Luật Quản lý thuế sẽ được sửa đổi toàn diện để thay thế Luật Quản lý thuế năm 2019

Phát biểu tại Hội thảo, ông Mai Xuân Thành – Cục trưởng Cục Thuế cho biết, sau hơn 5 năm thực hiện, Luật Quản lý thuế năm 2019 là cơ sở pháp lý quan trọng và có phạm vi tác động trên cả nước đối với toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh của các tổ chức, cá nhân. Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, việc hoàn thiện thể chế, đặc biệt là thể chế quản lý thuế, trở thành một trong những nhiệm vụ cấp bách và có ý nghĩa then chốt.

Thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội với những biến đổi nhanh chóng, đặc biệt là sự bùng nổ của nền kinh tế số với những loại hình kinh doanh mới, xu thế số hóa giao dịch, yêu cầu chuyển đổi số quốc gia, yêu cầu cải cách cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho người nộp thuế đã đặt ra yêu cầu phải sửa đổi Luật Quản lý thuế một cách toàn diện.

Theo ông Mai Xuân Thành, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ về đề xuất xây dựng dự án Luật Quản lý thuế (thay thế) để bổ sung vào chương trình lập pháp năm 2025. Chính phủ đã có Tờ trình số 620/TTr-CP ngày 4/7/2025 trình Ủy ban thường vụ Quốc hội về đề xuất xây dựng dự án Luật Quản lý thuế để bổ sung vào chương trình lập pháp năm 2025, trong đó dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV vào tháng 10 năm 2025.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đã có Công văn số 7960/BTC-CT ngày 06/6/2025 xin ý kiến các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức về hồ sơ chính sách của dự án Luật Quản lý thuế (thay thế).

“Đến nay, hồ sơ chính sách của dự án Luật đã được Bộ Tư pháp có ý kiến thẩm định. Theo tinh thần của hội nghị thẩm định thì định hướng Luật chỉ quy định những nội dung mang tính nguyên tắc đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, tạo khung căn cứ pháp lý để giao Chính phủ, Bộ Tài chính hướng dẫn những nội dung thuộc thẩm quyền và phạm vi chức năng, nhiệm vụ được phân công”, ông Mai Xuân Thành thông tin.

Cũng theo ông Mai Xuân Thành, thực hiện các chủ trương của Bộ Chính trị tại 4 Nghị quyết trụ cột (Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 59-NQ/TW, Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW), định hướng sửa đổi Luật Quản lý thuế lần này tập trung vào chuyển đổi số, hiện đại hóa và ứng dụng công nghệ trong quản lý thuế, chuyển đổi mô hình quản lý thuế theo chức năng sang mô hình quản lý theo đối tượng kết hợp chức năng nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu năng, hiệu lực, tăng cường quản lý đối với các mô hình kinh tế mới; cải cách triệt để công tác quản lý thuế, chuyển từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”, lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ. Thúc đẩy sự tuân thủ tự nguyện trên cơ sở phân loại mức độ tuân thủ pháp luật và mức độ rủi ro của người nộp thuế; đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính; tăng cường quản lý chống thất thu thuế.

Ông cũng cho rằng, Luật Quản lý thuế sẽ được sửa đổi toàn diện để thay thế Luật Quản lý thuế năm 2019. Để dự thảo Luật được trình Chính phủ báo cáo Quốc hội đảm bảo tính khả thi trong thực hiện, thể hiện được đúng chủ trương của Đảng, với tinh thần cầu thị và minh bạch trong quá trình xây dựng Luật, Bộ Tài chính đã mời các đại biểu tham dự từ các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu quốc hội TP HCM, các Bộ, ngành, Hiệp hội doanh nghiệp, các công ty kiểm toán, các tập đoàn, doanh nghiệp lớn.

“Chúng tôi mong muốn nhận được nhiều ý kiến trao đổi thẳng thắn, phản biện sâu sắc từ quý vị về hướng chính sách của dự thảo Luật đã phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, đã khắc phục được những bấp cập trong thực tiễn hay chưa. Các ý kiến phát biểu sẽ được Cục Thuế nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ để hoàn thiện hồ sơ báo cáo Bộ Tài chính, báo cáo Chính phủ”, ông Mai Xuân Thành phát biểu.

