Gửi bình luận
Từ năm 2017 đến nay, Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII) của Việt Nam được cải thiện đáng kể.
Năm 2023, Việt Nam được xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế, tăng 13 bậc kể từ vị trí thứ 59 năm 2016. Trong đó, Việt Nam tiếp tục có sự cải thiện thứ hạng đầu vào của đổi mới sáng tạo, tăng 2 bậc so với năm 2022 (từ vị trí 59 lên 57); đầu ra của đổi mới sáng tạo tăng 1 bậc so với năm 2022 (từ vị trí 41 lên 40).
Việt Nam cũng ngày càng có vai trò lớn trong ngành công nghệ phần mềm thế giới, khi liên tục cải thiện thứ hạng và lọt Top 30 thế giới về gia công phần mềm. Các doanh nghiệp chủ yếu làm gia công phần mềm hoặc chỉ thực hiện một số công đoạn theo đơn đặt hàng của nước ngoài trước đây đã chuyển hướng ra thị trường nước ngoài, tư vấn dịch vụ, sáng tạo nội dung.
Thuận lợi rất lớn là xu thế chuyển dịch cơ cấu đầu tư sang công nghệ số đang ngày càng rõ ràng, với sự quan tâm đầu tư vào ngành công nghiệp công nghệ số Việt Nam của các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Một số doanh nghiệp dịch vụ nội địa có nguồn vốn đã chủ động đầu tư vào lĩnh vực công nghệ số. Doanh nghiệp công nghệ lớn nước ngoài cũng đang quan tâm mua cổ phần của các doanh nghiệp Việt Nam.
Các nhà đầu tư khởi nghiệp trên thế giới cũng hướng sự quan tâm đến doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam, trong đó có các nhà đầu tư đến từ các quốc gia lớn như Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Tuy nhiên, các cơ hội cũng đi kèm thách thức. Để vượt thách thức và phát triển ngành công nghiệp công nghệ số bền vững, cần có sự phối hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức giáo dục nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu thị trường.
Theo đó, các giải pháp để phát triển ngành công nghiệp công nghệ số, bao gồm: Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý và chính sách phát triển công nghiệp công nghệ số. Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số 2025 đang tạo hành lang cho doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, thí điểm đổi mới sáng tạo.
Đồng thời, chú trọng vấn đề ưu đãi đầu tư, thủ tục đầu tư, chính sách, ưu đãi thuế, các chương trình hỗ trợ tài chính cho các dự án đổi mới sáng tạo, và các chính sách liên quan khác.
Thứ hai, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ số; trong đó lưu ý để thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cần tăng cường liên kết giữa các chủ thể trong hệ sinh thái nhằm xây dựng một mô hình hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo mở, chuyên sâu và bền vững; kết nối chặt chẽ mối quan hệ trụ cột ba nhà: Nhà nước, nhà doanh nghiệp, nhà trường.
Thứ ba, chú trọng và nâng cao vai trò Nhà nước là bên đặt hàng, tạo ra nhu cầu lao động, tạo ra cơ chế, chính sách để hệ thống giáo dục, đặc biệt là lĩnh vực phục vụ cho CMCN 4.0 và đổi mới sáng tạo phát triển, tạo ra nhu cầu sử dụng lao động và sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển giúp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Nhà nước định hướng phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam, phấn đấu từng bước làm chủ công nghệ, chủ động thiết kế, chế tạo các sản phẩm, chủ động trong sáng tạo các dịch vụ, giải pháp, mô hình kinh doanh mới, hợp tác nhưng không phụ thuộc vào các doanh nghiệp công nghệ nước ngoài. Doanh nghiệp Việt Nam có thể làm chủ công nghệ số và phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới liên quan đến AI, IoT, BigData, điện toán có thể, 5G và mạng thế hệ tương lai.
Với cách tiếp cận mở, vận dụng sáng tạo, cho phép thí điểm đối với những vấn đề thực tiễn mới đặt ra; chấp nhận rủi ro, đầu tư mạo hiểm và độ trễ trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp số tại Việt Nam kỳ vọng sẽ sớm có bước tiến vượt bậc.
