Cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài lo ngại, việc tăng cường thu thuế và hải quan không chỉ ra được nguyên nhân phù hợp sẽ ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư “chảy” vào Việt Nam trong thời gian tới.
Đây là nhận định của ông Kenneth Atkinson - Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Anh Quốc tại Việt Nam (BBGV) về những quan ngại ảnh hưởng đến quyết định đầu tư và mở rộng hoạt động đầu tư, sản xuất của doanh nghiệp Anh Quốc tại thị trường Việt Nam, mới đây tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) cuối kỳ 2018.
Cần một cơ quan độc lập lắng nghe kháng nghị
Theo đó, ông Kenneth Atkinson khẳng định: “Hình phạt thuế vẫn là một trong những mối quan ngại đối với thành viên của BBGV”.
Được biết, phần lớn thành viên của BBGV cùng với các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài hoạt động tại Việt Nam đều hiểu rõ tầm quan trọng và lợi ích của việc trả thuế kịp thời và chính xác. Vì vậy, ông Kenneth Atkinson khẳng định: “Chúng tôi tuyệt đối không chấp nhận việc trốn thuế dưới bất kỳ hình thức nào từ các thành viên doanh nghiệp, nhà đầu tư của mình. Tuy nhiên, có thể có những sai sót có thể xảy ra do lỗi quản trị.
Theo đó, nguyên nhân được chỉ ra là do những bất cập trong cách giải thích các Luật và quy định về thuế và hải quan, hay thậm chí ngay cả giữa các Phòng, Ban ở các Thành phố và tỉnh cũng khác nhau.
Ngoài ra, việc thiếu nhân viên thuế, hải quan dẫn đến việc thanh tra thuế thường diễn ra muộn, có thể lên đến 5 năm sau kì báo cáo thuế.
Trong những trường hợp như vậy, doanh nghiệp lại bị phạt hành chính với lỗi thanh toán chậm. Đáng nói, khoản phạt thanh toán muộn được tính theo lãi suất xấp xỉ 20% một năm, sau thời hạn 5 năm sẽ gấp đôi số tiền ban đầu.
Theo nhận định của ông Kenneth Atkinson, các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài xem điều này là không công bằng và vô lý. Theo đó, nhiều công ty đang phải chịu phí phạt này do cơ quan thuế không thể tiến hành kiểm tra hằng năm một cách kịp thờI, mặc dù doanh nghiệp đã nộp giấy tờ đầy đủ và đúng hạn.
“Chúng tôi quan ngại những thiệt hại này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trong tương lai nếu như không tìm ra được giải pháp”, ông Kenneth Atkinson khẳng định.
Theo đó, khả năng thu hút đầu tư và trao đổi thương mại với Việt Nam phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh và chế độ thuế. Vấn đề này đang là mối bận tâm của các doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam và sẽ tiếp tục trở thành yếu tố quan trọn để các công ty xem xét, đánh giá ưu nhược điểm và quyết định để mở cơ sở hoạt động tại Việt nam hay không?
Chính vì vậy, đại diện cho thành viên BBGV đã đề xuất: “Thành lập một cơ quan độc lập lắng nghe kháng cáo của người nộp thuế về chính sách nộp phạt và hình phạt hành chính của nhân viên thuế”.
Khó khăn vẫn lặp lại
Còn nhớ, tại Diễn đàn Doanh nghiệp giữa kỳ 2018, BBGV cũng đã có khuyến nghị liên quan đến nội dung này.
Cụ thể, cán bộ thanh tra và kiểm toán của cục thuế và hải quan gần đây có biểu hiện gây cản trở và làm khó dễ doanh nghiệp thành viên thậm chí sử dụng hình thức đe dọa trong một số trường hợp, làm gia tăng mối lo ngại từ các nhà đầu tư nước ngoài về các chính sách và tính minh bạch trong việc kiểm toán và thanh tra.
Vì vậy, BBGV đề xuất Chính phủ thành lập một ban ngành độc lập xem xét và xử lý các đơn kháng cáo từ các đơn vị nộp thuế trong trường hợp xảy ra bất đồng quan điểm giữa các cán bộ thuế, hải quan với các đơn vị đóng thuế. Đồng thời, ban ngành này cần được cấp phép thẩm quyền cao hơn cục thuế và hải quan.
Như vậy, có thể thấy, so với khuyến nghị liên quan đến việc thu thuế và hải quan của BBGV trong thời gian qua vẫn chưa được giải quyết triệt để. Điều này đang có xu hướng đe doạ ảnh hưởng đến dòng đầu tư của Anh Quốc vào Việt Nam. Điều này là một tín hiệu tiệu cực trong bối cảnh Việt Nam đang muốn tăng cường thu hút các dòng vốn đầu tư có chất lượng từ châu Âu, trong đó có Anh Quốc.