Ông Trần Quốc Thắng – Phó Tổng giám đốc Deloitte Việt Nam đánh giá, trong quá trình thực hiện Luật quản lý thuế năm 2019, Luật đã mang lại nhiều tác động tích cực, góp phần thúc đẩy môi trường kinh doanh phát triển, củng cố niềm tin của doanh nghiệp vào hệ thống chính sách thuế công bằng, minh bạch và hiệu quả.

Ông Thắng nhận thấy, sau hơn 5 năm áp dụng Luật Quản lý thuế năm 2019 đã phát huy nhiều tác dụng tích cực, giúp hiện đại hóa quản lý thuế, tăng tính minh bạch, kịp thời thích ứng với các thay đổi về chính sách và thực tiễn thị trường. Tuy nhiên, bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay xuất hiện nhiều vấn đề mới. Do đó, ông cho rằng, việc sửa đổi bổ sung điều chỉnh Luật quản lý lần này là cần thiết và kịp thời. Đồng thời, ông Thắng cũng góp ý 7 nội dung cụ thể như sau:

Một là, quy định chi tiết hơn việc khai bổ sung hồ sơ khai thuế. Xem xét bổ sung quy định cho phép doanh nghiệp được kê khai điều chỉnh đối với trường hợp khai bổ sung làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được khấu trừ, tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn đối với hồ sơ thuộc phạm vi, thời kỳ đã thanh tra, kiểm tra thuế nêu tại quyết định thanh tra, kiểm tra thuế. Việc kê khai điều chỉnh này được thực hiện theo quy định về kiểm tra lại.

Ngoài ra, người nộp thuế cần được tuyên truyền về các thay đổi này để chủ động rà soát hồ sơ khai thuế, nâng cao ý thức tuân thủ trong hoạt động kê khai, chủ động kiểm tra nội bộ để phát hiện sai sót sớm.

Hai là, làm rõ hơn cơ sở ấn định thuế đối với trường hợp vi phạm pháp luật về thuế. Cơ quan thuế tăng cường phổ biến, hướng dẫn và minh bạch hóa các căn cứ ấn định thuế để người nộp thuế hiểu rõ trách nhiệm, nghĩa vụ tuân thủ, đồng thời chuẩn bị tốt hồ sơ, số liệu khi có phát sinh các tình huống bị ấn định thuế.

Ba là, quy định rõ hơn về vai trò cơ quan thông tin, báo chí. Xem xét bổ sung hướng dẫn chỉ cho phép cơ quan báo chí sử dụng thông tin về thanh tra, kiểm tra, khiếu nại thuế khi có công văn chính thức từ cơ quan quản lý thuế và đúng phạm vi, yêu cầu chủ động của cơ quan này; kiểm soát chặt chẽ việc đưa tin, bình luận đảm bảo không xâm phạm quyền bí mật, quyền và lợi ích hợp pháp của người nộp thuế.

Bốn là, miễn thuế, miễn tiền chậm nộp và thời hạn giải quyết hồ sơ. Xem xét và bổ sung quy định không tính tiền chậm nộp trong giai đoạn chờ kết quả xét duyệt miễn, giảm thuế theo hiệp định quốc tế tại Khoản 5 Điều 49. Đồng thời, thúc đẩy cơ quan thuế rút ngắn và minh bạch quy trình giải quyết thủ tục, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người nộp thuế.

Năm là, kiểm tra thuế đối với giao dịch liên kết. Xem xét và bổ sung quy định: trong trường hợp kiểm tra thuế thông thường thì đoàn kiểm tra sẽ chưa kiểm tra các giao dịch liên kết. Các giao dịch liên kết được kiểm tra trong đợt kiểm tra thuế cho giao dịch liên kết.

Sáu là, quy định rõ hơn về thời hiệu kiểm tra lại: Xem xét bổ sung làm rõ thời hạn kiểm tra lại là 2 năm và trong phạm vi thời hiệu 10 năm về xử phạt truy thuế. Ngoài ra, ban soạn thảo xem xét bổ sung miễn tiền phạt, tiền chậm nộp đối với các khoản mục vi phạm được phát hiện ở lần kiểm tra thứ 2 mà đã được chấp nhận trong lần kiểm tra trước đó.

Bảy là, tính toán lại thuế tối thiểu toàn cầu trong trường hợp doanh nghiệp phát sinh số tiền thuế phải nộp do kiểm tra thuế thông thường. Xem xét bổ sung quy định: khoản thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh thêm trong quá trình kiểm tra thuế của cơ quan thuế được bổ sung để tính toán lại thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp hiệu quả cho mục đích tính thuế tối thiểu toàn cầu.