Khi chính quyền 2 cấp “vào nhịp” ở Như Quỳnh (Hưng Yên)

Những ngày cuối tháng 9/2025, trong hành trình tìm hiểu về vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, phóng viên có dịp trở lại xã Như Quỳnh, tỉnh Hưng Yên. Vùng đất vừa được sắp xếp lại địa giới từ thị trấn Như Quỳnh, các xã Tân Quang, Lạc Hồng, Trưng Trắc và một phần xã Đình Dù đang trở thành điểm nhấn đặc biệt, với không khí phát triển kinh tế - xã hội sôi động bậc nhất của tỉnh Hưng Yên.

Hướng tới trở thành phường năm 2030

Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Đinh Hồng Quyên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Như Quỳnh thẳng thắn nhìn nhận: “Việc sáp nhập 5 đơn vị hành chính cũ khiến địa phương gánh áp lực dân số lớn (hơn 77 nghìn người, chưa bao gồm dân số biến động cơ học - PV), kèm theo đó là dòng doanh nghiệp đổ về ngày một dày, lưu lượng phương tiện qua địa bàn tăng mạnh”.

Song, chính “độ nén” ấy tạo nên một nhịp phát triển hiếm thấy: tỷ trọng công nghiệp đã đạt tới 83%, nông nghiệp chỉ còn 2%, phần còn lại là thương mại, dịch vụ. Trên bản đồ kinh tế, Như Quỳnh hiện diện với một phần KCN Phố Nối A đang hoạt động, các cụm công nghiệp Minh Khai 1, 2, 3 đã hình thành, cụm công nghiệp Lạc Đạo đang triển khai xây dựng; riêng Tân Quang tuy trước mắt là khu sản xuất tập trung, xã tiến tới đề nghị tỉnh sớm thành lập thành cụm công nghiệp để gia tăng nguồn lực sản xuất.

Cấu trúc kinh tế ấy, nếu nhìn kỹ, đồng nghĩa với nhu cầu hạ tầng đô thị, nhà ở công nhân, dịch vụ hậu cần và đặc biệt là quản trị môi trường sẽ tăng theo cấp số nhân - nơi chính quyền phải đi trước một bước.

Từ nền tảng đó, nhiệm kỳ 2025-2030, xã Như Quỳnh xác định mục tiêu đẩy mạnh phát triển đô thị gắn với nâng cao chất lượng sống của nhân dân. Hàng loạt nhiệm vụ được đặt ra: chỉnh trang đô thị, xây dựng điểm đỗ xe tập trung, triển khai hệ thống thu gom nước thải sinh hoạt và rác thải đạt tỷ lệ 95% mỗi ngày, phát triển công viên, điểm vui chơi, mảng xanh… nhằm đảm bảo môi trường sống văn minh, sạch đẹp.

Song song đó, công tác an sinh xã hội được quán triệt như mạch ngầm bền bỉ: chăm lo người có công, nâng đỡ các gia đình khó khăn, để nhịp phát triển không bỏ ai lại phía sau.

Trên bình diện kinh tế, xã kiên định phát triển khu vực tư nhân theo Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị: tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh thành lập mới, tiếp cận mặt bằng minh bạch, qua đó chuyển “nhiệt” sản xuất thành tăng trưởng bền vững.

Ông Quyên nhấn mạnh, đến năm 2030, Như Quỳnh phấn đấu cơ bản hoàn thành các tiêu chí để trở thành phường văn minh đô thị, một trung tâm phát triển năng động, xứng tầm vị trí địa kinh tế trọng điểm của Hưng Yên.

Cơ bản hoàn thiện mô hình chính quyền mới

Được thành lập từ ngày 01/7/2025, chỉ sau ba tháng vận hành, Như Quỳnh đã nhanh chóng khắc phục những vướng mắc ban đầu. Ông Đỗ Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND xã cho biết, Như Quỳnh luôn bám sát chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh để triển khai cơ chế thu hút đầu tư, tạo mặt bằng sản xuất, tháo gỡ thủ tục thành lập doanh nghiệp; chính sách tiếp cận vốn, giải phóng mặt bằng được thiết kế như “đường băng” cho kinh tế tư nhân cất cánh.

Ở một địa bàn mà “được phục vụ nhân dân, doanh nghiệp là niềm vui”, điều đáng kể là cả hệ thống chính trị đều nhập cuộc theo tinh thần phục vụ.

