Lùm xùm từ thiện: Khi chuyện không còn của riêng cá nhân nghệ sĩ

SÔNG HÀN• 21/09/2021 05:00

Cho đến thời điểm này, sự tranh cãi, thách đố kệch cỡm vẫn diễn ra song hành. Chuyện này chỉ có thể bạch hóa rõ ràng khi cơ quan chức năng, điều tra vào cuộc.

Thời gian gần đây phát sinh những tranh cãi nghi ngờ trong dư luận xoay quanh việc các nghệ sĩ đứng ra quyên góp từ thiện. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đang dự thảo bộ quy tắc ứng xử nghệ sĩ.

Đây là căn cứ để hình thành chuẩn mực đạo đức nghệ sĩ. Trong đó nhấn mạnh nghệ sĩ phải có trách nhiệm minh bạch trong hoạt động xã hội, từ thiện. Quy định này nhận được sự ủng hộ của đông đảo khán giả, dư luận trong thời điểm hiện nay.

Nhưng, trước khi quy định trên được chính thức thông qua thì hiện mạng xã hội vẫn đang xôn xao về việc nhiều nghệ sĩ nổi tiếng vướng vào những lùm xùm xung quanh chuyện công khai, minh bạch tiền từ thiện. Dẫn đến, hai phía tranh cãi nảy lửa, thậm chí thách đố, “lăng mạ” lẫn nhau.

Vợ chồng Công Vinh – Thủy Tiên đã livestream công bố 18.000 nghìn trang sao kê trước cửa Vietcombank

Vợ chồng Công Vinh - Thủy Tiên đã livestream công bố 18.000 nghìn trang sao kê trước cửa Vietcombank

Mới đây, Công Vinh – Thuỷ Tiên đã livestream trước cửa ngân hàng Vietcombank khi đi làm thủ tục sao kê (18.000 trang) đã thu hút được lượng người xem trực tiếp trên mạng xã hội rất đông, tới nửa triệu người. Sau ít phút livestream, Thuỷ Tiên và Công Vinh đưa toàn bộ sao kê ra xe và trở về nhà, tuyên bố sẽ khởi kiện và công khai minh bạch chuyện từ thiện.

Trước đó không lâu, sau khi Trấn Thành tung 1.000 trang sao kê, nhưng cư dân mạng đã soi từng chi tiết trong từng bản sao kê và nhận thấy một vài sự “khác lạ” so với các bản sao kê thông thường và cho rằng có sự “can thiệp”. Và thế là, một số lượng không nhỏ dân mạng đổ xô sang “tăng tương tác” cho Vietcombank…v..v.

Về bản chất, mục đích (đúng nghĩa) của việc sao kê là các nghệ sĩ chứng minh cho cộng đồng thấy rằng: Tất cả số tiền VÀO/RA trực tiếp từ số tài khoản kêu gọi quyên góp của anh ta một cách rõ ràng, minh bạch có sự xác nhận/bảo lãnh của ngân hàng trong thời đoạn yêu cầu; Cộng đồng tiếp cận, kiểm tra cũng như đánh giá các thông tin được cung cấp đó một cách dễ dàng, thuận tiện và chính xác.

Đối tượng của tài liệu sao kê này hướng đến là tất cả mạnh thường quân và cả cộng đồng, những người có vai trò theo dõi, giám sát những vấn đề cộng đồng liên quan.

Trấn Thành tung 1.000 trang sao kê và nhanh chóng

Trấn Thành tung 1.000 trang sao kê và nhanh chóng "gây bão" trên mạng xã hội

Có một điểm chung ở việc sao kê ở đây là ngay từ ngày đầu công bố, những giấy xác nhận này đã bị cộng đồng mạng đặt ra nghi vấn với những điểm bất thường trong các văn bản mà Thủy Tiên , Trấn Thành… cung cấp. Những giấy tờ xác nhận này chỉ là những văn bản chưa đủ giá trị pháp lý để chứng minh các khoản tiền thực hiện từ thiện.

Cá nhân Thủy Tiên chia sẻ trên trang cá nhân nói rằng: “Xem livestream các bạn thấy bao giờ đem tiền vào tụi mình cũng đưa chính quyền kiểm đếm tiền công khai trước mặt người dân và livestream. Sau khi phát xong chính quyền cùng Tiên xác nhận số tiền mặt dư hay thiếu và cùng kiểm đếm phiếu dư hay thiếu sau đó tiến hành ký biên bản xác nhận ngay tại chỗ ạ”.

Tuy nhiên, phía đại diện chính quyền địa phương nói ngược lại. Chẳng hạn, ông Trần Việt Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN huyện Triệu Phong - Quảng Trị khẳng định, địa phương chỉ lập danh sách những người được nhận tiền hỗ trợ gửi cho đoàn của Thủy Tiên, sau đó phối hợp với đoàn trong việc tổ chức chứ không trực tiếp kiểm đếm số tiền mà Thủy Tiên hỗ trợ bà con, cũng không ký biên bản gì.

Đáng chú ý, ông Đào Mạnh Hùng - Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Trị cho rằng, bản thân ông và địa phương rất cảm ơn tấm lòng của vợ chồng nữ ca sỹ vì đã hỗ trợ kịp thời cho người dân, nhưng ông thấy cách hỗ trợ của Thủy Tiên có phần hơi cảm tính và ông đã góp ý ngay tại thời điểm đó nhưng không được.

Theo đó, ông Hùng đã góp ý Thủy Tiên nên chuyển tiền cứu trợ vào quỹ của Ban cứu trợ địa phương rồi cùng địa phương lên phương án, sau đó ra kho bạc rút tiền ra và làm theo kế hoạch, hỗ trợ theo danh sách và có ký nhận của người dân. Qua hệ thống kho bạc sẽ kiểm soát được rất kỹ và minh bạch. Tuy nhiên, Thủy Tiên lại làm theo cách của mình. Do mỗi tổ chức, đơn vị có một cách làm riêng nên tỉnh cũng tôn trọng cách làm của Thủy Tiên.

Có lẽ thật khó trả lời chính xác cho từng trường hợp. Nhưng một điều không thể phủ nhận, đó là hầu hết các nghệ sĩ tham gia các hoạt động thiện nguyện trong thời gian qua chủ yếu chỉ là theo kiểu tự phát, tùy hứng, thiếu kế hoạch và đặc biệt là thiếu sự chuyên nghiệp.

Từ đó, họ sa lầy vào hỏi-đáp, tranh cãi, lời qua tiếng lại cho đến khi trở thành cái tên mà có làm gì đi nữa vẫn không xóa nhòa thái độ nghi hoặc từ khán giả. Mấu chốt của tiến trình vẫn nằm ở việc người nổi tiếng kêu gọi quyên góp đã mắc sai lầm hoặc sơ suất nào đó do thiếu chuyên nghiệp sau khi nhận tiền.

Rõ ràng, từ thiện là hoạt động có lý có tình. Người làm thiện nguyện có cái tình lớn lao đến đâu đi nữa vẫn cần cái lý để giữ cho cái tình bền vững trước dư luận thị phi. Tức là, nghệ sĩ Việt làm từ thiện cần rút kinh nghiệm cho bản thân từ trường hợp của người đi trước. Nghệ sĩ cũng là người bình thường, không nên ôm đồm mọi công đoạn của một hoạt động từ thiện.