Khánh Hòa: Đã có phép thử cho các dự án triền đồi, sườn núi

Theo đó, văn bản “khẩn” của Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ký, tiếp tục là một lời cảnh báo đối với các chủ đầu tư đã và đang triển khai xây dựng các dự án trên triền đồi, sườn núi có nguy cơ sạt lở, không đảm bảo an toàn. Mặc khác, đây cũng chính là lời cảnh tỉnh cho những nhà đầu tư, người mua nhà tại các dự án không đảm bảo an toàn, hiểm họa trên đồi núi.

Đua nhau lên núi làm dự án

Cảnh tỉnh không phải là thừa khi dự án Khu nhà ở cao cấp Hoàng Phú (thuộc núi Cô Tiên, phường Vĩnh Hòa) sạt lở khiến cả gia đình 4 người của một thầy giáo chết thảm và 9 ngôi nhà bị cuốn trôi trong sáng 18/11/2018. Hay tại thôn Thành Phát, xã Phước Đồng, Nha Trang cũng đã có 7 người chết khi xảy ra thảm họa sạt lở núi và cạnh đó cũng có 2 dự án đang triển khai trên sườn núi. Lúc đó, dư luận đặt câu hỏi, còn những dự án nào trên đồi núi đang uy hiếp đến cuộc sống, tính mạng của người dân?

Tại khu vực núi Cô Tiên, theo thống kê sơ bộ từ Sở KH-ĐT, có khoảng 20 dự án được thỏa thuận địa điểm, cấp giấy chứng nhận đầu tư hoặc giấy phép xây dựng. Có thể kể đến: KDC Hồ Vĩnh Hòa có diện tích 12,48ha; Khu biệt thự Incomex rộng 32ha; Khu biệt thự Đường Đệ rộng 2,66ha; Khu biệt thự Kim Vân Thủy rộng gần 2ha; Khu biệt thự sinh thái vườn đồi Bãi Tiên rộng hơn 3ha; Khu Liên hợp biệt thự sinh thái, dịch vụ du lịch và công viên bãi tắm rộng 32,28ha; Khu đô thị mới Green Hill Villas rộng 49,5ha… Hầu hết các dự án đều có mục tiêu làm nhà ở, phân lô bán nền; trong đó có những dự án chỉ rộng 2 - 3ha nhưng vẫn được cấp phép. Đến nay, một số dự án đang triển khai, chặt cây, đào núi.

Tại phía Nam TP Nha Trang, hàng loạt dự án đã được phê duyệt tại khu vực núi Chụt, thuộc 2 phường Vĩnh Nguyên và Vĩnh Trường. Lãnh đạo phường Vĩnh Nguyên cho biết, khu vực núi Chụt đang tiếp tục có một số nhà đầu tư khảo sát để mở dự án. Tại phường Vĩnh Trường, dự án Ocean View Nha Trang cũng được san ủi hơn 7,2ha khu vực đồi núi, khoét sâu vào vách đá. Dự án Champa Legend Resort & Spa phía Nam núi Chụt cũng đang triển khai. Ở khu vực núi Hòn Ông của xã Phước Đồng, có dự án 61 biệt thự Nha Trang - Sea Park rộng 7,7ha, cũng đang được thi công; gần đó là dự án khu biệt thự vườn đồi Thanh Trúc, chiếm diện tích 9ha….

Phá vỡ quy hoạch?

Khi mà mọi người dân, thậm chí Chủ đầu tư đang ùa nhau lên núi xây nhà, làm dự án trong thế chủ quan, thậm chí là bất chấp nguy hiểm thì cơn bão cuối năm 2018 làm một phép thử và cũng là lời cảnh tĩnh cho mọi người. Và thầm nghĩ nếu không có cơn bão đó, bao nhiêu dự án được cấp và xây dựng thì hậu quả sau đó nhiều năm không ai có thể lường trước được.

Nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay các dự án trên đồi tại Nha Trang được cấp phép khá dễ dàng, nếu không nói là tùy tiện. Trong khi, loại dự án trên đồi rất phức tạp, nhạy cảm vì dễ gây ra tai nạn cho khu vực dân cư xung quanh. Ngoài ra, các dự án đồi núi đều là nơi có nhiều thảm thực vật, rừng phòng hộ hiện hữu, cần được gìn giữ. Mọi tác động vào đây cần được thẩm định từ nhiều phía, nhiều cơ quan, tổ chức độc lập và thậm chí cần có sự đánh giá tác động môi trường từ cơ quan trung ương. Nhưng thực tế, nhiều dự án đồi núi tại Khánh Hòa đang “ngó lơ” các điều này.

Bởi theo kiến trúc sư Nguyễn Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư tỉnh Khánh Hòa, các dự án này đều phải được công khai góp ý của nhiều hội, cơ quan chuyên môn, nhưng từ trước đến nay, các dự án trên đồi không hề được lấy ý kiến của hội kiến trúc sư tỉnh. “Sau khi mọi chuyện xảy ra, cơ quan chức năng của tỉnh có gửi hồ sơ nhờ xem xét, cho ý kiến một số dự án như dự án trên núi Cô Tiên, nhưng đây là chuyện đã rồi, quy trình ngược, rất khó hiểu”, kiến trúc sư Nguyễn Hoàng bày tỏ.

Còn theo Kiến trúc sư Nguyễn Văn Lộc, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Khánh Hòa, nguyên Giám đốc Sở Xây dựng Khánh Hòa, vị trí TP Nha Trang như là một thung lũng, bốn bề được bao bọc bởi các dãy núi cao, khá nhạy cảm trong quy hoạch. Rất nhiều dự án đua nhau lên tầng cao, núi cao để làm nhằm có hướng đẹp, đã tác động vào thiên nhiên làm biến đổi địa chất, mất tính liên kết ổn định. Thậm chí, các dự án còn không phân định ranh giới, mọc lên lộn xộn khiến nhiều khu vực rừng phòng hộ bị phá vỡ, đất rừng bị xâm lấn làm đường, khi có mưa lớn rất dễ dẫn đến xói lở. “Hội Kiến trúc sư Khánh Hòa đã nhiều lần cảnh báo về điều này, nhất là dự án có độ cao vượt chuẩn quy hoạch chung. Riêng các dự án trên núi, qua xem xét, chúng tôi thấy đều vi phạm, kể cả quy hoạch lẫn sử dụng đất vì đất ở đây được quy hoạch rừng và cây xanh ở khu vực đồi núi nhưng không hiểu sao cho làm dự án”, ông Lộc nhấn mạnh.

Theo quy hoạch chung điều chỉnh TP Nha Trang năm 2012 và tầm nhìn đến 2025 do Thủ tướng phê duyệt quy định rõ, hệ thống hạ tầng kỹ thuật đối với khu vực ven đồi núi chỉ được phép san nền cục bộ phục vụ xây công trình. Ngoài ra, các chủ đầu tư cần tôn tạo và trồng thêm cây xanh tại các sườn, đồi, dốc núi nhằm tăng độ che phủ, chống xói, trượt, lở núi. Tuy nhiên, hiện Khánh Hòa đã cho phép nhà đầu tư san ủi xây biệt thự, resort tràn lan lên tận đỉnh núi ở độ cao đến vài trăm mét, xâm phạm cả rừng phòng hộ.

Một điểm đáng chú ý, theo báo cáo của UBND TP Nha Trang mới đây, qua kiểm tra, rà soát các trường hợp hộ gia đình, cá nhân lấn chiếm đất đai, xây dựng công trình tại những khu vực quy định không được phép xây dựng (đặc biệt xây dựng trên các sườn đồi, núi cao), đã tổng hợp được 21 khu vực đã sạt lở và có nguy cơ sạt lở, trong đó xã Phước Đồng có 7 khu vực, phường Ngọc Hiệp có 3 khu vực, phường Vĩnh Hòa có 2 khu vực, xã Vĩnh Thái có 2 khu vực, xã Vĩnh Lương có 2 khu vực, các xã, phường: Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Hải, Vĩnh Trường, Vĩnh Nguyên, mỗi địa phương có 1 khu vực.