NHNN phải kiểm soát tỷ giá kịp thời, linh hoạt, hiệu quả; kiểm soát lãi suất ổn định và hệ thống ngân hàng phấn đấu tiết giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay...
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8/2025, Thủ tướng Chính phủ nêu định hướng kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn (về lương thực thực phẩm, thu – chi phân sách, xuất nhập khẩu, an ninh năng lượng, cung cầu lao động), thúc đẩy tăng trưởng GDP từ 8,3-8,5%; tăng trưởng cao nhưng bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân...
Về một số nhiệm vụ giải pháp trọng tâm, cụ thể về chính sách tiền tệ, Thủ tướng yêu cầu phải kiểm soát tỷ giá kịp thời, linh hoạt, hiệu quả; kiểm soát lãi suất ổn định và hệ thống ngân hàng phấn đấu tiết giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay, chia sẻ với người dân, doanh nghiệp, đất nước; kiểm soát giá vàng, giá USD theo các công cụ đã có, các cơ quan quyết định theo thẩm quyền, nếu cần gì, thiếu gì thì phải kịp thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; tăng trưởng tín dụng phải hướng dòng tiền vào sản xuất kinh doanh, cải thiện đời sống nhân dân, kiểm soát tín dụng, không để dòng tiền đi vào đầu cơ; thanh tra, kiểm tra, kiểm soát các ngân hàng chỉ huy động mà không cho vay hoặc cho vay ít.
Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình trực tiếp chỉ đạo, Thanh tra Chính phủ vào cuộc để tăng cường thanh tra, kiểm tra lĩnh vực ngân hàng theo quy định của Đảng và pháp luật, không để vi phạm nhỏ thành sai phạm lớn.
Thông điệp của người đứng đầu Chính phủ đặt mục tiêu, nhiệm vụ cao cho ngành ngân hàng trong những tháng cuối năm 2025, trong bối cảnh tỷ giá USD/VND và giá vàng vẫn trong xu hướng tăng, hệ thống ngân hàng tiếp tục được hỗ trợ thanh khoản và đảm bảo thanh khoản nhằm phục vụ mở rộng tín dụng trên đà tăng trưởng tín dụng tích cực của 8 tháng đầu năm.
Theo thống kê của VDSC, tính đến quý II năm 2025, tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng niêm yết đạt 10,0%, ghi nhận mức tăng tích cực trong vòng 5 năm trở lại đây và tương đương với năm 2022. Với kết quả này, ngành ngân hàng hoàn thành khoảng 62% mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% từ đầu năm của NHNN. Tính đến ngày 8/8, tăng trưởng tính đạt 10,2% YTD.
Sự phân hóa về tốc độ tăng trưởng tín dụng cũng tiếp tục được nới rộng giữa các nhóm ngân hàng. Trong khi nhóm các NHTMCP quy mô lớn tăng trưởng 12,3% YTD, dẫn dắt bởi tăng trưởng vượt trội của VPB, HDB và SHB, thì nhóm NHTM Nhà nước tăng trưởng khoảng 7,8%, khi ngân hàng niêm yết có quy mô lớn nhất là BID tiếp tục tăng trưởng thận trọng (quý II: 6,1% YTD). Điều này giúp các NHTMCP quy mô lớn chiếm tới 48% thị phần tín dụng mới trong quý II, so với thị phần 35% của nhóm NHTM quốc doanh.
Theo số liệu cập nhật từ NHNN, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết đến ngày 29/8/2025, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 17,46 triệu tỷ đồng, tăng 11,82% so với cuối năm 2024.
Như vậy, với chỉ tiêu 16% được đặt ra từ đầu năm, trong 4 tháng còn lại của năm 2025, dư địa room tín dụng chỉ còn hơn 4% - một khoảng dư địa có thể được xem là thấp so với nhu cầu tín dụng theo chu kỳ của nền kinh tế sẽ dồn về cuối năm, thậm chí tháng cuối năm có thể đạt tăng trưởng gấp 2-3 lần so với các tháng trước. Năm 2024, còn nhớ chỉ riêng tháng 12, tín dụng đã tăng hơn 3,3%.
