Trong bối cảnh nhiều ngân hàng thương mại tạm ngừng các gói vay lãi suất thấp và điều chỉnh tăng lãi vay mới, giấc mơ sở hữu nhà ở của người trẻ ngày càng xa tầm với.
Thời gian gần đây, nhóm ngân hàng thương mại Nhà nước (Big 4) và một số ngân hàng tư nhân đã dừng triển khai các chương trình vay ưu đãi dành riêng cho khách hàng dưới 35 tuổi, đồng thời tăng lãi suất cho vay mua nhà thêm 1 – 2%.
Tại Agribank, chính sách lãi suất cố định từ 24 tháng trở lên cho khách hàng dưới 35 tuổi đã dừng áp dụng. Gói vay mới giữ mức ưu đãi 6,3%/năm trong 18 tháng đầu, với điều kiện khoản vay tối thiểu 36 tháng.
Trước đó, khách hàng được hưởng mức lãi suất chỉ 5,5%/năm cố định trong 36 tháng đầu, ưu đãi hơn so với quy định hiện nay. Dù vậy, các điều khoản khác như tỷ lệ cho vay tới 75 – 100% giá trị tài sản và thời hạn vay tối đa 40 năm vẫn được giữ nguyên.
Bên cạnh đó, BIDV cũng đã chính thức dừng chương trình cho vay mua nhà ở đối với khách hàng dưới 35 tuổi. Thay vào đó, ngân hàng này triển khai gói vay mua nhà phổ thông, áp dụng cho mọi đối tượng. Hai gói lãi suất mới gồm 6,5%/năm trong 12 tháng (áp dụng cho khoản vay có thời hạn tối thiểu 36 tháng) hoặc 7%/năm trong 18 tháng (áp dụng cho khoản vay tối thiểu 60 tháng). Sau thời gian ưu đãi, lãi suất thả nổi được tính bằng lãi suất gửi tiết kiệm cá nhân kỳ hạn 12 tháng cộng biên độ từ 4 - 4,5%.
Tương tự, Vietcombank cũng dừng gói vay ưu đãi chỉ 5,2%/năm cố định trong 3 năm đầu cho người trẻ, chuyển sang chương trình mới dành cho khách hàng có thu nhập ổn định và nhu cầu vay vốn để mua, xây dựng hoặc sửa chữa nhà ở. Lãi suất ưu đãi hiện là 7%/năm trong 12 tháng đầu, hoặc 6,5%/năm trong 6 tháng đầu và 7,5%/năm trong 12 tháng tiếp theo, sau đó điều chỉnh theo thị trường (hiện khoảng 9%/năm).
Một số ngân hàng tư nhân cũng điều chỉnh tương tự. Tại BVBank, gói vay mua nhà hiện có lãi suất 8,49%/năm trong 12 tháng đầu, sau đó tăng lên 14,8%/năm, với thời hạn vay tới 25 năm và hạn mức 85% giá trị tài sản bảo đảm.
Việc lãi suất thả nổi tăng cao khiến người vay, nhất là nhóm khách hàng trẻ, chịu áp lực tài chính nặng nề. Khoản chi phí trả nợ hàng tháng (gốc và lãi) tăng vọt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chi trả và kế hoạch cân đối tài chính cá nhân của họ.
Theo chia sẻ của đại diện một ngân hàng, mặc dù nhu cầu vay mua nhà cuối năm vẫn tăng nhưng chi phí đầu vào tăng khiến ngân hàng không thể duy trì mức lãi suất thấp như cách đây vài tháng. Điều này cho thấy áp lực từ mặt bằng lãi suất huy động đang lan dần sang lãi suất cho vay.
Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính khiến ngân hàng thu hẹp gói vay ưu đãi là do lãi suất huy động đã tăng liên tục trong nửa năm qua, làm chi phí vốn tăng theo. Ngoài ra, thị trường bất động sản vẫn trong trạng thái khan hiếm nguồn cung và giá bán cao, khiến các nhà băng thận trọng hơn với các khoản vay dài hạn.
TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, cho rằng việc dừng gói vay ưu đãi cho người trẻ là cần thiết trong giai đoạn cân đối lại chi phí vốn, song tác động tổng thể đến thị trường sẽ không quá lớn. “Tốc độ giải ngân của các gói này vốn đã chậm vì giá nhà cao và nguồn cung hạn chế, không phải do ngân hàng siết tín dụng”, ông nói.
Ông cũng cho rằng, để giải quyết tận gốc vấn đề an cư cho người trẻ, cần giải pháp tổng thể giúp hạ giá thành nhà ở thay vì chỉ dựa vào hỗ trợ lãi suất. Trong khi đó, mặt bằng lãi suất tại Việt Nam dự kiến chỉ tăng nhẹ trong thời gian tới, do Chính phủ yêu cầu các tổ chức tín dụng kiểm soát chặt, tránh gây cú sốc cho nền kinh tế.
