Gửi bình luận
Chuyên gia đánh giá, cần cố gắng nỗ lực rất nhiều trong những tháng cuối năm 2025 và giai đoạn 2026-2030, đặc biệt là tiêu dùng nội địa để có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng.
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% năm 2025 và hai con số trong giai đoạn tiếp theo 2026-2030, kích cầu tiêu dùng đóng vai trò vô cùng quan trọng, góp phần tăng trưởng kinh tế cần được quan tâm và đẩy mạnh để tiếp sức cho các doanh nghiệp. Để làm được điều này, cần có sự hỗ trợ của các bộ ngành để các chính sách đem lại những hiệu quả thực chất, giúp doanh nghiệp phục hồi “sức khỏe” trước khi bước vào thực hiện chu kỳ tăng thuế tiêu thụ đặc biệt sắp tới, đảm bảo tính đồng bộ, nhất quán của các quy định pháp luật.
Phát biểu tại Toạ đàm “Kích cầu tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế - góc nhìn từ ngành đồ uống”, chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Kiên, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc Hội nhận định, mặc dù các số liệu về kết quả 8 tháng đầu năm 2025 cho thấy có nhiều điểm sáng như chính sách khuyến khích đầu tư tư nhân theo Nghị quyết 68 bước đầu phát huy tác dụng; xuất khẩu tăng; thị trường tiêu dùng tăng khá nhờ dịp lễ lớn. Nhưng theo vị chuyên gia, sự phục hồi của sản xuất thiếu ổn định, lạm phát đang chịu nhiều áp lực; các động lực tăng trưởng chịu nhiều hạn chế, ràng buộc.
Cụ thể, bên cạnh đầu tư công và chi tiêu chính phủ được thúc đẩy mạnh mẽ nhằm đạt mục tiêu tăng GDP 8,25% - 8,5% các động lực còn lại còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, mặc dù tiêu dùng và sản xuất trong nước được kỳ vọng duy trì nhờ chính sách tiền tệ nới lỏng, nhưng động lực tăng trưởng chính của sản xuất Việt Nam vẫn dựa vào xuất khẩu.
Trong khi đó, xuất khẩu những tháng cuối năm, đối diện đồng thời nhiều thách thức. Sức mua suy yếu tại các thị trường chủ lực do kinh tế toàn cầu khó khăn và tồn kho hàng 2 hóa cao. Áp lực cạnh tranh gia tăng, khi nhiều quốc gia đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường thay thế trong bối cảnh gặp khó tại Mỹ.
Các phân tích của ông Kiên cho thấy Việt Nam cần phải cố gắng nỗ lực rất nhiều trong những tháng cuối năm 2025 và giai đoạn 2026-2030, đặc biệt là tiêu dùng nội địa để có thể đạt được mục tiêu như kỳ vọng.
Đồng quan điểm, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, các giải pháp rất cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân với mục tiêu kích cầu tiêu dùng nội địa thông qua các giải pháp về tiền tệ, tài khóa, các chính sách thương mại, đẩy mạnh các kênh phân phối, các chương trình khuyến mãi quốc gia,…
Tuy nhiên, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, ngành đồ uống có nhiều đặc thù trong đó có các sản phẩm đồ uống có cồn (rượu, bia) bị hạn chế kinh doanh, không được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2%, hiện nay đang được kéo dài thêm tới hết năm 2026 theo Nghị quyết 204/2025/QH15, Chính phủ ban hành Nghị định 174/2025/NĐ-CP về giảm 2% thuế giá trị gia tăng (GTGT), nhưng loại trừ nhóm sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế TTĐB. Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.
“Thời gian gần đây, ghi nhận một số vướng mắc có thể ảnh hưởng tới việc kích cầu tiêu dùng là chính sách liên quan tới các hộ kinh doanh, là một trong những kênh phân phối hàng hóa truyền thống quan trọng và vướng mắc về chính sách giảm thuế GTGT 2% đối với mặt hàng nước giải khát có đường trên 5g/100ml trong năm 2026 mà theo các doanh nghiệp, chính sách này cho thấy sự không đồng bộ nhất quán với chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt trong bối cảnh các mặt hàng này bắt đầu phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) từ 1/1/2027”, ông Đậu Anh Tuấn chia sẻ.
