Gửi bình luận
Theo các chuyên gia, việc chuyển đổi hàng nghìn căn nhà tái định cư bỏ hoang nhiều năm thành nhà ở xã hội vừa tránh lãng phí tài sản công, vừa gia tăng thêm quỹ nhà ở xã hội.
Sau khi sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TP HCM đặt mục tiêu hoàn thành gần 215.000 căn nhà ở xã hội, cao nhất cả nước.
Sở Xây dựng TP HCM cho biết, dù đã phê duyệt chủ trương đầu tư cho 17 dự án với gần 14.000 căn trong năm 2025, tiến độ các dự án hiện vẫn chậm trễ. Nhiều dự án còn ì ạch do mắc pháp lý hoặc chuyển đổi quy hoạch cùng một số dự án đã khởi công nhưng chưa mở bán vì vướng thủ tục. Thậm chí, những dự án đã gần hoàn thành, như dự án nhà ở xã hội Phú Thọ DMC tại Q10 cũ, vẫn chưa thể đưa sản phẩm ra thị trường do vướng mắc pháp lý. Các dự án khác như Lê Thành - Tân Kiên (H.Bình Chánh cũ), Lê Thành - Tân Tạo 2 (Q.Bình Tân cũ) và Dragon E-Home cũng đối diện với cảnh dừng thi công, chờ tháo gỡ thủ tục đầu tư.
Dù số lượng dự án được duyệt không ít và quy mô cung cấp căn hộ tương đối, phần lớn sản phẩm vẫn chưa được đưa ra thị trường, khiến nhu cầu nhà ở xã hội của người dân luôn ở mức cao.
Có thể thấy, một nghịch lý rất lớn hiện nay là TP HCM ghi nhận hàng chục ngàn căn nhà tái định cư bị bỏ hoang kéo dài, trong khi nhu cầu nhà ở xã hội rất cấp thiết. Khu tái định cư Vĩnh Lộc B ở Bình Chánh hay các khu tái định cư ở Thủ Thiêm có đến 90% căn hộ bỏ trống nhiều năm, lãng phí lớn nguồn vốn và tài sản công. Nguyên nhân được chỉ ra là các khu tái định cư thường nằm ở vị trí thiếu hạ tầng, kết nối kém, không thuận tiện đời sống của người dân, khiến họ không muốn chuyển đến ở. Hơn nữa, chất lượng nhiều khu tái định cư xuống cấp nhanh do thiếu giám sát và bảo trì, dẫn đến tâm lý e ngại của người dân.
Ông Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam, cho rằng việc bố trí quỹ đất tái định cư kém phù hợp, thủ tục đăng ký mua nhà xã hội phức tạp và giá nhà chưa phù hợp thu nhập người dân là những lý do chính khiến dự án nhà ở xã hội triển khai chậm và nhà tái định cư bỏ hoang nhiều.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM cho biết đã nhiều lần kiến nghị chuyển đổi quỹ nhà tái định cư bỏ hoang thành nhà ở xã hội nhằm tận dụng nguồn nhà hiện có, giảm gánh nặng xây dựng mới. Từ năm 2014, Chủ tịch UBND TP HCM đã có chủ trương chuyển khu tái định cư Vĩnh Lộc B thành nhà ở xã hội song đến nay vẫn chưa triển khai được.
"Khu nhà này mới có 10% cư dân là người được tái định cư dọn về ở, 90% còn lại bỏ không nhiều năm trời. Ngay cả khu tái định cư Thủ Thiêm cũng vậy, hàng chục ngàn căn nhà bỏ hoang nhiều năm, lãng phí cực lớn. Trong khi đó, TP đã nhiều lần mang đấu giá nhưng không ai mua vì nhiều lý do khác nhau", ông Châu chỉ rõ.
Đồng quan điểm, ông Trần Khánh Quang – chuyên gia bất động sản cũng nhấn mạnh việc chuyển đổi nhà tái định cư thành nhà ở xã hội là giải pháp khả thi, vừa giúp TP đưa vào sử dụng ngay nguồn nhà bỏ trống vừa giảm chi phí bảo trì, quản lý tài sản công.
KTS Trần Huy Ánh - Ủy viên thường vụ Hội Kiến trúc sư Hà Nội cho rằng những khu nhà tái định cư lâu nay bị xem là chất lượng thấp cần được cải tạo, nâng cấp và quản lý bằng thị trường để đảm bảo hiệu quả, tránh xuống cấp nhanh chóng.
Theo vị chuyên gia, cần coi nhà tái định cư là tài sản có thể định giá, giao dịch và giám sát bằng thị trường. Khi đó, các doanh nghiệp hoặc hiệp hội đủ năng lực có thể tham gia đấu thầu khai thác, cho thuê hoặc cải tạo theo chuẩn mực rõ ràng.
