Nhà ở xã hội: "Chìa khóa" đảm bảo an sinh và phát triển bền vững

Khơi thông nguồn lực phát triển

Quảng Ninh là địa bàn kinh tế trọng điểm khu vực phía Bắc và cả nước có tốc độ đô thị hóa nhanh, là tỉnh công nghiệp, dịch vụ, nhiều KCN lớn, tập trung nhiều dự án, dịch vụ du lịch, đầu tư sản xuất, nhất là ngành khai khoáng.

Hiện Quảng Ninh có hơn 215.000 công nhân, viên chức, lao động (CNVC-LĐ) làm việc trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, kéo theo đó nhu cầu về nhà ở rất cao. Tuy nhiên, cũng như nhiều địa phương, giá bất động sản, nhà ở cũng có những biến động. Thời điểm giá bất động sản tại Quảng Ninh tăng cao nhất vào khoảng cuối năm 2020 đến tháng 3/2021, khi nhiều phân khúc tăng mạnh, nhất là đất biệt thự và đất đô thị ở các vị trí đắc địa, có thể tăng tới 70-80% so với cuối năm 2020.

Với mức thu nhập của hầu hết người lao động (NLĐ) hiện nay, đặc biệt là người trẻ thì cơ hội sở hữu nhà ở không hề dễ dàng. Phần lớn NLĐ ở nơi khác đến Quảng Ninh làm việc phải thuê nhà, điều kiện sinh hoạt không đảm bảo. Thiếu “chốn an cư” kéo theo nguy cơ mất an ninh trật tự, thiếu hụt lao động cùng những bất cập khác khiến phần nào ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh của nhiều đơn vị, doanh nghiệp.

Đại diện Công ty TNHH Công nghiệp chính xác EVA Quảng Ninh cho biết: Công ty hiện có hơn 200 công nhân, phần lớn ở địa phương khác ngoài Quảng Yên đến làm việc. Để thuận tiện cho sinh hoạt, đi làm, công nhân phải thuê trọ quanh KCN với chi phí từ 2 đến 2,5 triệu đồng/tháng.

Công ty đã có chính sách hỗ trợ thuê trọ cho công nhân, tuy nhiên cũng chỉ là giải pháp trước mắt. Để NLĐ yên tâm gắn bó lâu dài với Công ty, việc xây dựng NƠXH cho CNLĐ và người thu nhập thấp vẫn là giải pháp hữu hiệu. Cuối năm nay, nhà xưởng của Công ty chính thức đi vào hoạt động với gần 2.000 công nhân làm việc, khi ấy vấn đề về nhà ở đang là bài toán khó.

Được biết, hiện nay CNLĐ trong KCN, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh chủ yếu ở độ tuổi cần lập gia đình. Cũng vì nơi ăn, chốn ở chưa đảm bảo nên tâm lý của nhiều người không ổn định, thiếu gắn bó với doanh nghiệp.

Ông Lưu Mộc Sinh, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kỹ thuật điện tử Tonly Việt Nam, KCN Đông Mai, phường Đông Mai, cho biết: “Với 7.000 công nhân hiện nay, Công ty luôn quan tâm thực hiện các chính sách đãi ngộ cho công nhân. Ngoài một số vị trí quản lý, văn phòng, hành chính duy trì ổn định, thì nhân sự tại nhiều bộ phận thường xuyên có sự thay đổi, do nhiều người xin chuyển công việc, nguyên nhân chính vẫn là thiếu sự ổn định về chốn ở. Hệ lụy này khiến Công ty phải tuyển dụng bù đắp cho sự thiếu hụt lao động, điều đó đồng nghĩa với việc Công ty phải tổ chức đào tạo, huấn luyện liên tục. Có thời điểm, Công ty thiếu hụt lao động lớn, khiến một số dây chuyền phải tạm dừng sản xuất, ảnh hưởng đến tiến độ đơn hàng cũng như doanh thu...”.

Nỗ lực “gỡ nút thắt” thực hiện

Trên chặng đường xây dựng và phát triển, chăm lo đời sống cho nhân dân luôn là nhiệm vụ được tỉnh Quảng Ninh ưu tiên hàng đầu. Trong đó, tỉnh xác định phát triển NƠXH là một trong những trụ cột để nâng cao chất lượng sống người dân, chăm lo ngày càng tốt hơn cho NLĐ.