Do đó, với yêu cầu tín dụng tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng, mục tiêu GDP từ 8,3-8,5%, nhiều chuyên gia dự báo tín dụng 4 tháng cuối năm nhiều khả năng sẽ được linh hoạt mở rộng thêm, trên cơ sở các ngân hàng sẽ được xem xét về việc các tiêu chuẩn theo quy định tại Thông tư 14/2025/TT-NHNN có hiệu lực từ ngày 15 tháng 9 năm 2025, thay thế Thông tư 41/2016, với mục tiêu tiệm cận hơn với tiêu chuẩn Basel III, từ đó, gỡ bỏ quản lý trên hạn mức tín dụng.
Để đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng tăng cao của cả năm nay và cả năm sau, huy động cũng là mục tiêu mà các TCTD phải thúc đẩy trong bối cạnh tranh huy động bắt buộc đi cùng công khai lãi suất.
Tăng trưởng huy động của các ngân hàng niêm yết tính tới hết quý II đạt 10,0%, bắt kịp với tốc độ tăng trưởng tín dụng sau 5 quý tăng trưởng thấp hơn tín dụng. Xét về cơ cấu huy động, theo dữ liệu của VDSC, các ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh huy động qua kênh giấy tờ có giá (GTCG) với tăng trưởng huy động đạt 25,0% YTD, đưa tỷ trọng GTCG trong cơ cấu huy động lên 11,9% (2024 là 10,3% và 1Q25 là 11,1%), còn huy động tiền gửi tăng 8,3% YTD.
"Việc chú trọng hơn trong huy động từ kênh GTCG trong quý này tiếp tục phản ánh nhu cầu gia tăng của mô hình sinh lời tự động, trong đó người gửi tiền sẽ đầu tư vào các chứng chỉ tiền gửi ngắn hạn của ngân hàng để hưởng lãi suất cao hơn CASA nhưng vẫn được hưởng sự linh hoạt về dòng tiền như tiền gửi không kỳ hạn", chuyên gia VDSC phân tích.
Ngoài ra, xu hướng gia tăng phát hành GTCG kỳ hạn trên 1 năm cũng cho thấy ý định kiểm soát chi phí vốn ổn định trong trung hạn, trước khi tăng trưởng tín dụng tạo sức ép lên mặt bằng lãi suất trong thời gian tới.
Đối với cấu phần tiền gửi khách hàng, tỷ lệ CASA đã cải thiện 100 bps so với quý trước lên 22,1%. Mặc dù vậy, chi phí huy động tiền gửi bình quân toàn ngành tiếp tục tăng gần 10bps trong 2Q25 lên 4,2%, hàm ý lãi suất tiết kiệm trên thị trường tiếp tục có sự nhích lên nhẹ trước tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ. Diễn biến này đưa mức thay đổi về chi phí huy động tiền gửi bình quân trong nửa đầu năm lên gần 30 bps so với kỳ vọng tăng 50-60 bps trong cả năm nay của VDSC.
Tuy nhiên, như định hướng Chính phủ đã nêu rõ, Ngân hàng phải kiểm soát lãi suất ổn định và hệ thống ngân hàng phấn đấu tiết giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay, chia sẻ với người dân, doanh nghiệp. Khả năng để chờ can thiệp từ việc nhà điều hành điều chỉnh lãi suất chính sách cho đến nay vẫn gắn với kỳ vọng thuận lợi cho hạ lãi suất chính sách sẽ đến việc Fed hạ lãi suất có thể ngay trong tháng 9 này. Song nhìn chung các chuyên gia cho rằng có thách thức với các ngân hàng trong giữ mặt bằng lãi suất đầu vào thấp.
Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Trường đại học Kinh tế TP.HCM, lãi suất hiện đang phụ thuộc vào tỷ giá. Nếu USD yếu hơn sẽ tự động làm giảm sức ép lên VND và lãi suất USD giảm sẽ thu hẹp chênh lệch lãi suất với VND, làm giảm sức hấp dẫn của việc nắm giữ USD và hạn chế tình trạng nhà đầu tư nước ngoài rút vốn khỏi Việt Nam. Chuyên gia cho rằng khi các động thái can thiệp của NHNN và tín hiệu khởi động lộ trình giảm lãi suất của Fed diễn ra, sẽ giúp giảm đáng kể áp lực lên tỷ giá USD/VND. Điều này cũng tạo thêm dư địa cho Việt Nam tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong năm nay, cũng như thời gian tới.