Mô hình Airbnb gặp khó

Quý 2 năm 2024, Airbnb đạt mục tiêu doanh thu, nhưng không đạt kỳ vọng lợi nhuận, chủ yếu vì thuế thu nhập tăng. Ngày 6/8/2024, sau khi Airbnb thông báo báo cáo thu nhập, cổ phiếu của họ đã giảm 14%.

Tuy nhiên, điều khiến những nhà đầu tư lo ngại nhất là tình trạng thời gian đặt phòng trước đã bị rút ngắn trên toàn cầu, cũng như nhu cầu từ du khách Mỹ sụt giảm.

Mặc dù vậy, nếu xét một cách công bằng, thời gian đặt phòng trước trong năm 2024 lại có xu hướng giống năm 2019, thời điểm trước đại dịch. Trong khi đó, trong những năm 2022 đến 2023, thời gian đặt phòng Airbnb trước rất xa, bởi vì khách hàng rất khao khát được du lịch, họ dành thời gian lên kế hoạch để đảm bảo rằng mình “sẽ được đi”, và họ nhận được giá ưu đãi vì đặt sớm.

Xu hướng do dự không đặt phòng sớm của du khách hiện nay có thể là kết quả từ tình hình kinh tế bất ổn, chi tiêu tiêu dùng giảm và tỷ lệ thất nghiệp tăng. Một điểm khác biệt là trong đại dịch, người người nhà nhà đều giãn cách ở nhà, vậy nên khách hàng có thể cùng đặt vào cùng một thời điểm. Còn hiện nay, mỗi khu vực có một bối cảnh và một vấn đề riêng, vậy nên khách hàng không thể đặt phòng trước cùng một thời điểm.

Ở một mức độ nào đó, sự sụt giảm về thời gian đặt phòng trước đã được cân bằng nhờ “sự phát triển mạnh mẽ” của các đơn đặt hàng cận ngày. Chẳng hạn, hiện nay họ chưa nhận được các đơn đặt phòng vào Lễ Giáng sinh, nhưng điều đó không có nghĩa là khách không đặt, mà chỉ là khách chưa đặt.

Nếu khó khăn về thời gian đặt phòng trước của du khách là một điều Airbnb có thể tính toán được, thì những khó khăn về mặt pháp lý có lẽ là vấn đề khiến họ đau đầu hơn rất nhiều.

Đầu năm 2024, thành phố New York của Mỹ ban hành luật cấm các dịch vụ cho thuê căn hộ ngắn hạn, mô hình mà Airbnb đang hoạt động. Sau khi lệnh được ban hành, khoảng 15.000 căn hộ cho thuê ngắn hạn ở New York đã bay màu, chuyển sang hình thức kinh doanh cho thuê dài hạn từ 1 tháng trở lên.

Hoặc đảo Penang, Malaysia đã trở thành khu vực đầu tiên tại Đông Nam Á ban hành lệnh cấm các loại hình cho thuê lưu trú ngắn ngày như Airbnb vào tháng 5/2023. Chỉ những bất động sản thương mại như căn hộ dịch vụ hay một số loại hình văn phòng mới được phép cung cấp dịch vụ lưu trú ngắn hạn, nhưng phải đăng ký, đóng phí thường niên và được 75% cư dân trong tòa nhà đồng ý. Thời gian khai thác phòng lưu trú không quá 180 ngày mỗi năm.

Tại Việt Nam, Luật Nhà ở năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8 đã cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở. Hiện tại một số chung cư ở TP.HCM cũng ra quy định cấm các chủ nhà cho thuê ngắn hạn theo giờ, theo ngày dưới hình thức Airbnb.

Một trong những lý do đưa ra cho việc cấm kinh doanh Airbnb tại các căn hộ, chung cư là khó kiểm soát an ninh và ảnh hưởng đến những cư dân thường trú, gây quá tải cho các khu tiện ích, các dịch vụ.

Về mặt lý thuyết, những lệnh cấm này chỉ ảnh hưởng đến các chủ nhà, vì giờ họ không thể cho thuê phòng trên Airbnb nữa. Tuy nhiên với Airbnb, mất đi nguồn phòng này là một thiệt thòi đáng kể, vì đây là loại hình rất được du khách yêu thích vì họ có thể sống hòa cùng cộng đồng bản địa, giá thành hợp lý, không gian riêng tư và linh hoạt thời gian hơn.