Đồng thời cho biết ngày 7/9 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp với Hội đồng Tư vấn chính sách về: Ổn định kinh tế vĩ mô, kích cầu tiêu dùng, chính quyền địa phương 2 cấp, đưa ra những định hướng chính sách tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong thời gian tới.
Do đó, Phó Tổng thư ký VCCI nhận định, kích cầu từ các chính sách tài khoá là giải pháp quan trọng (trong bối cảnh dư địa từ giải pháp tiền tệ đã không còn) chẳng hạn như các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh, giải pháp nào có thể thực hiện được ngay thì quan tâm giải quyết như cho phép mặt hàng “nước giải khát theo TCVN có hàm lượng đường trên 5g/100ml” tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2026, tạo đà tăng trưởng và phục hồi cho ngành nước giải khát trước giai đoạn trước khi bắt đầu chịu thuế TTĐB từ 1/1/2027.
Phân tích kỹ hơn từ góc độ doanh nghiệp ngành nước giải khát, bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký của Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam cho biết, khối lượng sản xuất bia, nước giải khát của cả nước trong năm 2024 đạt 7,14 tỷ lít, giảm 9,21% so với năm 2023 (khối lượng sản xuất năm 2023 đạt 7,86 tỷ lít, giảm 46,52% so với năm 2022). Chủ yếu phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Theo thông tin mà Viện nghiên cứu đồ uống tổng hợp, tăng trưởng toàn ngành đã có dấu hiệu suy giảm/tăng trưởng âm và dấu hiệu này trở nên rõ rệt hơn trong năm 2025. Cụ thể, tăng trưởng toàn ngành giai đoạn 2019–2022 tỉ lệ đạt 3.2% nhưng đến giai đoạn 2022–2024, tăng trưởng chậm lại còn 1.0%, phản ánh sự suy yếu rõ rệt của sức mua và nhu cầu tiêu dùng và tới Tháng 7/2025: Tăng trưởng âm -7.8% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu sự chuyển dịch từ tăng trưởng chậm sang suy giảm thực sự.
Ngoài ra, khung pháp lý cũng có nhiều thay đổi đáng kể, đặc biệt trong các lĩnh vực bảo vệ môi trường, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), và việc tăng thuế GTGT đối với đường từ 5% lên 10%, đã tạo thêm gánh nặng về chi phí tài chính lớn cho cộng đồng doanh nghiệp. Thách thức khó khăn lại càng thêm chồng chất hơn khi từ 1/1/2027, thuế TTĐB đối với nước giải khát có đường sẽ chính thức được áp dụng với thuế suất 8% và tăng lên 10% từ 1/1/2028. Mặc dù sắc thuế chưa có hiệu lực, nhưng ngay từ thời điểm hiện tại, doanh nghiệp trong ngành đã phải bước vào giai đoạn chuẩn bị để thích ứng với sắc thuế này.
Các hoạt động như nghiên cứu, điều chỉnh công thức sản phẩm theo hướng giảm đường, xây dựng lại kế hoạch sản xuất - kinh doanh, định giá, chiến lược phân phối và truyền thông định vị sản phẩm phù hợp với xu hướng tiêu dùng đều đòi hỏi chi phí đầu tư lớn, trong khi khả năng hồi vốn là rất bấp bệnh do thị trường chưa phục hồi. Từ thực tế trên, có thể thấy năm 2025 là một năm khó khăn đối với ngành nước giải khát, và giai đoạn 2026 - 2027 tiềm tàng nhiều thách thức hơn khi chính sách thuế TTĐB được triển khai. Những tác động này không chỉ giới hạn trong phạm vi doanh nghiệp, mà còn ảnh hưởng rộng tới kinh tế vĩ mô và đời sống xã hội.
Do đó, bà Vân Anh đã đưa ra những kiến nghị, đề xuất rất cụ thể để có thể khoan thư sức doanh nghiệp ngành đồ uống, hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng thúc đẩy kích cầu tiêu dùng nội địa là xem xét nhắc mở rộng chính sách giảm thuế GTGT 2% cho các mặt hàng đồ uống đến hết năm 2027; Giảm, hoãn, miễn một số phí và lệ phí ; Giãn lùi thực hiện thuế TTĐB; Phối hợp, giải quyết vấn nạn rượu thủ công, bia giả, nhái, kém chất lượng; Cắt giảm điều kiện kinh doanh; giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp.
