Nên cân nhắc mở rộng phạm vi gia hạn thời gian nộp thuế

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, tại dự thảo Nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất năm 2025, Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất đối với các đối tượng quy định tại Điều 3 Nghị định số 64/2024/NĐ-CP ngày 17/6/2024 của Chính phủ.

Về thời gian thực hiện (năm 2025): Với thuế giá trị gia tăng, Bộ Tài chính đề xuất gia hạn 6 tháng đối với số thuế giá trị gia tăng của tháng 2, tháng 3/2025 và quý 1/2025; gia hạn 5 tháng đối với số thuế giá trị gia tăng của tháng 4, tháng 5, tháng 6/2025 và quý 2/2025.

Đánh giá tác động khi áp dụng, Bộ Tài chính cho rằng nếu thực hiện phương án trên, thì tổng số thuế giá trị gia tăng gia hạn vào khoảng 62.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, số thu ngân sách nhà nước của năm 2025 không giảm do doanh nghiệp phải thực hiện nộp vào ngân sách nhà nước chậm nhất là ngày 31/12/2025.

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ Tài chính đề nghị gia hạn 5 tháng đối với số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp của quý 1 và quý 2 kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2025. Thực hiện theo phương án trên, ước tính số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp quý 1 và quý 2 của kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2025 được gia hạn khoảng 36.000 tỷ đồng.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, để tháo gỡ khó khăn, Bộ Tài chính đề xuất gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân đối với số tiền thuế phát sinh phải nộp năm 2025 của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ thực hiện nộp số tiền thuế được gia hạn tại khoản này chậm nhất là ngày 31/12/2025. Như vậy, số thuế được gia hạn trong nhóm này là 350 tỷ đồng.

Đối với tiền thuê đất, theo quy định hiện hành tại Khoản 3 Điều 18 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, thời hạn nộp tiền thuê đất hàng năm là 2 kỳ (kỳ thứ nhất nộp 50% chậm nhất là ngày 31 tháng 5; kỳ thứ hai nộp đủ phần còn lại chậm nhất là ngày 31 tháng 10 hàng năm).

Bộ Tài chính đề nghị gia hạn thời hạn nộp tiền thuê đất đối với 50% số tiền thuê đất phát sinh phải nộp năm 2025 của doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, hộ kinh doanh cá nhân thuộc đối tượng quy định tại Điều 3 Nghị định này đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định hoặc Hợp đồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Thời gian gia hạn là 6 tháng kể từ ngày 31/5/2025. Dự kiến số tiền thuê đất được gia hạn khoảng 3.600 tỷ đồng, tuy nhiên, số thu ngân sách nhà nước của năm 2025 không giảm. Bộ Tài chính ước tính tổng số thuế được gia hạn theo các chính sách tại dự thảo Nghị định là gần 102.000 tỷ đồng.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính, từ năm 2020 đến 2024, chính sách gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất đã được triển khai để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Theo đó, số thuế được gia hạn năm 2022 là 107.000 tỉ đồng, năm 2023 là 97.000 tỉ đồng và năm 2024 là 78.000 tỉ đồng.

Với năm 2025, ông Minh nhấn mạnh việc gia hạn nộp thuế, tiền thuê đất sẽ góp phần tiếp tục hỗ trợ, giảm bớt khó khăn cho các doanh nghiệp và cá nhân, từ đó có thêm nguồn lực để tập trung vốn vào sản xuất - kinh doanh, tạo đà thúc đẩy phát triển kinh tế.

Theo đánh giá của luật sư Tạ Anh Tuấn – Giám đốc Công ty Luật Emme Law, việc gia hạn thời gian hoàn thành nghĩa vụ tài chính không chỉ giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn mà còn được coi là một biện pháp hỗ trợ phát triển.

Luật sư Tuấn cho rằng, các đề xuất và giải pháp như dự thảo nghị định là cực kỳ cần thiết, tạo niềm tin và tâm lý yên tâm cho các doanh nghiệp. “Tuy nhiên, bên cạnh việc hỗ trợ từ chính sách, doanh nghiệp cũng cần tự thân nỗ lực vượt qua khó khăn. Đồng thời, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát để đảm bảo chính sách được thực hiện đúng đối tượng và tránh việc lạm dụng”, luật sư Tạ Anh Tuấn lưu ý.

Cũng chia sẻ từ góc nhìn chuyên gia, theo TS Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu tăng trưởng. Do đó, ông Việt đánh giá cao chính sách gia hạn nộp tiền thuế, tiền thuê đất.

"Hỗ trợ doanh nghiệp và người dân là dựa vào nội lực, thúc đẩy các động lực tăng trưởng trong nước, góp phần thực hiện các kế hoạch về phát triển kinh tế - xã hội của năm", TS Việt đánh giá.

Để phát huy hết ý nghĩa của chính sách sau khi được thông qua và ban hành, ông Việt đề nghị cơ quan nhà nước cần cải cách hành chính, chuyển đổi số nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân khi làm thủ tục thụ hưởng.

Góp ý cho dự thảo mới đây, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, dự thảo hiện chỉ cho phép gia hạn thời hạn nộp thuế cho các kỳ tính thuế từ tháng 2 - 6. VCCI cho rằng, điều này có thể hạn chế cơ hội giúp doanh nghiệp có thêm dòng vốn để ứng phó với những bất ổn từ bên ngoài như tình trạng đối tác chậm thanh toán.

Vì thế, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc mở rộng phạm vi gia hạn thời gian nộp thuế cho các kỳ tính thuế của tháng 7 và tháng 8, với thời hạn chậm nhất là ngày 20/12/2025, nhằm tối ưu hóa hỗ trợ cho doanh nghiệp.

VCCI cũng nêu ra vấn đề liên quan đến thủ tục gia hạn nộp thuế đối với trường hợp kê khai, khấu trừ thuế thay cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử. Dự kiến cho hiệu lực từ ngày 1/4. Một số ngành nghề kinh doanh trên sàn này, như dịch vụ ăn uống và lưu trú, lại đồng thời thuộc nhóm được gia hạn nộp thuế.

Do đó, VCCI kiến nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định làm rõ nội dung này, cụ thể là xác định rõ các sàn thương mại điện tử có được phép gia hạn thời gian nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh nêu trên hay không, cũng như trách nhiệm của các sàn trong việc hoãn khấu trừ thuế.