Chính phủ cho rằng việc tăng vốn điều lệ là cần thiết, giúp VEC phát huy vai trò nòng cốt trong đầu tư, vận hành và khai thác hệ thống cao tốc quốc gia.
Chính phủ vừa có Tờ trình số 50/TTr – CP gửi Quốc hội về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 – 2026 của Công ty mẹ - VEC.
Cụ thể, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép sử dụng số vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ GTVT để đầu tư dự án số tiền 36.689 tỷ đồng, trong đó 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước, 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách nhà nước, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát ngân sách nhà nước cho dự án Nội Bài - Lào Cai và Cầu Giẽ - Ninh Bình, để chuyển thành cấp vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.
Chính phủ cũng kiến nghị Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ VEC giai đoạn 2024-2026 là 38.251 tỷ đồng, bao gồm 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước (vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ GTVT để đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư và đã được giải ngân).
Về căn cứ pháp lý xác định khoản tiền vốn 36.689 tỷ đồng là nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước, Bộ GTVT đã có ý kiến số tiền mà Bộ này giao kế hoạch vốn đầu tư công cho các dự án của VEC đã được giải ngân, được Kho bạc Nhà nước kiểm soát, phần vốn vay lại chuyển thành cấp phát đã được Bộ Tài chính đối chiếu, xác nhận.
Như vậy, số tiền 36.689 tỷ đồng thuộc nguồn vốn đầu tư công, cụ thể là nguồn ngân sách Nhà nước chi cho đầu tư công theo Luật đầu tư công.
Theo đánh giá của Chính phủ, vốn điều lệ Công ty mẹ - VEC rất thấp (1.115 tỷ đồng) so với quy mô đầu tư (khoảng 108.865 tỷ đồng). Do đó VEC gặp khó khăn trong việc huy động các nguồn vốn để đầu tư các dự án đường bộ cao tốc, đảm bảo hoàn thành Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035 (nhu cầu vốn đầu tư giai đoạn 2021-2025 là 14.890 tỷ đồng, giai đoạn 2026-2030 là 17.053 tỷ đồng), đặc biệt đối với nguồn vốn có chi phí sử dụng vốn thấp như nguồn vốn vay thương mại, phát hành trái phiếu công trình.
Mặt khác, ghi nhận vốn góp của chủ sở hữu Nhà nước thông qua giá trị tài sản hình thành từ hoạt động đầu tư, tăng cường phát huy hiệu quả nguồn vốn nhà nước đầu tư, tạo điều kiện cho VEC phát triển bền vững; tăng cường năng lực tài chính, đảm bảo thực hiện cam kết với khách hàng, đối tác tài chính.
Trong trường hợp được Quốc hội cho phép bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 – 2026 như Nghị quyết số 19, Công ty mẹ - VEC sẽ có số vốn điều lệ là 39.366 tỷ đồng.
Việc bổ sung vốn điều lệ còn giúp VEC nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng, đảm bảo cơ sở thực hiện khấu hao, hạch toán kế toán đối với tài sản là đường bộ cao tốc, phát huy vai trò nòng cốt/dẫn dắt trong hoạt động đầu tư/quản lý khai thác vận hành đường bộ cao tốc.
Chính phủ đánh giá VEC là doanh nghiệp Nhà nước hoạt động hiệu quả với tổng doanh thu hơn 20.556 tỉ đồng trong giai đoạn 2021-2023, lợi nhuận trước thuế đạt 3.469 tỉ đồng, nộp ngân sách 2.015 tỉ đồng và không có nợ quá hạn. Kết quả sản xuất kinh doanh, khả năng trả nợ và cấu trúc tài chính của VEC chuyển biến tích cực.
VEC là doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn, tạo động lực phát triển nhanh cho các ngành, lĩnh vực khác và nền kinh tế; đang hoạt động có hiệu quả nhưng vốn điều lệ thấp, không đảm bảo thực hiện ngành nghề kinh doanh chính đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt…
Được biết 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư gồm: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài – Lào Cai, TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, Đà Nẵng – Quảng Ngãi và Bến Lức – Long Thành.