Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến việc thi hành Luật Đất đai 2024, cụ thể là việc ban hành bảng giá đất mới.
Theo HoREA, dự thảo bảng giá đất tại TP.HCM hiện được xem là vấn đề nhận được sự quan tâm rất lớn của người dân, doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư bất động sản.
Cho đến thời điểm hiện tại, mới chỉ có duy nhất TP.HCM triển khai công bố thông tin về dự thảo bảng giá đất, được áp dụng từ ngày 1/8/2024 đến 31/12/2024.
Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM giải thích, nguyên nhân là do TP.HCM phải chấp hành nghiêm quy định tại Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 nên phải xây dựng dự thảo bảng giá đất, do không còn quy định về hệ số điều chỉnh giá đất và phải cập nhật giá đất tái định cư. Nếu như không triển khai, sẽ dẫn đến tắc nghẽn công tác xác định nghĩa vụ tài chính của hộ gia đình, cá nhân cũng như công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tái định cư.
Tuy nhiên, HoREA cho rằng cách hiểu của đơn vị này về nội dung của Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 chính là bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 và cả hệ số điều chỉnh giá đất theo quy định tại Nghị định 44 và Nghị định 45, "được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025".
Trong trường hợp cần thiết thì UBND cấp tỉnh quyết định sẽ điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương, nội dung điều chỉnh bảng giá đất có thể điều chỉnh bảng giá đất tại một số vị trí đất hoặc tất cả các vị trí đất.
HoREA nhận định, trong mọi trường hợp "tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với phần diện tích đất ở vượt hạn mức giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân", theo quy định của Luật Đất đai 2013 và Nghị định 44, Nghị định 45 thì đều cần áp dụng đồng thời bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất chứ không chỉ áp dụng có mỗi bảng giá đất.
Thực tế hiện nay các hồ sơ tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với phần diện tích đất ở vượt hạn giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn TP. HCM đều bị dừng thực hiện thủ tục "tính tiền sử dụng đất" tại cơ quan thuế, để chờ quyết định của cơ quan có thẩm quyền về việc có hay không ban hành bảng giá đất điều chỉnh và thời điểm áp dụng (nếu có).
HoREA cho rằng quy định tại Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 có thể chưa đủ độ rõ để các địa phương có thể thống nhất cách hiểu, dễ hiểu và thực hiện, mà để giải thích luật chỉ có Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới có thẩm quyền giải thích luật.
Do đó, HoREA đã có văn bản đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành xem xét, giải thích luật đối với nội dung tại Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 để các địa phương thống nhất cách hiểu, dễ thực thi cũng như để người dân có quyền yên tâm, có thêm thời gian một năm rưỡi để chuẩn bị tài chính cũng như thực hiện xin cấp sổ đỏ và sổ hồng.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, bảng giá đất theo Luật Đất đai 2013 trên địa bàn TP được ban hành theo quyết định 02 bị khống chế bởi khung giá đất được Chính phủ ban hành theo nghị định số 96. Bảng giá đất theo Luật Đất đai 2013 trên địa bàn TP được ban hành theo quyết định 02 chưa cập nhật giá tái định cư đã phê duyệt.
Theo quy định của Luật Đất đai 2024 thì trường hợp chưa có giá đất trong bảng giá đất thì phải bổ sung bảng giá đất để làm căn cứ tính tiền sử dụng đất cho người được bố trí tái định cư.
Bên cạnh đó, Luật Đất đai 2024 không quy định phương pháp áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất để xác định giá đất cụ thể đối với các khu đất có giá trị theo bảng giá đất dưới 30 tỉ đồng.
Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng việc điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất trên bàn TP theo quy định tại khoản 1 điều 257 Luật Đất đai 2024 là cần thiết.
Về phía các chuyên gia cho rằng, xây dựng bảng giá đất rất quan trọng, việc tăng giá trong bảng giá đất cần được xem xét kỹ, cân nhắc từng yếu tố bởi nó không chỉ tác động đến người dân, doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng lớn đến môi trường đầu tư.
Luật Đất đai 2024 cũng đã cho các địa phương sử dụng bảng giá đất cũ đến ngày 31-12-2025, do vậy TP.HCM không nên vội vàng ban hành bảng giá điều chỉnh mới.