Nghệ An: Bất lực trước “công trường” khai thác khoáng sản trái phép?

NGỌC THÁI• 11/05/2023 15:10

Nhiều người lạ mặt từ các địa phương khác dùng máy xúc vào địa bàn tiến hành đào xới để lấy đá cổ thạch, đá cảnh rồi bốc lên những xe tải lớn để chở đi khác nhưng cơ quan chức năng không biết?

>>Khoáng sản ra đi, khốn khổ nằm lại

Tình trạng đào bới để khai thác khoáng sản trái phép đã làm tan hoang cả một vùng đồi ở xóm Côn Sơn, xã Hạ Sơn, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An

Đây là tình trạng xảy ra tại xã Hạ Sơn, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An diễn ra trong thời gian qua nhưng khi đem vấn đề này hỏi cơ quan chức năng lẫn chính quyền sở tại thì mới phát đi văn bản yêu cầu báo cáo.

“Đá tặc” đào phá tan hoang đồi núi

Những đầu tháng 5/2023, chúng tôi liên tục nhận được phản ánh của dư luận địa phương về tình trạng một số người lạ mặt huy động máy xúc, phương tiện vào địa bàn xã Hạ Sơn, huyện Quỳ Hợp để khai thác khoáng sản trái phép. Khi được thông tin về sự việc này, lãnh đạo xã Hạ Sơn tỏ ra bất ngờ và không thể nắm được sự việc nói trên đang xảy ra ngay chính địa phương mình quản lý.

Để làm rõ sự việc nói trên, vào ngày 06/5/2023, chúng tôi tiến hành tiếp cận, có mặt tại xóm Côn Sơn, xã Hạ Sơn chứng kiến trước mắt là cả một công trường khai thác đá cảnh trái phép nham nhở trên một quả đồi cách cổng chính của Cụm trang trại S1 của Công ty TNHH MNS FARM Nghệ An chỉ khoảng vài trăm mét.

Tuy nhiên, khi được hỏi về tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, lãnh đạo chính quyền xã Hạ Sơn tỏ vẻ lúng túng, không nắm rõ sự việc

Tuy nhiên, khi được hỏi về tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, lãnh đạo chính quyền xã Hạ Sơn tỏ vẻ lúng túng, không nắm rõ sự việc?

Tại đây, phóng viên bắt gặp hàng loạt tảng đá cảnh với khối lượng hàng trăm m3 các loại lớn nhỏ được xếp khá ngay ngắn thành từng đống nằm rải rác khắp nơi ở khu vực này. Cùng với đó, nhiều cây cối lớn nhỏ bị máy xúc quật xuống và đào gốc ngã chỏng chơ nằm la liệt trên vùng đất rộng lớn. Nhiều tảng đá lớn vẫn đang được máy xúc tiếp tục đào bới, móc đất lòi lên từng mảng tang hoang cả một vùng đồi…

Vào ngày 14/4/2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã có chỉ đạo các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương tại văn bản số 2547/VPCP-CN với nội dung “Công khai xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có hành vi bao che, tiếp tay để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý”.

Qua tìm hiểu phản ánh của người dân, tình trạng khai thác đá cảnh ở địa phương đã diễn ra từ nhiều năm nay, lượng đá khai thác ra khá nhiều và đã được chở đi một phần. Nhiều nơi đã được đào bới để tìm kiếm đá cảnh sau đó vận chuyển ra khỏi địa bàn nhưng không được cơ quan chức năng xử lý, ngăn chặn triệt để gây bức xúc trong dư luận địa phương.

Trong khi đó, khi được hỏi, ông Trương Văn An – Chủ tịch UBND xã Hạ Sơn lại tỏ ra khá bất ngờ về sự việc trên và vòng vo kêu khó vì không thể kiểm soát được tình trạng trên địa bàn xã mình có hiện tượng ngang nhiên khai thác khoáng sản trái phép diễn ra trong suốt thời gian qua?! Riêng khu vực khai thác đá nói trên tại xóm Côn Sơn chỉ nằm cách trụ sở UBND xã Hạ Sơn khoảng 3km và nằm gần khu vực đường giao thông lớn đi qua nhưng không hiểu vì sao tình trạng này vẫn ngang nhiên xảy ra?

