Nếu gặp vấn đề gì, người nông dân có thể gặp Bộ trưởng

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan nhấn mạnh tại hội nghị đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2024 với chủ đề: "Khơi dậy khát vọng làm giàu để phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; vững tin bước vào kỷ nguyên mới", khi trả lời câu hỏi của ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX nấm Tam Đảo, huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc, Nông dân Việt Nam xuất sắc 2023.

Ông Nguyễn Quốc Huy đặt câu hỏi liên quan đến việc triển khai xây dựng thí điểm 5 vùng nguyên liệu tập trung quy mô lớn về cây ăn quả, gỗ rừng trồng, cà phê, lúa gạo… ở 13 tỉnh.

“Xin được hỏi, trong thời gian tới Chính phủ sẽ có chính sách ưu đãi gì để khuyến khích xây dựng thêm nhiều vùng nguyên liệu tập trung cho các sản phẩm khác như tôm, cá tra, dược liệu, dâu tằm tơ... Đồng thời, có chính sách ưu đãi đủ mạnh để khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã tập trung đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến nông sản hiện đại gắn với vùng nguyên liệu tập trung?” - Ông Nguyễn Quốc Huy đặt câu hỏi.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, theo tinh thần của Thủ tướng, đối thoại mang tính chất chia sẻ nhiều hơn.

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, ngoài quy hoạch quốc gia, vùng, địa phương, chúng ta còn có quy hoạch ngành, sản phẩm. Chúng ta cần hiểu rằng trên thực tế không chỉ mỗi xã chỉ có 1 HTX mà 1 xã có thể có nhiều HTX, một hợp tác xã có thể ở nhiều xã, ví dụ ở vùng cam Cao Phong, thì bên cạnh đó có cam Tân Lạc, đây là quy hoạch vùng nguyên liệu.

Chính vì quy mô HTX lớn thế, quy mô liên xã thế nên điều kiện phát triển các HTX, phát triển các cây trồng vật nuôi là rất lớn; xã nhưng không phải một xã, huyện mà không phải chỉ một huyện, mà là liên huyện, liên xã, do vậy các quy hoạch chính là để chuyên môn hóa các chuỗi liên kết này, và đề nghị các địa phương khi quy hoạch sản xuất phát triển HTX cần phải đặc biệt lưu ý cái này, thay vì trước nay cứ xã tính cho xã, tỉnh tính cho tỉnh làm giới hạn không gian phát triển của HTX, của ngành.

Khi chúng ta có vùng nguyên liệu đủ lớn, liên xã thì sẽ không bị ràng buộc bởi địa giới hành chính, đương nhiên chúng ta phải làm việc với 2 xã trong huyện, 2 huyện trong tỉnh, đây là vai trò điều phối, liên kết, liên kết vùng, liên kết tỉnh, liên kết xã là vậy. Ngoài ra, cần phải nâng cao năng lực, quy mô cho hợp tác xã, phải tạo gia giá trị gia tăng từ phát triển thị trường, sản xuất.

Liên quan đến ý kiến của ông Nguyễn Quốc Huy, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, Bộ cũng đã có quy hoạch vùng nguyên liệu tập trung bởi ngành nông nghiệp đang còn manh mún, nhỏ lẻ, tự phát, nếu không tập trung thì không thể nào có quy mô lớn, không có phân công lao động.

Theo đó, cần lưu ý: Một là, xây dựng vùng nguyên liệu tập trung thì chúng ta phải ghép những mảnh đất nhỏ lại. Bản thân đất đai không phải quyết định tất cả mà con người phải tập trung vào đó, tạo thành chuỗi nguyên liệu ngành hàng..

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, vùng nguyên liệu phải là các nguyên liệu trong chuỗi ngành hàng gồm sản xuất, bảo quản, có chế biến và phát triển thị trường, có liên kết các doanh nghiệp. Bộ cũng đang xây dựng tiêu chí đánh giá thế nào là vùng nguyên liệu tập trung, ở đó có lực lượng khuyến nông, lực lượng cơ sở tham gia để khi ghép lại lớn mạnh, đồng thời nâng cao năng lực cấp uỷ chính quyền địa phương, ngành khuyến nông, nông nghiệp, công thương... để hỗ trợ cho vùng nguyên liệu tập trung.

“Ví dự như đối với ngành hàng dâu tằm, tôi thiết nghĩ bước đầu phải lập kế hoạch, trong đó có bao nhiêu người tham gia, thị trường ở đâu, giống trong nước hay ngoài nước, chúng ta mong muốn là gì, sau đó tập hợp bà con nông dân mong muốn gì, phần nào làm được, phần nào cần Nhà nước hỗ trợ”. – Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Liên quan đến ý kiến của bà Hoàng Thị Gái – Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Sản xuất, kinh doanh dịch vụ tổng hợp nông nghiệp xã An Hòa huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng, Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2021 về chính sách hỗ trợ nông dân bị thiệt hại hàng tỷ đồng sau cơn bão số 3, Bộ trưởng Lê Minh cho biết, câu lạc bộ Đại Điền của Hải Phòng bây giờ đã tập hợp 3.000 ha gom từ 20.000 con người, thì trong đó phải phân loại được bao nhiêu người cho thuê 1 năm, trên 1 năm, trên 5 năm, rồi trên 10 năm, ta phải lập danh sách để đối thoại với từng người một, giá cả như thế nào.

“Chúng ta phải dự đoán được lợi nhuận tăng lên bao nhiêu, từ đó có hỗ trợ cho bà con, người đã nhường phần thuê cho mình sản xuất, từ đó bà con sẽ yên tâm hơn trong việc cho thuê, so với trước đây làm lúa thì thu nhập chỉ có bây nhiêu, nhưng giờ tôi cho thuê được còn cao hơn 1 hay 2 lần, hay 5 lần gì đó.

Đây không chỉ đơn thuần là tích tụ, tập trung đất đai, tính cân đo trên số tiền giữa người thuê với người đi thuê, mà nó là niềm tin, bà con cho thuê đất có lợi hơn bỏ đất hoang”. – Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng bày tỏ mong muốn nếu gặp vấn đề gì người nông dân có thể gặp Bộ trưởng, các cấp chính quyền để tư vấn cho bà con, miễn sao nhất phải lập được kế hoạch, từ kế hoạch đó chúng ta mới tính toán ra được nguồn lực, tính toán được nhà kho, nhà xưởng, quy mô đất đai, tính toán thị trường ở đâu, liên kết doanh nghiệp nào…

“Bà con cũng cần nâng cao năng lực cùng với Hội nông dân, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan liên quan để thực hiện”. – Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.