Lĩnh vực sản xuất của Việt Nam chịu ảnh hưởng từ COVID-19 như thế nào?

Theo khảo sát chỉ số PMI mới nhất vừa được Nikkei công bố ngày 2/3, virus SARS-CoV-2 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trong tháng 2/2020 với sự sụt giảm cả về sản lượng, số lượng đơn đặt hàng và số lượng việc làm cùng giảm. Trong khi đó, tình trạng khan hiếm hàng hóa Trung Quốc đã tạo áp lực tăng giá cả đầu vào, và các công ty phải tự gánh chịu chi phí bổ sung vì không thể tăng giá bán hàng.

Số lượng đơn đặt hàng mới giảm

Theo đó, chỉ số Nhà quản trị mua hàng PMI ngành sản xuất của Việt Nam đã giảm từ mức 50,6 điểm của tháng trước xuống dưới ngưỡng 50 điểm trong tháng 2, báo hiệu sự suy giảm các điều kiện kinh doanh. Kết quả này cho thấy lần giảm đầu tiên trong hơn bốn năm qua.

Một nhân tố chính dẫn đến sự suy giảm các điều kiện kinh doanh là sản lượng đã giảm đáng kể trong tháng 2/2020. Các thành viên nhóm khảo sát cho rằng dịch COVID-19 đã làm sản lượng giảm với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 6/2013.

Dịch bệnh do virus này cũng có tác động tiêu cực lên nhu cầu trong tháng 2. Số lượng đơn đặt hàng mới giảm lần đầu tiên kể từ tháng 11/2015 mà một phần là do giảm doanh thu xuất khẩu mới.

Một số người trả lời khảo sát nhắc đến số lượng đơn đặt hàng mới từ Trung Quốc giảm khi giải thích về sự sụt giảm của hoạt động thương mại quốc tế.

Tình trạng nhu cầu yếu đi đã làm các công ty sản xuất phải giảm hoạt động mua hàng vào thời điểm giữa quí I. Đây là lần giảm đầu tiên trong hơn 4 năm và là mức giảm đáng kể trong lịch sử chỉ số.

Kết quả này chịu tác động của sự suy giảm ở cả hai tiểu lĩnh vực là hàng hóa tiêu dùng và hàng hoá trung gian.

Việc làm giảm khi mối lo dịch bệnh lan rộng

Trong tình trạng lo sợ sự lây lan của virus corona, việc làm trong lĩnh vực sản xuất của Việt Nam đã giảm trong tháng 2. Đây là lần giảm đầu tiên trong 4 tháng và là mức giảm nhanh nhất trong hơn 6,5 năm. Hàng hóa đầu tư cơ bản là tiểu lĩnh vực khảo sát duy nhất có số lượng nhân công tăng.

Virus SARS-CoV-2 cũng ảnh hưởng tiêu cực lên chuỗi cung ứng trong kì khảo sát mới nhất. Hiệu quả hoạt động của người bán hàng đã suy giảm ở mức mạnh nhất kể từ tháng 6/2014. Tất cả ba tiểu lĩnh vực được khảo sát đều có thời gian giao hàng chậm hơn. 

Về chi phí, tình trạng khan hiếm hàng hóa đầu vào thiết yếu đã làm gánh nặng chi phí tăng trong tháng 2.

Đây là lần giảm đầu tiên trong ba tháng và mức giảm chung là vừa phải. Hàng hóa đầu tư cơ bản là tiểu lĩnh vực khảo sát duy nhất có giá cả đầu ra tăng.

Cuối cùng, các công ty đã lạc quan về triển vọng kinh doanh trong 12 tháng tới dựa trên những kỳ vọng cải thiện nhu cầu. Tuy nhiên, mức độ lạc quan đã giảm thành mức thấp nhất trong lịch sử chỉ số do lo ngại về tác động kéo dài của COVID-19.

Bình luận về dữ liệu khảo sát PMI ngành sản xuất Việt Nam, Andrew Harker, Phó Giám đốc tại IHS Markit, công ty thu thập kết quả khảo sát, cho biết, virus corona đã ảnh hưởng nghiêm trọng lên lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trong tháng 2, cả ở phía cung và phía cầu. Đầu tiên, sự kết hợp giữa tình trạng giảm xuất khẩu đi Trung Quốc và sự lo sợ dịch bệnh trong nước đã làm suy giảm điều kiện kinh doanh, và đây là lần suy giảm đầu tiên trong bốn năm.

Trong khi đó, các công ty đã gặp khó khăn trong việc nhập hàng hóa đầu vào thiết yếu từ Trung Quốc trong bối cảnh dịch bệnh, từ đó tạo áp lực tăng chi phí đầu vào. Tình trạng này, cùng với nhu cầu giảm và kéo theo là giá cả đầu ra giảm, đã tạo áp lực lên biên lợi nhuận.