>>Nghệ An: Siết chặt phục hồi môi trường sau khai thác khoáng sản

Cơ quan chức năng chạy theo “đá tặc”?

Trước những thông tin mà phóng viên phản ánh, chủ tịch UBND xã Hạ Sơn mới thừa nhận về hiện tượng khai thác đá cảnh xảy ra trên địa bàn nhưng không hề biết danh tính đối tượng nào, việc khai thác đá có được phép hay không?

“Họ làm toàn ban đêm, tầm 1 đến 2h sáng là họ đưa máy lẻn vào đào khoảng mấy tiếng đồng hồ rồi lại trốn đi. Xã cũng đã vài lần vào “rình” để bắt nhưng thường thường họ cử 7 – 8 người túc trực, canh gác, theo dõi ở khắp nơi nên chúng tôi cũng chưa bắt được”(?) – ông Trương Văn An thông tin.

Trong một diễn biến liên quan, qua nắm bắt thông tin phản ánh của phóng viên, vào ngày 08/5, Sở TN&MT tỉnh Nghệ An đã phát đi văn bản số 2960/STNMT-KS về việc kiểm tra, xác minh nội dung phản ánh khai thác khoáng sản trái phép tại xã Hạ Sơn, huyện Quỳ Hợp gửi chủ tịch UBND huyện này.

Theo đó, văn bản nói trên đề nghị chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp chỉ đạo các phòng, đơn vị liên quan; UBND xã Hạ Sơn khẩn trương kiểm tra, xác minh làm rõ nội dung phản ánh và có biện pháp xử lý nghiêm đối với hành vi khai thác khoáng sản trái phép, xử lý khối lượng khoáng sản đã khai thác, tập kết tại khu vực; kiên quyết xử lý người đứng đầu UBND xã Hạ Sơn và các tổ chức, cá nhân liên quan nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn xã diễn ra trong thời gian dài không xử lý dứt điểm và báo cáo về UBND tỉnh, Sở TN&MT trước ngày 15/5/2023.

>>Khó xử lý triệt để vi phạm về đất đai, khoáng sản

Việc xử lý, ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép đã được Bộ, ngành ban hành nhiều văn bản để giao trách nhiệm cho từng cá nhân, tập thể nhưng tình trạng nói trên vẫn còn xảy ra ở tỉnh Nghệ An

Đến sáng ngày 11/5, trả lời qua điện thoại, đại diện một lãnh đạo UBND huyện này xác nhận đã nắm được thông tin và đã có văn bản chỉ đạo UBND xã Hạ Sơn kiểm tra thực tế và có văn bản báo cáo UBND huyện này.

Cũng trong sáng 11/5, ông Trương Văn An - Chủ tịch UBND xã Hạ Sơn xác nhận rằng, diện tích đất nói trên là đất trồng cây của một hộ gia đình ở xóm Cồn Tô thuộc xã Hạ Sơn. “Tuy nhiên, qua xác minh thì họ nói đất này đã chuyển nhượng cho một cá nhân khác nhưng chúng tôi chưa liên lạc được với người này. Người đứng ra khai thác chúng tôi cũng chưa biết là ai cả” – ông Trương Văn An cho biết.

Chủ tịch UBND xã Hạ Sơn cũng thông tin thêm là sắp tới sẽ cho máy xúc đào đắp đường lại để không cho người và phương tiện vào chở số đá đã khai thác ra, tập kết tại hiện trường đi tiêu thụ.

Như vậy, sự việc người lạ huy động phương tiện, máy móc vào khu vực xã Hạ Sơn để tiến hành khai thác khoáng sản trái phép là có cơ sở. Đến nay, dư luận vẫn đang chờ động thái trả lời chính thức về quy mô, mức độ, hậu quả…của tình trạng khai thác khoáng sản trái phép nói trên tại xã Hạ Sơn, huyện Quỳ Hợp.

Trong khi đó, để xử lý nghiêm tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, các Bộ, ngành đã có nhiều văn bản gửi cấp có thẩm quyền vào cuộc kiểm tra, giám sát, ngăn chặn tình trạng này nhưng tại nhiều địa phương, trong đó có cấp cơ sở ở Nghệ An vẫn lúng túng, chưa làm tròn trách nhiệm?