Nhưng càng đi sâu vào vận hành, càng lộ ra những nút thắt cần được tháo gỡ. Ông Nguyễn Duy Phong, Phó Chủ tịch UBND xã, Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công mô tả áp lực khổng lồ sau sáp nhập, như: Trung tâm hiện chỉ là nơi tiếp nhận, không trực tiếp giải quyết; việc xử lý lệ thuộc vào các phòng chuyên môn và con dấu duy nhất của UBND xã, trong khi trung tâm lại cách xa trụ sở UBND. Hệ quả là những thủ tục cần tốc độ nhanh như chứng thực, công chứng dễ bị “kẹt” ở khâu đóng dấu. Từ 01/7 đến 14/9, xã tiếp nhận và xử lý 7.324 hồ sơ, trong đó 4.395 hồ sơ là chứng thực, buộc UBND xã phải bố trí 03 lãnh đạo “thường trực” ký văn bản chứng thực, công chứng hằng ngày, ảnh hưởng trực tiếp đến điều hành.

Gánh việc còn nặng thêm khi mỗi ngày xã tiếp nhận lượng lớn yêu cầu xác nhận không nằm trong danh mục thủ tục hành chính, như xác nhận sử dụng điện, xác nhận mối quan hệ, xác nhận đăng ký tạm trú,… nhưng vì tinh thần phục vụ, cán bộ vẫn phải xử lý chu đáo.

Một bất cập khác đến từ môi trường giao dịch: nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp vẫn đòi hỏi bản sao y chứng thực trên giấy, chưa chấp nhận bản điện tử qua dịch vụ công trực tuyến; điều này kéo dài thời gian và làm “lệ thuộc chữ ký tay”.

Ông Nguyễn Duy Phong cho rằng: “Ở góc độ quản lý nhà nước, những vướng mắc như chỉ có một con dấu, khoảng cách xa giữa Trung tâm và trụ sở UBND xã, hay thói quen yêu cầu hồ sơ giấy của một số cơ quan, doanh nghiệp đang trở thành trở ngại lớn trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính. UBND xã Như Quỳnh kiến nghị các tổ chức, doanh nghiệp sớm từ bỏ thói quen này, chấp nhận bản sao chứng thực điện tử để giảm tải áp lực cho chính quyền và tạo thuận lợi hơn cho người dân”.

“

Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Như Quỳnh đề nghị Đảng ủy và UBND xã báo cáo, kiến nghị cấp trên sớm có cơ chế cho phép: khi đã ủy quyền chứng thực cho Phó Giám đốc Trung tâm thì được sử dụng trực tiếp con dấu của Trung tâm. Như vậy, hồ sơ sẽ được tiếp nhận – giải quyết – trả kết quả ngay tại chỗ, rút ngắn đáng kể thời gian chờ đợi cho người dân.

Lĩnh vực đất đai cũng không kém phần nan giải. Ông Đoàn Ngọc An, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công cho biết, đa số hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu đều phức tạp: nguồn gốc sử dụng đất, diện tích biến động theo thời gian, tranh chấp đất đai, phân chia di sản thừa kế… UBND xã buộc phải dành đủ thời gian xác minh để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ pháp luật. Thêm vào đó, khâu nộp thuế (tiền sử dụng đất) giữa trực tiếp và trực tuyến chưa thật sự đồng bộ, ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết.

Đặc biệt, tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai khu vực Văn Lâm, lượng hồ sơ tiếp nhận nhiều trong khi số lượng viên chức giải quyết còn hạn chế, dẫn tới độ trễ khi xử lý hồ sơ. Một số quy định và hướng dẫn chưa kịp thời, thủ tục mới, phân cấp còn thiếu hướng dẫn chi tiết, quy trình liên thông chưa đồng bộ, hệ thống đường truyền có lúc bị lỗi.

Ông Đoàn Ngọc An chia sẻ, mỗi bộ hồ sơ là một chuyện đời sống cụ thể. Hồ sơ nhiều, đồng nghĩa với tỷ lệ thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến lại thấp, cho thấy quản lý ở địa phương thời đô thị hóa nhanh chẳng hề đơn giản.

Dẫu vậy, Như Quỳnh đã khắc phục những khó khăn đó, vượt lên bằng những kết quả đáng ghi nhận: đứng Top đầu toàn tỉnh Hưng Yên (01/104 xã) về tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính. Đó không chỉ là con số, mà là thước đo năng lực tổ chức, tốc độ ra quyết định và tinh thần phục vụ của một bộ máy mới.

Từ áp lực dân số đông, hạ tầng giao thông quá tải cho đến áp lực thủ tục hành chính, Như Quỳnh đã biến khó khăn thành động lực để đi lên. Khi người dân cảm thấy hài lòng về chất lượng phục vụ, đời sống sinh hoạt được nâng cao, công viên và cây xanh nhiều hơn; doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh được tiếp cận mặt bằng thuận lợi, minh bạch, thì cũng là lúc Như Quỳnh tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành phường văn minh đô thị vào năm 2030, bằng những bước đi vững chắc của một chính quyền hai cấp đang dần hoàn thiện.