Việc phát triển NƠXH được thể hiện ở các nghị quyết của các nhiệm kỳ đại hội Đảng bộ tỉnh, chương trình hành động của Tỉnh uỷ và những chỉ đạo của HĐND, UBND tỉnh. Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, nhất là người đứng đầu cấp ủy đã quyết liệt chỉ đạo công tác quy hoạch, chuẩn bị quỹ đất sạch, vị trí, mặt bằng, các tiện ích và khả năng kết nối tháo gỡ “nút thắt” về nhà ở cho CNLĐ, người thu nhập thấp ở nơi khác đến làm việc tại Quảng Ninh.

Tỉnh cũng ban hành các chính sách khuyến khích phát triển NƠXH, nổi bật: Nghị quyết số 143/NQ-HĐND (ngày 7/12/2018) của HĐND tỉnh “Chính sách hỗ trợ nhà ở để thu hút lao động vào làm việc tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp cảng biển Hải Hà đến năm 2020”; Nghị quyết số 128/NQ-HĐND (ngày 9/12/2022) “Về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, xác định giải pháp đẩy mạnh triển khai có hiệu quả Đề án phát triển NƠXH, nhà ở công nhân ngành Than, công nhân khu công nghiệp”…

UBND tỉnh cũng phê duyệt nhiều đề án, chương trình, kế hoạch về nhà ở: Chương trình phát triển nhà ở đến năm 2020; Chương trình phát triển nhà ở đến năm 2030; Đề án phát triển nhà ở cho công nhân, người lao động ngành than, khu công nghiệp; Kế hoạch phát triển nhà ở công nhân KCN giai đoạn 2017-2020; Kế hoạch triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030 theo Quyết định số 338/QĐ-TTg (ngày 3/4/2023) của Thủ tướng Chính phủ…

Trên cơ sở đó, tỉnh Quảng Ninh chủ động các nguồn lực về kinh tế, quỹ đất, quy hoạch để thực hiện. Trong các đồ án quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, tỉnh đều định hướng, xác định các vị trí quỹ đất để xây dựng NƠXH. Tính đến hết năm 2023, toàn tỉnh quy hoạch trên 660ha đất thuộc 20% quỹ đất của các dự án nhà ở thương mại, đô thị thu hút đầu tư xây dựng NƠXH; khoảng 55,5ha đất xây dựng nhà ở công nhân KCN; ngành Than quy hoạch khoảng 5ha xây nhà ở cho CNLĐ… Tỉnh Quảng Ninh đã bố trí đủ quỹ đất dành cho phát triển NƠXH, cơ bản quy hoạch, bố trí tại các vị trí đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đảm bảo kết nối thuận tiện…

Nhằm thu hút mạnh các nguồn lực đầu tư, từ các chương trình, đề án, kế hoạch, quỹ đất xây dựng NƠXH được công bố công khai để các doanh nghiệp quan tâm, nghiên cứu thực hiện. Đồng thời, tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo quyết liệt đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, rút gọn các thủ tục, giảm thời gian thẩm định, xét duyệt để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án; phân công cán bộ phụ trách từng địa bàn, sâu sát, đôn đốc nhiệm vụ; tổ chức nhiều cuộc họp, chỉ đạo các đơn vị, địa phương, chủ đầu tư triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trên cơ sở đánh giá tổng quan tình hình phù hợp với từng nhóm dự án, đồng thời tập trung dự án cụ thể, có mốc thời gian hoàn thành phần việc, gắn trách nhiệm từng cơ quan, đơn vị, người đứng đầu.

Ông Vũ Tuấn Anh, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Tư vấn đầu tư tài chính Toàn Cầu, cho biết: Các dự án luật được thông qua đã từng bước tháo gỡ "nút thắt" từ thực tiễn cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời có nhiều cơ chế, chính sách, ưu đãi tạo thuận lợi cho đầu tư. Tôi đánh giá cao tỉnh Quảng Ninh đã rất khẩn trương trong triển khai các dự án luật, trong đó có Luật Nhà ở. Khi Luật ban hành, các địa phương, đơn vị trong tỉnh cũng nhanh chóng nắm bắt khó khăn, dư luận để kịp thời giải đáp, đề xuất với cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, thay thế các quy định bất cập trước đây, để luật sớm đi vào cuộc sống…

Việc phát triển nhà ở xã hội tại Quảng Ninh không chỉ là giải pháp đơn thuần về chỗ ở, mà còn là minh chứng rõ nét cho quyết tâm đảm bảo an sinh xã hội, giữ chân và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.