trong báo cáo của Bộ GT-VT, những ngày vừa qua Bộ GT-VT cũng đã "xin lỗi" Đảng, Nhà nước, Chính phủ, nhân dân về các vụ tai nạn đường sắt.

Về phản biện của đại biểu Dương Trung Quốc, ông Nguyễn Văn Thể nói dự án đường sắt nào cũng có số vốn rất lớn, hàng chục tỉ đô.

"Nếu làm mới thì phải làm được song hành, khổ 1,435m, nếu Quốc hội thống nhất thì mới có thể triển khai được, đáng tiếc là chưa thể thông qua", ông Thể nói.

Đại biểu Dương Trung Quốc cũng không đồng ý là do tham mưu kém, ông tiếp tục đặt lại câu hỏi là phải chăng đầu tư đường sắt thì ít mang lại lợi ích cho các nhóm hơn, nên chúng ta ít chú trọng?

Về bình luận về chuyện lợi ích mà đại biểu Dương Trung Quốc nói, ông Thể thừa nhận được sắt lạc hậu và đầu tư chưa đúng mức, nhưng làm đường sắt đường bộ đều như nhau. "Bản thân chúng tôi đều lấy cái tâm ra làm cả", ông Nguyễn Văn Thể nói.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhắc lại là tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội đã đồng ý dùng 15.000 tỉ đồng trong giai đoạn trung hạn 2016-2020 để bổ sung đầu tư cho giao thông, trong đó có 7.000 tỉ cho đường sắt. "Đề nghị bộ trưởng về triển khai", Chủ tịch Quốc hội nói.

Đại biểu Hoàng Văn Cường đặt câu hỏi,quy định của luật quản lý đầu tư công và ngân sách, không được chuyển vốn vay thành vốn cấp phát vậy Bộ căn cứ vào đâu để Bộ GTVT xin chuyển vốn vay 22.000 tỷ đầu tư cho 4 dự án thành vốn chính phủ cấp phát?

Đối với đề xuất chuyển đổi 22.000 tỷ tiền vốn vay thành vốn cấp phát theo Bộ trưởng Bộ GTVT, việc này đã xảy ra rất lâu khi chưa có luật đầu tư công, chưa có nghị quyết 07, Chính phủ đã có quyết định bố trí vốn cho Tổng công ty đường cao tốc xây dựng để đảm bảo an ninh quốc phòng và an sinh xã hội. Nên việc này không thể thu như dự án BOT bình thường mà còn thực hiện đảm bảo an ninh quốc phòng nhưng việc bố trí vốn chưa xong, chưa hoàn thành thì Chính phủ đã đồng ý nhưng chưa trình ra Quốc hội, những dự án này mang tính đặc biệt quan trọng và đã có ý kiến Chính phủ nên xin Quốc hội xem xét. Tuy nhiên Bộ cũng chấp hành quyết định của Quốc hội về việc bố trí hay không.

Đại biểu Nguyễn Phước Lộc (TP.HCM) đặt câu hỏi về câu chuyện chính sách BOT, đề nghị bộ trưởng cho ý kiến về việc khi nào các trạm BOT công khai các khoản đầu tư, các khoản thu và thời gian thu phí trên bảng thông tin ngay tại nơi đặt trạm thu phí để dân có thể theo dõi?

Đại biểu Nguyễn Phước Lộc (TP.HCM)

Ông Lộc cũng đặt câu hỏi khác là đến khi nào thì Bộ GTVT đầu tư kết nối được hệ thống công nghệ thông tin giữa trạm BOT với các cơ quan quản lý để giám sát rõ ràng, minh bạch?

Trả lời câu hỏi này, ông Thể cho biết Bộ GT-VT đã tập trung mấy việc: quyết toán công trình và chỉ đạo các trạm BOT công khai minh bạch các quyết toán này để người dân giám sát.

Về việc khi nào sẽ hoàn tất, ông Thể nói điều này còn phụ thuộc vào chính quyền địa phương quyết toán về giải phóng mặt bằng.

Về trạm thu phí tự động thì trong năm 2018 các trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh sẽ được thu thập đầy đủ. Đến 2019, theo chỉ đạo của Chính phủ thì các trạm thu phí trên quốc lộ đều phải thu phí tự động.

Đại biểu Đặng Thuần Phong (Bến Tre) chất vấn: "Dư luận hiện nay có những chuyện cho rằng chi phí làm đường của VN lớn nhất thế giới mà thời gian sử dụng thì lại ngắn nhất, có những đường làm được vài năm đã hỏng?"

Về câu hỏi này Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành cung cấp các thông tin về suất đầu tư so với các nước trong khu vực.

"Chúng ta làm đường trên nền móng yếu và việc xử lý rất tốn kém, các khoản chi phí này rất khác nhau giữa từng địa phương. Hơn nữa chi phí mặt bằng rất lớn. Cho nên nói rằng suất đầu tư đường chúng ta 700-1.000 tỉ đồng/km thì cũng đúng nhưng không phải là tất cả. Tôi không bình luận về thông tin này", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.

Phiên chất vấn bộ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Văn Thể sáng nay tạm khép lại với 30 đại biểu chất vấn, 20 đại biểu tranh luận; còn 28 đại biểu đăng ký. Ông Thể còn nửa buổi chiều nay để tiếp tục trả lời chất vấn các đại biểu. Quốc hội nghỉ lúc 11h30 và trở lại vào 14h chiều.

F5 để tiếp tục cập nhật...